Theo hồ sơ tư liệu, Chùa Cầu được người Nhật dựng xây ở phố cổ Hội An (tỉnh Quảng Nam) vào đầu thế kỷ 17. Trải qua 4 thế kỷ cùng sự biến thiên của tạo hóa, Chùa Cầu vẫn là biểu tượng đặc trưng của đô thị cổ nằm vắt mình bên dòng sông Hoài thơ mộng.

Tuy nhiên, trước sự bào mòn của thời gian cùng tác động của con người lẫn thiên tai, di tích hàng trăm năm tuổi này đang xuống cấp từng ngày.

Mới đây, Trung tâm Quản lý Bảo tồn di sản văn hóa Hội An thực hiện cuộc khảo sát di tích đặc biệt nằm trong quần thể kiến trúc được UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới.

Ở phần thân cầu, tại nhiều vị trí liên kết giữa đòn tay đỡ mái với các cột bị mục. Nhiều thanh xà gỗ đỡ mái ngói bị nứt nẻ, cong vênh không thể khớp nối nhau. Các phần mố trụ đỡ xuất hiện nhiều vết nứt, bong tróc vôi vữa.

Kết cấu phần trên (thượng bộ) gồm phần cầu và miếu đang có độ tách rời nhỏ khoảng 10cm, riêng phần mái nhiều chỗ đã bị dột nước mưa thấm xuống làm ảnh hưởng đến các cấu kiện bằng gỗ của công trình. 

Thời gian qua, Chùa Cầu lâm vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng 

Ở một số vị trí, nước mưa thấm vào phần mối nối khiến gỗ bị ăn mòn, mục, loang rộng, nằm vênh ra. Trên tường vôi, không ít vị trí bị ố đen, vữa nứt loang lổ.

Mặt cầu được làm bằng gỗ, do thường xuyên tiếp xúc giày dép của người qua lại nên bị mài mòn nghiêm trọng. Hệ thống chịu lực chính, quan trọng như móng, mố, trụ cũng đã bộc lộ sự xuống cấp thấy rõ.

Đặc biệt, những tác động từ bên ngoài như dòng chảy của nước và bão, lụt cùng tác động tiêu cực của biến đổi khí hậu cũng ảnh hưởng lớn đến di tích.

Ông Trần Văn Tân – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam yêu cầu các cơ quan chức năng khẩn trưởng lập dự án phục hồi di tích tại buổi làm việc với UBND TP Hội An vừa qua.

Trước sự xuống cấp ngày một nghiêm trọng của biểu tượng xuyên suốt 4 thế kỷ ở phố cổ Hội An, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam quyết định giao UBND TP Hội An làm chủ đầu tư, khẩn trương chọn đơn vị tư vấn có chuyên môn, kinh nghiệm lập Dự án bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích Chùa Cầu, sớm trình cấp thẩm quyền thẩm định, phê duyệt. 

Theo ông Tân, Chùa Cầu là công trình có giá trị to lớn về văn hóa, lịch sử, kiến trúc, mỹ thuật.

Ngoài ra, di tích này còn được xem là biểu tượng của đô thị cổ Hội An, điểm đến không thể thiếu của du khách; là mối bang giao, hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản...

“Do vậy, trong quá trình lập dự án, yêu cầu đặt ra là phải giải quyết tổng thể các vấn đề liên quan đến chất lượng, độ bền vững, tính chân xác của di tích, sự quan tâm đặc biệt của người dân và du khách.

Đặc biệt, Hội An cần mời các chuyên gia về công tác bảo tồn, tu bổ di tích trong và ngoài nước để tham vấn, lấy ý kiến. Từ đó, địa phương sẽ tổng hợp, đề xuất phương án, giải pháp tu bổ Chùa Cầu”, ông Tân nhấn mạnh.

Quảng Nam khẩn trương lập dự án tu bổ di tích đặc biệt này 

Trong khi đó, đề cập đến quá trình trùng tu di tích hàng trăm năm tuổi, ông Nguyễn Văn Sơn – Phó Chủ tịch UBND TP Hội An cho biết, chính quyền địa phương đang khẩn trương bắt tay vào việc lập phương án trùng tu Chùa Cầu.

“Theo kế hoạch, trước ngày 31/10 tới, Hội An sẽ trình tỉnh phương án tu bổ Chùa Cầu và sau đó tỉnh trình Bộ VH-TT&DL thẩm định. Kinh phí dự trù cho việc tu bổ rơi vào khoảng 15-20 tỷ đồng”, ông Sơn cho biết.

Thanh Ba, vtc.vn