Làng nghề chạm khắc đá Ninh Vân thuộc Xã Ninh Vân, huyện Hoa Lư, tỉnh Ninh Bình, với bề dày lịch sử gần 500 năm. Xưa kia, nghề đá chủ yếu chế tác ra những sản phẩm thông dụng như chậu cảnh, cối đá, những con giống làm cảnh… nhưng ngày nay, nghệ nhân đá Ninh Vân có thể sản xuất nhiều sản phẩm đa dạng từ những công trình lớn như: tượng đài, tượng thờ, cột trụ… cho đến những sản phẩm thờ tự, bể cảnh, thống đá, các con giống, tứ linh…

Đến với Ninh Vân, dường như đâu đâu cũng thấy nhiều sản phẩm phong phú làm từ đá. Trước đây, đá được nhiều cơ sở sản xuất ngay tại địa phương và cung ứng đủ cho các nghệ nhân làng Ninh Vân tạo tác nhưng nhiều năm gần đây, Ninh Vân đã phải nhập nguồn đá từ nhiều địa phương khác thì mới đủ lượng vật liệu phục vụ sản xuất.

Những phiến đá vô tri thô cứng nay đã được “phù phép” bằng những hoa văn uốn lượn bỗng trở nên mềm mại và bay bổng. Có lẽ, phải thật say mê và yêu nghề thì những người nghệ nhân mới cho ra đời các tác phẩm tinh tế và mang nhiều giá trị nghệ thuật đến như vậy. 

Người dân Ninh Vân chịu thương, chịu khó. Họ không chỉ sản xuất tiếp nối những mẫu mã của cha ông để lại mà còn tìm tòi, sáng tạo ngày một nhiều hơn nhiều dòng sản phẩm với các hình thức thể hiện khác nhau. Bởi thế mà hiếm có làng nghề nào dù trải qua hàng trăm năm vẫn ngày càng phát triển và thịnh vượng như làng nghề Ninh Vân. 

Trải qua hàng trăm năm với nhiều bước thăng trầm của lịch sử nhưng dường như ngọn lửa đam mê đối với nghề đá mỹ nghệ luôn cháy mãi đối với nhiều thế hệ những con người làng Ninh Vân. Và mỗi một sản phẩm đá mỹ nghệ thể hiện sự tài tình của các nghệ nhân, chúng mang những ý nghĩa khác nhau và thể hiện nét đẹp lịch sử, văn hóa của người Việt.

Thực hiện: Kim Anh - Trọng Đại - Trọng Khánh

Mời quý vị xem các Bản tin Văn hóa - Du lịch đã phát sóng của Vietnam Journey tại đây./.