Văn hóa

Độc đáo những ngôi nhà trình tường của người Hà Nhì

18:43 - 03/09/2019
Sinh sống thành những bản làng rải rác dọc biên giới Việt - Trung, đồng bào Hà Nhì ngày nay chủ yếu tập trung nhiều nhất ở hai tỉnh Lai Châu và Lào Cai nước ta. Người Hà Nhì thường định cư ở những thung lũng lưng chừng núi, sống trong những ngôi nhà trình tường được xây dựng kỳ công với kiến trúc đặc biệt.

Độc đáo những ngôi nhà trình tường của người Hà NhìMột bản làng người Hà Nhì ở xã Y Tý, huyện Bát Xát, tỉnh Lào Cai. Đứng từ trên cao nhìn xuống bản làng được xây dựng trên thế dựa lưng vào núi nhìn về thung lũng. Các nếp nhà lô nhô trông như những cây nấm khổng lồ mọc lúp xúp đẹp như một bức tranh.

Nhà trình tường là những ngôi nhà được làm bằng đất, với điều kiện vô cùng khắc nghiệt ở miền núi, những nếp nhà này vừa là nơi cư ngụ của một gia đình, vừa kết hợp cảnh quan là tổ ấm của cả đồng bào dân tộc. Đặc biệt, nó có thể thích ứng với khí hậu, mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông.

Nhà trình tường là kiến trúc phổ biến ở miền núi phía Bắc nước ta nhưng người Hà Nhì thì xây dựng đặc biệt ở chỗ mỗi nhà được làm theo dạng hình vuông với bốn mái hình chóp, trên phủ rơm làm từ cỏ tranh hoặc gần đây hiện đại hơn đã phủ mái ngói hoặc mái phi-brô xi-măng.

Một ngôi nhà thường rộng 60 - 80m2, vuông vức nhưng tường đã dày đến 40 - 60cm với chiều cao 4 - 5m. Ở chính giữa là cổng "tò vò" lối vào nhà chính, bên hông có thể mở lối phụ ra chuồng trâu, bò nằm kế bên nhà.

Toàn cảnh một ngôi làng nhỏ trong thung lũng xã Nậm Pung, huyện Bát Xát (Lào Cai). Ngoài những nếp nhà bằng mái cỏ truyền thống, theo thời gian cùng sự phát triển, đã bắt đầu xuất hiện những nếp nhà phủ mái phi-brô xi-măng.

Người Hà Nhì thường xây nhà vào cuối mùa vụ (từ tháng 8 đến tháng 12 Âm lịch). Nhìn thì có vẻ rất đơn giản, nhưng không nhiều người biết được để xây dựng một ngôi nhà trình tường rất tốn sức và thời gian, thậm chí kéo dài đến 4 - 5 tháng ròng rã.

Sau khi chọn được mẫu đất ưng ý, người Hà Nhì bắt đầu đào móng, nền nhà được san phẳng với móng được xếp bằng trên những viên đá to. Móng được đặt ngay trên mặt đất bằng, sau đó chọn ván khuôn đặt xuống nẹp lại cho chắc như đổ bê-tông.

Công đoạn công phu nhất là trình tường nhà, hầu như người đàn ông Hà Nhì nào cũng biết trình tường. Đất sét được đưa vào ván khuôn nẹp chắc, sau đó người thợ cầm chầy gỗ giã cật lực, giã đến khi nào mà đất kết dính đến độ tháo khuôn gỗ nẹp ra mà không rơi tức là đã hoàn thành tầng thứ nhất.

Tất cả các công đoạn đều làm hoàn toàn thủ công bằng tay, không hề có xi-măng, cát sỏi nhưng bức tường vẫn vững chắc không thua bất cứ một công trình bê-tông nào.

Cận cảnh "khuôn" dùng để trình tường một ngôi nhà. Thông thường, khuôn rộng 60cm, dài 2 - 2,5m và phải thật thẳng để cố định vuông vức một bức tường.

Trải qua ròng rã hàng tháng trời nẹp, giã đất như vậy với 5-6 tầng ván khuôn, đó cũng là lúc ngôi nhà trình tường thành hình.

Cứ sau một lượt tầng, người thợ lại lấy vồ gỗ đập vào thành các bức tường cả ở phía trong và phía ngoài làm cho mặt tường thật phẳng và mịn.

Trình xong tường là lúc cố định ngôi nhà như cột nhà, xà ngang, người dân tộc thường chọn gỗ pơ-mu vì sự chắc chắn của nó.

Công đoạn cuối cùng chính là lợp mái. Nếu như trước đây người Hà Nhì thường lợp nhà bằng cỏ tranh hoặc rơm rạ, theo thời gian những mái nhà cũ đã không còn hợp với thời tiết, khí hậu cùng sự phát triển, người Hà Nhì đã thay thế bằng lợp mái tôn, hoặc lợp mái phi-brô xi-măng.

