Văn hóa

Dấu ấn Cách mạng tháng Tám ở vùng mỏ Quảng Ninh

09:02 - 19/08/2020
Những ngày Cách mạng tháng Tám 1945, vùng mỏ Quảng Ninh là một trong những nơi khí thế cách mạng sục sôi với nhiều dấu ấn đặc biệt.

Căn cứ thành lập Chiến khu Đông Triều - chùa Bắc Mã và đình chùa Hổ Lao trở thành địa chỉ ôn lại truyền thống hào hùng

75 năm trước, vùng đất Đông Triều (Quảng Ninh) là cái nôi ra đời của một chiến khu trong Cách mạng tháng Tám, hình thành căn cứ của lực lượng du kích từ những ngày tiền khởi nghĩa. Chùa Bắc Mã, đình và chùa Hổ Lao là nơi thường xuyên tiếp đón, tập hợp các cán bộ Việt Minh, bàn việc kháng Nhật, diệt phỉ...

Tháng 4/1945, Nguyễn Bình - người sau này được Bác Hồ phong quân hàm Trung tướng đầu tiên của Quân đội Nhân dân Việt Nam, đã gặp gỡ và cùng thống nhất đội ngũ cách mạng. Lực lượng Việt Minh có sức ảnh hưởng ngày càng lớn từ Đông Triều tới Chí Linh, vừa tuyên truyền tinh thần cách mạng cho thợ mỏ Mạo Khê, nông dân Đông Triều, vừa vận động binh lính trong các đồn bốt của địch, âm thầm quyên góp, sắm sửa vũ khí, chuẩn bị lực lượng nổi dậy.

Ngày 8/6, tiếng súng khởi nghĩa đồng loạt nổ, quân khởi nghĩa chiếm huyện lỵ Đông Triều, đánh hạ đồn Chí Linh, đồn Tràng Bạch và buộc đồn binh Nhật ở Mạo Khê đầu hàng... 

Ông Nguyễn Quang Nhạ, nguyên Bí thư huyện ủy Đông Triều (nay là TX Đông Triều) cho biết: "Trong cả nước lúc bấy giờ, phong trào cách mạng rất mạnh nhưng chưa có nơi nào khởi nghĩa giành chính quyền. Ngay tại thủ đô Hà Nội, ngày 19/8 mới tổng khởi nghĩa giành. Ngày 25/8 mới giành chính quyền ở Hải Phòng. Trong khi đó, Đông Triều ngày 8/6/1945 đã khởi nghĩa thắng lợi, đóng góp một phần hết sức quan trọng vào việc giải phóng toàn bộ vùng Đông Bắc của Tổ quốc."

Chiều ngày 8/6, Uỷ ban quân sự cách mạng tổ chức mít tinh kêu gọi người dân ủng hộ Việt Minh, tuyên bố thành lập Chiến khu Trần Hưng Đạo (Còn có tên là Chiến khu Đông Triều, Đệ tứ Chiến khu), đưa phong trào và lực lượng cách mạng phát triển nhanh chóng trên toàn vùng duyên hải Bắc bộ. Tháng 7/1945, dưới sự chỉ đạo của Tư lệnh Chiến khu Nguyễn Bình, sự ủng hộ của đông đảo người dân và binh lính địch đã được giác ngộ, lực lượng cách mạng tổ chức trận đánh giải phóng tỉnh lỵ Quảng Yên (bao gồm toàn bộ khu vực phía Tây Quảng Ninh hiện nay).

Ông Phạm Công Thành, một thành viên Thanh niên cứu quốc, nay đã ngoài 90 tuổi vẫn nhớ như in, ngày 20/7/1945, hai mũi quân từ đảo Hà Nam đi đò sang trung tâm Quảng Yên, phối hợp cùng lực lượng tại chỗ tấn công trực diện vào Dinh Tỉnh trưởng, buộc địch đầu hàng vô điều kiện.

Ông Phạm Công Thành (ảnh chụp năm 1945), nhân chứng cuộc tiến công giành chính quyền tại Quảng Yên

Ông Phạm Công Thành chia sẻ: "Viên tỉnh trưởng bàn giao tài liệu, ra lệnh cho các cơ sở của lính khố xanh phải đầu hàng, giao lại chính quyền cho Việt Minh. Lúc bấy giờ ta yên tâm, giao cho một đồng chí tự vệ kéo cờ tam tài của chúng xuống, kéo cờ đỏ sao vàng của mình lên. Các tổ thanh niên chúng tôi đi tuyên truyền cho dân xóm: Việt Minh về giải phóng Quảng Yên, giải phóng cho nhân dân, nhân dân yên tâm mở cửa, bán hàng, sinh hoạt bình thường. Nhân dân hết sức phấn khởi, tổ chức mít tinh ủng hộ..."

