Ảnh: Thierry Mallet/Associated Press 

18h50’ ngày 15/4

Đám cháy xảy ra vào khoảng 18h 50' ngày 15/4 giờ địa phương, bắt đầu ở trong tháp nhọn trên nóc, sau đó lan ra toàn bộ phần mái của nhà thờ. 

Lửa bắt đầu từ đỉnh ngọn tháp. Ảnh: Hubert Hitier/AFP— Getty Images 

Trước đó, chuông báo động đầu tiên reo lúc 6h20, có người đi kiểm tra song không tìm thấy bất kỳ dấu hiệu lửa cháy nào. Sau đó, đến 6h43, chuông báo động lại reo lần nữa, và đến thời điểm này thì ngọn lửa đã bùng cháy mạnh và trong vòng 63 phút, đã thiêu rụi phần mái.

Nước Pháp rơi lệ

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã hủy bỏ buổi nói chuyện về chính sách trên truyền hình theo kế hoạch diễn ra vào tối 15/4 để tới hiện trường vụ cháy Nhà thờ Đức Bà Paris.

Tổng thống Pháp cùng phu nhân ngay lập tức đã tới hiện trường. Ảnh: AFP

Người dân ở thủ đô Paris và rất nhiều du khách chắc chắn sẽ không thể quên những giây phút chứng kiến một trong những biểu tượng của nước Pháp đang chìm trong biển lửa. Họ cùng nhau đứng trên những cây cầu bắc qua sông Seine, trên những lối đi bằng đá dọc bờ sông, cùng nhau cầu nguyện về những điều kỳ diệu. Nhiều người trong số họ đã khóc. 

Họ cùng nhau cầu nguyện cho nhà thờ. Ảnh: AFP

Trong nỗi bàng hoàng, họ cũng đã cùng nhau hát thánh ca để chia sẻ đau thương và mất mát. Nguồn: Reuters

Anh Yann, Người dân Pháp: “Tôi rất buồn. Nhà thờ đã tồn tại hàng thế kỷ. Giống như mọi người, tôi biết được tin qua tivi. Một phần lịch sử của nước Pháp đã không còn. Sáng nay, tôi đã quyên góp 500 euro cho quỹ tái tạo nhà thờ”.

Anh Wang, khách du lịch Trung Quốc: "Thật không thể tin nổi. Cách đây 2 ngày tôi đã đến đây và đi vào trong nhà thờ. Tôi bị choáng ngợp bởi sự hùng vĩ và tráng kệ của kiến trúc phía bên trong. Thật buồn vì những gì vừa xảy ra".

Cả thế giới bàng hoàng

Nhiều nhà lãnh đạo trên thế giới đã bày tỏ sự nuối tiếc khi một đám cháy lớn thiêu rụi một phần của Nhà thờ Đức Bà tại trung tâm thủ đô Paris, bởi công trình hàng trăm năm tuổi này đã in đậm vào văn hóa Pháp nói riêng và châu Âu nói chung.  

Thủ tướng Anh Theresa May đã tweet rằng, mối quan tâm của bà “đang hướng về người dân Pháp" và các lực lượng khẩn cấp đang chiến đấu với "ngọn lửa khủng khiếp”. 

Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Bộ Nội vụ Italia Matteo Salvini cho biết, Italia đã sẵn sàng giúp đỡ những “người láng giềng” của mình và gửi lời chia buồn về vụ hỏa hoạn kinh hoàng tại nhà thờ Đức Bà.

Nguyên nhân do đâu?

Mặc dù vụ cháy Nhà thờ Đức Bà Paris không có yếu tố nào chứng minh đây là hành động cố ý như lời khẳng định của công tố viên Paris Rémy Heitz, tuy nhiên các bước điều tra nhằm tìm ra nguyên nhân vụ hỏa hoạn sẽ phải kéo dài vài tuần, thậm chí vài tháng. 

Ảnh: AFP

Những nghi ngờ vẫn đang hướng về công trường tôn tạo phần mái nhà thờ. Ngay trong đêm xảy ra vụ hỏa hoạn, các điều tra viên đã lấy lời khai của hàng chục nhân chứng đầu tiên, trong đó có các công nhân làm việc tại công trường và các nhân viên của Nhà thờ Đức Bà Paris.

Ngọn lửa bùng phát từ phần tháp hình chóp trên Nhà thờ Đức Bà, sau đó lan ra toàn bộ phần mái và cháy liên tục trong 15 giờ trước khi bị khống chế hoàn toàn. 

Lực lượng cứu hỏa phải làm việc hết công suất để khống chế đám cháy. Ảnh: AFP

Mái của Nhà thờ Đức Bà vốn được xây dựng hoàn toàn bằng gỗ đan hình mắt cáo, với mỗi xà rầm được làm bằng cả một thân cây sồi và đó là nguyên nhân chính khiến phần mái này bốc cháy dữ dội và bị thiêu hủy nhanh chóng trong vụ hỏa hoạn.

Phần dầm gỗ hỗ trợ khung dầm của nhà thờ gồm những tấm gỗ lớn, đa phần là gỗ sồi. Phần khung được xây dựng từ 1300 cây sồi, đủ gỗ để lấp đầy hơn 21 héc-ta đất.