Theo nhandan.vn

Tỉnh thành Lào Cai

Lào Cai
Lào Cai là tỉnh biên giới phía Bắc, với điểm nhấn du lịch là thị trấn Sapa.

Điểm đến Lào Cai Xem thêm

Sapa
Sapa lặng lẽ nhưng ẩn chứa bao điều kỳ diệu của cảnh sắc thiên nhiên.
Y Tý
Nằm ở độ cao trên 2.000m, Y Tý quanh năm mây phủ, tạo nên một khung cảnh rất đỗi mơ màng.
Bắc Hà
Không ồn ào náo nhiệt, Bắc Hà vẫn trở thành điểm đến hấp dẫn với nhiều du khách.
Si Ma Cai
Si Ma Cai nằm trên thượng nguồn sông Chảy, có nhiều phong cảnh đẹp, khí hậu mát mẻ, trong lành.
Đỉnh Fansipan
Phan Xi Păng, Fansipan hay Phan Si Phăng là ngọn núi được mệnh danh là “nóc nhà Đông Dương”.
Lũng Pô
Nằm ở nơi biên cương địa đầu Tổ quốc, Lũng Pô chính là nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt.
Mường Hum
Nằm giữa Sa Pa và Y Tý, vùng cao Mường Hum là mảnh đất tuyệt đẹp nằm ẩn mình giữa núi rừng Tây Bắc.
Tả Giàng Phình
Tả Giàng Phình là vùng đất cổ của đồng bào Mông cư trú ở dưới chân núi Ngũ Chỉ Sơn hùng vĩ.
A Lù
A Lù hoang sơ và ảo mộng, khiến người lữ hành tò mò vừa như một cái níu chân đầy ngập ngừng và e ngại.

Ẩm thực Lào Cai Xem thêm

Cuốn sủi - Món ăn đậm chất Tây Bắc
Cuốn sủi vốn là món ăn của người Hoa, nhưng do người Hoa hay buôn bán tấp nập ở khu vực biên giới, nên món ăn ấy cũng vì thế mà...
Đặc sản mứt mận Bắc Hà
Năm nay, do ảnh hưởng của dịch Covid-19, đầu ra cho quả mận tam hoa ở Bắc Hà gặp khó khăn. Chính vì vậy, chị Sải Thị Bích Huế, ở...
Đến Sa Pa sao lại chớ ăn cốn sủi?
Đến Sa Pa chớ ăn cốn sủi, bởi lẽ bạn sẽ phải tìm cách để quay lại ăn thêm lần nữa cho đã cơn thèm. Còn gọi là cuốn sủi, món ăn lạ...
Các món ăn ngày Tết của đồng bào dân tộc Giáy
Dân tộc Giáy là dân tộc có nhiều lễ tết, mỗi lễ tết lại có những phong tục và ẩm thực độc đáo. Tết Nguyên Đán được người Giáy gọi...
Hạt dổi rừng: Xứng danh "vàng đen" Tây Bắc
Hạt dổi rừng là một trong những loại gia vị đặc biệt thơm ngon và quý hiếm của người dân vùng cao.

Trải nghiệm Lào Cai Xem thêm

Dấu ấn Trịnh Tường
Nằm ở thượng nguồn sông Hồng, giáp với xã A Mú Sung - nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt - xã Trịnh Tường (huyện Bát Xát) không...
Mộc mạc 'cao nguyên trắng'
Nhắc đến Lào Cai, đa phần du khách sẽ nhớ tới thị trấn Sa Pa huyền ảo trong sương. Nhưng có một người “chị em song sinh” khác...
Sapa mờ ảo trong màn sương mù dày đặc
Do ảnh hưởng của khối không khí lạnh, trong đêm qua và rạng sáng 21/2, nhiệt độ tại Sapa luôn ở mức thấp khoảng từ -1 đến 2 độ C,...
Hành trình chinh phục Ngũ Chỉ Sơn - đệ nhất hùng sơn Tây Bắc
Núi Ngũ Chỉ Sơn cao 2858 m, được xem là đệ nhất hùng sơn của Tây Bắc, nằm ở xã Tả Giàng Phình, thị xã Sa Pa, tỉnh Lào...
Vùng cao Bát Xát mùa lúa chín
Thời điểm này, những tràn ruộng bậc thang vùng cao Bát Xát (Lào Cai) bắt đầu vào độ chín. Các bản, làng vùng cao như được khoác...
Rực rỡ sắc hoa đào núi tuyệt đẹp ở Sa Pa
Trời nắng ấm nên tất cả các cây đào núi ở vùng du lịch Sa Pa đều nở hoa khoe sắc hồng rực rỡ trong nắng xuân tạo nên những cảnh...
Tập 5 "Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3: Queen Trần Vân nhí nhảnh, Gulliver Anh Vũ dí dỏm
Hành trình khám phá thị xã Sa Pa, Lào Cai của Queen và Gulliver trong tập 5 "Phiêu lưu cùng Gulliver" Mùa 3 là những tràng cười...
Vẻ đẹp lãng mạn của thung lũng Mường Hoa nhìn từ cáp treo Fansipan
Thung lũng Mường Hoa với nhiều nếp nhà đơn sơ hiện hữu ngay giữa các thửa ruộng bậc thang tạo nên một bức tranh thiên nhiên tuyệt...
Đến Y Tý, say trên những nấc thang vàng
Đến Y Tý vào những ngày mùa thu, cũng là lúc lúa chín - "mùa vàng" ấm no của bà con vùng cao, chúng tôi như say trên những nấc...