Dinh Tỉnh trưởng Quảng Yên, nay là trụ sở UBND TX Quảng Yên. Đây là nơi chứng kiến sự kiện giành chính quyền năm 1945 của lực lượng khởi nghĩa

Chính quyền bù nhìn tại Quảng Yên sụp đổ, Việt Minh kiểm soát toàn bộ tình hình. Chiến thắng không tốn một giọt máu, một viên đạn nào nhờ chọn đúng thời cơ tiến công, công tác binh vận và sự chuẩn chu đáo, lâu dài. Quảng Yên trở thành tỉnh lỵ đầu tiên được giải phóng  trong thời kỳ tiền khởi nghĩa.

Từ Chiến khu Đông Triều, các đơn vị vũ trang nhanh chóng về các khu mỏ hỗ trợ công nhân và nhân dân giành chính quyền, ngăn chặn sự chống phá của các lực lượng phản động Việt Quốc, Việt Cách. Cuối tháng 8, chính quyền Cách mạng tại Hòn Gai, Cẩm Phả, Cửa Ông được thành lập. Phong trào khởi nghĩa lan rộng nhanh chóng khắp tỉnh Hải Ninh (nay là khu vực miền đông Quảng Ninh), đồng bào các dân tộc đồng loạt đứng lên đấu tranh giành chính quyền.

Giành chính quyền trong Cách mạng Tháng Tám tại khu mỏ Hòn Gai (tranh tại Bảo tàng Quảng Ninh)

Những ngày Cách mạng tháng Tám lịch sử đã qua 75 năm, hào khí của Chiến khu Đông Triều, chiến thắng Quảng Yên và các cuộc khởi nghĩa của công nhân mỏ, nhân dân các dân tộc Quảng Ninh vẫn mãi vang vọng, là mốc son trong lịch sử đấu tranh của nhân dân Vùng mỏ kiên cường và cũng là động lực để Vùng mỏ hôm nay làm nên những kỳ tích mới, góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng chung của cả nước./.

Trường Giang/VOV Đông Bắc

Tỉnh thành Quảng Ninh

Quảng Ninh
Quảng Ninh vừa là miền núi, vừa là trung du, lại gần với đồng bằng sông Hồng.

Điểm đến Quảng Ninh Xem thêm

Vịnh Hạ Long
Vịnh Hạ Long (vịnh nơi rồng đáp xuống) thuộc phần bờ tây vịnh Bắc Bộ.
Cô Tô
Cô Tô nổi danh với cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp của một vùng biển.
Chùa Cái Bầu
Chùa Cái Bầu ở bên vịnh Bái Tử Long, là chốn tâm linh có kiến trúc phong thủy hài hòa.
Cầu cá Koi
Nếu cầu Vàng là điểm đến hấp dẫn của Đà Nẵng thì cầu cá Koi được coi là biểu tượng mới của Quảng Ninh.
Khu di tích danh thắng Yên Tử
Quần thể di tích Yên Tử từ lâu đã là địa điểm hành hương quen thuộc của nhiều tín đồ Phật giáo trong và ngoài nước.
Làng chài Cửa Vạn
Nằm trong lòng Vịnh Hạ Long – Di sản thiên nhiên thế giới đã 2 lần được UNESCO công nhận, làng chài Cửa Vạn là điểm du lịch hấp...
Hạ Long những kỳ quan mới
Chuỗi công trình đẳng cấp, quy mô tựa như những “kỳ quan” mới quy tụ bên đại kỳ quan thiên nhiên Vịnh Hạ Long hàng triệu năm tuổi...
Lễ hội hoa Sun World Hạ Long
Nếu bạn muốn tìm về không gian tết xưa hoài niệm, đậm chất cổ truyền của thập niên những năm 90 thì Lễ hội hoa xuân Sun World...
“Bích họa” Hạ Long
Hàng trăm chiếc tủ điện trên đường phố Hạ Long đã được “khoác áo mới” bằng hình ảnh vịnh Hạ Long, phong cảnh thiên nhiên rực rỡ...