Nhìn từ xa, phần chóp của tháp đã bị thiêu rụi hoàn toàn. Ảnh: Chesnot/Getty Images 

Khu vực tháp chuông. Ảnh: Victoria Jones/PA 

Giám đốc nghiên cứu Viện Lịch sử Nghệ thuật quốc gia Pháp Clément Salviani cho biết, Nhà thờ Đức Bà được xây dựng bằng đá vôi Lutetian - loại đá "nhạy cảm" với lửa và nước, cùng chất kết dính là vữa vôi, vốn là những vật liệu không chịu được sức nóng. Dưới tác dụng của nhiệt, đá vôi bị chuyển thành dạng bột trắng và nước thoát ra ngoài. Phản ứng này có thể xâm nhập sâu vào bên trong phần cấu trúc mái vòm nếu như đám cháy diễn ra trong một thời gian dài. 

Khói bao trùm phía bên trong nhà thờ. Ảnh: AFP/Getty Images 

Còn gì sót lại sau đám cháy

Thời điểm bắt đầu đám cháy, lực lượng phòng cháy, chữa cháy Paris cùng các viên chức Bộ Văn hóa và tòa thị chính đã khẩn trương đến Nhà thờ Đức Bà Paris để bảo toàn các báu vật gồm các thánh tích, thánh lễ và các tác phẩm nghệ thuật trong công trình biểu tượng văn hóa và tôn giáo này. Phần lớn những gì quý giá, trong đó có Vương miện Gai của Chúa Jesus và áo chùng của Thánh Louis đã được chuyển đến tòa thị chính và sau đó được dời đến bảo tàng Louvre.

Một hiện vật đang được cất giữ tại Tòa thị chính. Ảnh: AFP

Hiện vật quan trọng nhất, chiếc Vương miện gai đã được bảo toàn

Hơn 1 tỷ euro quyên góp phục dựng nhà thờ

Làn sóng quyên góp cho việc xây dựng lại nhà thờ Đức Bà Paris vẫn tiếp tục tại Pháp. Tổng cộng đã có hơn 114 triệu euro được người dân Pháp và các nước quyên góp thông qua hai trang web chính thức của Quỹ di sản Pháp. Lượng người quyên góp quá đông thậm chí đã buộc Quỹ này mở thêm 1 trang web khác.

Tỷ phú François Pinault - người ủng hộ 100 triệu euro cho Nhà thờ Đức Bà Paris. Ảnh: Reuters

Tỷ phú Bernard Arnault cam kết đóng góp 200 triệu euro

Nếu tính khoản đóng góp của các công ty và các gia đình giàu có thì số tiền quyên được cho nhà thờ Đức Bà Paris đã lên đến hơn 1 tỷ euro. Thị trưởng Paris, Anne Hidalgo cho biết trong vài tuần tới chính quyền thành phố sẽ tổ chức một hội nghị lớn quy tụ các nhà tài trợ và đóng góp tài chính cho việc tái tạo nhà thờ Đức Bà Paris.

Liệu có thể tìm lại một Nhà thờ Đức Bà Paris nguyên bản

Trong bài phát biểu ngắn trên truyền hình Pháp tối ngày 16/4, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đặt mục tiêu tái tạo nhà thờ Đức Bà Paris vừa bị hoả hoạn trong thời gian 5 năm tới.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron: “Chúng ta có rất nhiều thứ cần phải xây dựng lại. Chúng ta sẽ xây dựng lại Nhà thờ Đức Bà, thậm chí còn đẹp hơn, và tôi mong sẽ thực hiện được việc này trong vòng 5 năm”.

Phần mái cháy đen. Ảnh: Gonzalo Fuentes/Reuters 

Có những khu vực bị thiêu rụi hoàn toàn. Ảnh: FVA/WENN.com 

Khu vực phía bên trong sau khi lửa được dập tắt hoàn toàn. Ảnh: Ludovic Marin/AFP — Getty Images 

Mục tiêu mà ông Macron đặt ra được xem là một thách thức lớn bởi trong ngày 16/4, nhiều chuyên gia văn hoá và bảo tồn Pháp đã nhận định, việc tái tạo nhà thờ Đức Bà Paris sẽ rất phức tạp và có thể kéo dài hàng chục năm trời, thậm chí vài thập kỷ, do phần bị hoả hoạn thiêu huỷ là phần kiến trúc bằng gỗ lâu đời và tinh vi nhất của nhà thờ.

Ảnh: Maziarz/ Shutterstock       

Được xây dựng trong gần 2 thế kỷ (từ năm 1163 đến 1345), Nhà thờ Đức Bà Paris (tên tiếng Pháp là Notre-Dame de Paris) được xem là công trình đẹp nhất của kiến trúc Gothic nhà thờ Pháp. 

Sau hơn 8 thế kỷ tồn tại, Nhà thờ Đức Bà Paris mang trên mình tất cả những giá trị lịch sử, tôn giáo, kiến trúc, văn hoá…, trở thành một trong những biểu tượng vĩ đại nhất của nước Pháp.

Một buổi lễ trong nhà thờ trước khi xảy ra vụ hỏa hoạn:

Lương Trang (t/h)