Sau đây là danh sách 9 phim xuất sắc nhất trong số các phim hay nhất được trao giải Oscar trong 90 năm qua, nhận được sự đồng thuận của cả ban giám khảo lẫn các nhà phê bình và khán giả, là những bộ phim mà dù thuộc về thời đại trước nhưng ngày nay vẫn luôn được ca ngợi.

Theo Guardian, đó là những bộ phim không chỉ xuất sắc về mặt nghệ thuật làm phim, mà còn là những bộ phim dù đã thuộc về quá khứ, nhưng chủ đề vẫn đủ sức lay động khán giả của thời hiện tại.

1. Casablanca, 1944^{Dàn diễn viên không phim nào sánh bằng: Claude Rains, Paul Henreid, Humphrey Bogart và Ingrid Bergman trong phim Casablanca. Ảnh: Allstar/Warner Bros} 

Không giống như nhiều bộ phim cũ đi với thời gian, Casablanca, nếu có thay đổi theo thời gian, thì lại là chín muồi hơn, sâu sắc hơn. Bộ phim quy tụ dàn diễn viên xuất sắc thời đó, tới nay vẫn là những "tượng đài" điện ảnh. Kịch bản phim cũng là một kịch bản kiệt tác. 

Dưới bàn tay đạo diễn của Michael Curtiz, câu chuyện về những người lánh nạn vất vưởng thời chiến tranh thế giới thứ 2, dạt tới một thành phố, nơi in dấu trong mọi khung hình, vừa đúng lúc, vừa vượt lên tồn tại mãi với thời gian. 

Không được đánh giá cao lúc ban đầu, nhưng tại giải Oscar lần thứ 16, phim đã giành chiến thắng trong 3 hạng mục chính: "Phim hay nhất", "Đạo diễn xuất sắc nhất" và "Kịch bản chuyển thể xuất sắc nhất". Trải qua thời gian, bộ phim tiếp tục được đánh giá cao và được coi là một trong những tác phẩm kinh điển của điện ảnh Hollywood với nhiều câu thoại, hình tượng nhân vật và phần nhạc phim đã trở thành mẫu mực trong lịch sử điện ảnh. Hơn 60 năm sau ngày công chiếu đầu tiên, Casablanca vẫn thường xuyên đứng ở nhóm đầu trong các bảng xếp hạng những bộ phim hay nhất trong lịch sử. 

2. All About Eve, 1951

_{Anne Baxter, Better Davis, Marilyn Monroe và George Sanders trong phim All About Eve. Ảnh: Allstar/Cinetext/20th Century Fox}

Năm 1951 là một năm đáng chú ý vì trong năm đó có hai bộ phim về nghề diễn đối đầu nhau trong cuộc đua Oscar. Phim All About Eve của Joseph L Mankiewicz - miêu tả sinh động cuộc tranh giành danh vọng của các nữ diễn viên đã giành giải Phim xuất sắc nhất cùng 5 giải khác. Trước đó, phim nhận được 14 đề cử Oscar và giữ kỷ lục này hơn nửa thế kỷ, được chọn bảo tồn trong Viện lưu trữ phim quốc gia Mỹ, được AFI xếp thứ 16 trong những phim hay nhất trong lịch sử điện ảnh Mỹ.  

3. The Apartment, 1961

_{Jack Lemmon và Shirley Maclaine trong phim The Apartment. Ảnh: United Artists/Sportsphoto/Allstar}

Là một bộ phim lãng mạn vừa hài vừa bi, phim The Apartment của đạo diễn Billy Wilder dường như ngày càng sắc hơn với thời gian. Câu chuyện về một người làm công ăn lương cấp thấp, muốn giành cảm tình của cấp trên để leo lên bậc thang trong công ty, đã cho thuê căn hộ của mình làm điểm hẹn cho các cuộc ngoại tình. Phim lấy tình tiết từ một vụ scandal có thật ở Hollywood.

Tại lễ trao giải Oscar lần thứ 33, phim nhận được 10 đề cử và đã giành được 5 giải, lọt vào danh sách phim hay nhất mọi thời đại của Viện Phim Mỹ.

4. The Sound of Music, 1966

_{Julie Andrews và Christopher Plummer trong phim The Sound of Music. Ảnh: 20th Century Fox/Sportsphoto/Allstar}

Ít có phim nào trong số các phim đoạt giải Phim hay nhất của Oscar có được tác động về mặt văn hóa lớn và lâu dài như phim của đạo diễn Robert Wise. Bộ phim được cho là đã cứu vớt được hãng 20th Century Fox sau khi thất bại đau đớn với phim Cleopatra. 

Bộ phim giành giải Oscar cho phim hay nhất của năm 1965 và là một trong những phim ca nhạc nổi tiếng nhất. Album nhạc phim đã được đề cử Giải Grammy cho Album của năm. Thư viện Quốc hội Hoa Kỳ đã chọn đưa The Sound of Music vào bảo tồn ở Kho lưu trữ phim Quốc gia Hoa Kỳ.