Ẩm thực Quảng Ninh Xem thêm

Vó bò trộn gỏi
Vó bò là phần gân và da được lọc ra từ chân bò, nét đặc trưng của món ăn này chính là ở độ dai giòn. Thông thường vó bò sẽ được...
Sam nướng
Sam - món ăn chắc hẳn đã không còn xa lạ đối với mỗi người dân Quảng Ninh. Thông thường Sam sẽ được chế biến thành các món ngon...
Rựa mận cà sáy
Là món ăn truyền thống, rựa mận hay còn gọi là giả cầy có thể nấu nhiều món như rựa mận từ thịt dê, thịt mèo, thịt lợn... Trong...
Gỏi sò mai
Có lẽ với mỗi người dân vùng biển Quảng Ninh sẽ không còn xa lạ với con sò mai hay còn gọi là biên mai, thường sống ở ven biển...
Món đặc sản Quảng Ninh tên ngán mà lại không ngán, quý ông khó bỏ qua
Tên là ngán nhưng các món chế biến từ ngán lại chẳng hề ngán chút nào, thậm chí còn thơm ngon, bổ dưỡng, khiến thực khách đã ăn...
Lạ miệng, đậm đà gỏi trứng sam
Sam biển, trong đó có trứng sam đã được chế biến thành những món ngon bổ dưỡng, quen thuộc với nhiều thực khách như trứng sam nấu...
Xôi trắng, bánh cuốn chả mực lạ miệng ai cũng muốn thử ở Hạ Long
Nếu đã một lần được thưởng thức món này tại vùng biển Hạ Long rồi, bạn sẽ không bao giờ quên được hương vị đặc trưng...
Cà ra và lẩu cà ra
Hương vị dân dã mà món lẩu cà ra mang lại sẽ khiến bất kì tín đồ ẩm thực nào chỉ cần thưởng thức một lần sẽ ấn tượng khó...
Tiên Yên đệ nhất gà đồi - Đặc sản trứ danh đất Mỏ không thể bỏ qua
Là vùng đất hội tụ nhiều dân tộc, giao thoa nhiều nền văn hóa khác nhau, ẩm thực ở Quảng Ninh vừa có nét chung của đồng bào miền...

Trải nghiệm Quảng Ninh Xem thêm

Đến Quan Lạn, ngắm Eo Gió, bắt quéo Chương Dồ
Đến Quan Lạn (Vân Đồn), ngoài được ngâm mình vào dòng nước trong vắt, để lại dấu chân trên bờ cát trắng mịn trải dài, du khách...
Quảng Ninh: Đẹp nao lòng với 'đại lão mai vàng' trên non thiêng Yên Tử
Là giống mai đặc biệt quý hiếm, phù hợp với điều kiện thời tiết, khí hậu miền Bắc, mai vàng Yên Tử được biết tới như một loài hoa...
Ngọc Thảo sang chảnh, Huỳnh Anh tập làm ngư dân trong tập 1 "Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3
Huỳnh Anh - Ngọc Thảo là 2 cái tên đầu tiên của "Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3. Hạ Long, Quảng Ninh chính là điểm đến trong tập...
Yên Tử vào thu
Yên Tử thu hút hàng vạn du khách, người dân và phật tử vào mỗi dịp đầu xuân, nhưng ít ai biết rằng, cảnh sắc mùa thu tại Yên Tử...
"Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3 trải nghiệm tắm onsen Nhật Bản
Dịch Covid-19 khiến những chuyến du lịch Nhật Bản phải tạm hoãn. Tuy nhiên, đến với "Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3, khán giả sẽ...
Biển Cô Tô - Điểm đến hấp dẫn ẩn mình ở vùng Đông Bắc Tổ quốc
Đảo Cô Tô được mệnh danh là hòn đảo đẹp nhất miền Bắc với nước biển luôn xanh trong, những bãi cát trắng tinh, mịn màng.
Chiêm ngưỡng tuyến đường bao biển nghìn tỷ bên vịnh Hạ Long
Cầu Bài Thơ và tuyến đường bao biển Trần Quốc Nghiễn (TP Hạ Long, Quảng Ninh) vừa khánh thành giúp kết nối giao thông và trở...
Giao thừa trên đỉnh Phù Vân
Yên Tử - ngọn núi cao nhất trên dãy núi Đông Triều, tỉnh Quảng Ninh có độ cao 1.068m, quanh năm mây mù bao phủ. Nơi đây từng là...
Ngắm kỳ quan Vịnh Hạ Long lãng mạn từ phà Tuần Châu
Ngồi trên phà Tuần Châu – Cát Bà, du khách không khỏi ngỡ ngàng với trải nghiệm mới lạ hấp dẫn, được hòa mình cùng với di sản, kỳ...