Cẩm nang du lịch Lào Cai Xem thêm

8 con đèo miền Bắc hút hồn dân du lịch bụi
Những con đèo miền Bắc gây ấn tượng bằng những khúc tay áo liên tục cùng cảnh quan hùng vỹ.
10 làng quê Việt Nam đẹp cổ kính và nên thơ
Trải dài khắp mảnh đất hình chữ S, từ miền Bắc, miền Trung đến miền Nam, là những làng quê nổi bật với vẻ đẹp cổ kính và nên...
5 xu hướng du lịch hậu Covid nhất định phải thử ở Lào Cai
Trước tình hình dịch Covid-19 còn kéo dài và chưa được kiểm soát hoàn toàn trong cả nước lẫn quốc tế, xu hướng du lịch toàn cầu...
Địa điểm du lịch Tết Nguyên đán 2020
Tết vốn là dịp để mọi người quây quần bên nhau, sum họp gia đình. Nhưng với nhiều gia đình bây giờ Tết là để vui chơi, để du...
Những điểm đến hấp dẫn khi tới Sa Pa
Nói đến Sa Pa, người ta nghĩ đến hình ảnh một thị trấn mờ sương với nhà thờ cổ thấp thoáng, là dãy Hoàng Liên Sơn hùng vỹ,...
Bí kíp để có chuyến đi Sa Pa “chất như nước cất”
Giờ Sa Pa rất khác, nhưng chính những điều khác biệt ấy lại làm nên một nét hấp dẫn khó cưỡng. Và bạn, nếu muốn tận hưởng trọn...
100 đô đi tới Sapa tha hồ chụp ảnh check-in
Phiêu bạt cùng mây trời và tận hưởng vẻ đẹp bất tận của Sa Pa, một miền đất mà mỗi bước chân đi qua là hàng chục kiểu ảnh ở...
Bốn điểm đến Tây Bắc hút khách dịp lễ 30/4 và 1/5
Thời tiết dịp 30/4-1/5 khá nắng nóng, vì vậy nhiều du khách đã chọn các điểm đến Tây Bắc – nơi có khí hậu mát mẻ quanh năm để...
Note lại ngay địa điểm "cầu duyên" tại Sapa này để lập tức "thoát kiếp FA"
Thác Tình Yêu đẹp thổn thức nhưng ít người biết tới vì nó nằm sâu trong rừng trúc xanh mướt. Tương truyền ghé thác Tình Yêu, bạn...

Khách sạn Lào Cai Xem thêm

Báo Mỹ ca ngợi Hotel de la Coupole nổi bật ở vùng núi phía bắc Việt Nam
Thị trấn Sa Pa, tỉnh Lào Cai là điểm đến yêu thích của cả du khách trong và ngoài nước. Nơi này hấp dẫn du khách từ phong cảnh,...
Ba khách sạn đẹp như studio, được check-in nhiều ở Sapa
Cách Hà Nội vài tiếng di chuyển, Sapa là điểm nghỉ dưỡng lý tưởng cho ngày cuối tuần cũng như để tránh nóng cho mùa hè sắp...
Khai trương khách sạn 5 sao đầu tiên ở Sapa
Tập đoàn Sun Group vừa khai trương khách sạn 5 sao quốc tế đầu tiên tại Sa Pa - Hotel de la Coupole-MGallery by Sofitel.
Sapa Jade Hill Resort & Spa: Tiên cảnh núi rừng Tây Bắc
Sapa Jade Hill Resort & Spa là khu nghỉ dưỡng cao cấp, dự án bất động sản lớn nhất tại Sapa.

Nhà hàng Lào Cai Xem thêm

Những quán cà phê check-in đẹp nhất Sa Pa
Sa Pa ẩn chứa bao điều kỳ diệu của cảnh sắc thiên nhiên và con người. Cho dù là đi cùng ai thì Sa Pa vẫn luôn xứng đáng là địa...