5. The French Connection, 1972

_{Gene Hackman trong vai Jimmy Doyle trong phim The French Connection. Ảnh: 20th Century Fox/Sportsphoto/Allstar}

Đây là bộ phim hình sự hạng R (bạo lực) đầu tiên giành giải Oscar, báo trước giai đoạn sinh động nhất và hấp dẫn nhất của điện ảnh Mỹ. Táo bạo, hấp dẫn đến ngạt thở và căng thẳng giây phút, bộ phim hình sự chân thực rùng rợn của William Friedkin được quay với ngân sách hạn hẹp.

Cuộc rượt đuổi bằng xe hơi, giờ được coi là cuộc rượt đuổi vĩ đại nhất mọi thời đại, được quay mà không có giấy phép. Những vụ suýt va chạm, và trong một trường hợp đã đâm vào nhau, không được dự định trước. 

Nếu như những năm 1970 là thập kỷ của làm phim phi pháp thì The French Connection là vụ làm phim táo bạo nhất. Phim đã giành được 5 giải Oscar và được Thư viện Quốc hội Mỹ đưa vào danh sách phim bảo quản vì có tầm quan trọng về văn hóa, lịch sử và thẩm mỹ.  

6. The Godfather, 1973

_{Al Pacino và James Caan trong phim Bố già. Ảnh: Allstar/Paramount Pictures}

Với bộ phim The Godfather (Bố già), giành 2 giải Oscar, Francis Ford Coppola đã ghi tên mình vào danh sách những đạo diễn vĩ đại nhất mọi thời đại. Bộ phim quy tụ dàn diễn viên được coi là hùng hậu nhất và tuyệt vời nhất, với 4 diễn viên trong phim sau này đều đoạt giải Oscar Diễn viên chính xuất sắc là Marlon Brando, Al Pacino, Robert Duvall và Diane Keaton. Phim được xếp thứ 2 trong bảng xếp hạng 100 phim hay nhất của Viện Điện ảnh Mỹ.

7. One Flew Over the Cuckoo’s Nest, 1976

_{Jack Nicholson trong phim Bay trên tổ chim cúc cu. Photograph: Allstar/UNITED ARTIST}

Bộ phim chuyển thể từ tiểu thuyết của Ken Kesey gặp rắc rối ngay từ đầu. Diễn viên chính Jack Nicholson, và đạo diễn Miloš Forman, mâu thuẫn với nhau, và Nicholson kêu gọi các đoàn làm phim làm loạn; đạo diễn và diễn viên không nói chuyện với nhau trong suốt quá trình làm phim. Nhưng But One Flew Over the Cuckoo’s Nest vẫn giành được toàn bộ các giải quan trọng, gồm phim hay nhất, đạo diễn xuất sắc nhất, diễn viên chính xuất sắc nhất và kịch bản xuất sắc nhất. Đây là bộ phim thứ hai từng đoạt toàn bộ giải chính như vậy.

8. The Hurt Locker, 2010

_{Anthony Mackie và Jeremy Renner trong phim The Hurt Locker. Ảnh: First Light Productions/Sportsphoto/Allstar}

Được đánh giá là bộ phim độc lập vừa mang tính giải trí cao vừa nghệ thuật, phim của nữ đạo diễn Kathryn Bigelow là bộ phim duy nhất đoạt giải Oscar Phim hay nhất do phụ nữ đạo diễn. Kathryn Bigelow đồng thời giành luôn giải Đạo diễn xuất sắc nhất. Bộ phim gây tiếng vang dù câu chuyện chỉ kể về một đội phá bom trong chiến tranh Iraq, là mục tiêu của quân nổi dậy với những bẫy mìn, những vụ nổ điều khiển từ xa và các trận phục kích. Trước đó, các phim về chiến tranh hầu như đều thất bại. Ngoài ra phim còn phải đối đầu với Avatar đang làm mưa làm gió tại các rạp. 

9. Moonlight, 2017

_{Mahershala Ali và Alex Hibbert trong phim Moonlight. Photograph: David Bornfriend/AP}

Bộ phim của Barry Jenkins là những thước phim chân thật kể về cuộc đời của một người đàn ông đồng tính da đen sinh sống và ở Miami, cuộc đấu tranh của ông với ma túy, sự đau khổ trong cuộc sống, tình yêu khi phải vật lộn với giới tính của mình. 

Moonlight để lại nhiều dấu ấn tại giải Oscar 2016, khi là tác phẩm kinh phí thấp nhất trong số các phim được đề cử, chỉ có 1,5 triệu đôla. Moonlight cũng là tác phẩm đề tài đồng tính đầu tiên giành giải Phim hay nhất. Moonlight còn để lại dấu ấn bởi sự cố trao nhầm giải Oscar cho Lalaland. 

Lương Anh (theo Guardian)