Cẩm nang du lịch Quảng Ninh Xem thêm

Địa điểm du lịch Tết Nguyên đán 2020
Tết vốn là dịp để mọi người quây quần bên nhau, sum họp gia đình. Nhưng với nhiều gia đình bây giờ Tết là để vui chơi, để du...
Thót tim những điểm sống “ảo” đánh đu với tử thần ở Việt Nam
Nhiều điểm “sống ảo” được du khách yêu thích check-in nhưng lại nổi tiếng bởi sự mạo hiểm, cheo leo. Để cho ra đời một bức hình...
Du lịch Vân Đồn - Một hành trình vạn điểm đến
Quảng Ninh là thủ phủ ăn chơi nổi tiếng miền Bắc, nhưng có lẽ bạn chưa biết có một cách du hý Quảng Ninh hoàn toàn mới lạ và thú...
Đẹp lạ ở Cô Tô
Huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) đang là địa chỉ “hot” thu hút khách du lịch khắp nơi trên cả nước tìm đến bởi vẻ đẹp tự nhiên,...
Infographic: Hạ Long bây giờ có gì vui?
Đến miền Bắc, phải chơi thật đã ở Hạ Long. Ghé Hạ Long, nhất định phải bỏ túi những bí kíp này nếu muốn có một chuyến đi tuyệt...
Thế giới công nhận Việt Nam là điểm đến hàng đầu về du lịch hang động
Việt Nam vốn nổi tiếng với ẩm thực ngon hấp dẫn, nhiều bãi biển đẹp, bề dày lịch sử và phong cảnh đa dạng. Ngoài ra, trong thập...
Bảo tàng Quảng Ninh - Điểm sáng của du lịch Hạ Long
Được ví như “viên kim cương đen” bên bờ vịnh Hạ Long, bảo tàng Quảng Ninh là địa điểm thu hút khách tham quan khi đến thành phố...
Khách tăng, chất lượng giảm
Câu chuyện nhân viên dọn phòng dùng khăn tắm lau bồn cầu lại dấy lên nỗi sợ hãi, hoang mang của khách du lịch. Có những thứ khuất...
Ngỡ ngàng đảo Cái Chiên – “Thiên đường mới” ở ngay Quảng Ninh
Đảo Cái Chiên hội tụ vẻ đẹp của rừng, của biển với nét hoang sơ, thơ mộng hòa quyện vào nhau tạo nên một hòn đảo xinh đẹp hiếm...

Khách sạn Quảng Ninh Xem thêm

Khách sạn sang trọng dưới chân Yên Tử
Nói đến Yên Tử là nói đến đỉnh núi thiêng. Nhưng mới đây, một "ngôi làng" hình thành dưới chân núi đang là điểm đến của nhiều du...
Khách sạn Asean Hạ Long
Khách sạn Asean Hạ Long toạ lạc tại vị trí trung tâm du lịch Tp. Hạ Long, với hơn 100 phòng ngủ sang trọng và hiện đại đạt tiểu...
Hạ Long có thêm quần thể nghỉ dưỡng chất lượng cao
FLC Ha Long Bay Golf Club & Luxury Resort (FLC Hạ Long) là một trong những quần thể nghỉ dưỡng sở hữu tầm nhìn đẹp nhất Việt Nam,...
Du ngoạn Quảng Ninh, ở khách sạn 5 sao
Sẽ có lần bạn muốn được đi du lịch sang chảnh, vậy sau đây là danh sách các khách sạn 5 sao ở Quảng Ninh.

Nhà hàng Quảng Ninh Xem thêm

Nhà hàng Cổ Ngư
Nhà hàng Cổ Ngư nổi tiếng với cơ sở hiện đại, sang trọng và chất lượng dịch vụ cao cấp.
Nhà hàng Nhật Hà
Với vị trí đắc địa và nhiều món đặc sản hấp dẫn, nhà hàng Nhật Hà là điểm dừng chân yêu thích của nhiều thực khách.
Nhà hàng Cua Vàng
Với diện tích trên 350m2, cùng thiết kế 3 tầng thoáng mát, nhà hàng Cua Vàng được đánh giá thuộc hàng sang trọng nhất Hạ Long....