Văn hóa

Lễ "Xông nhà" ở Bulgaria

16:05 - 24/01/2019
Không chỉ Việt Nam mới có tục xông nhà. Ở Bulgaria, người dân cũng có tục xông nhà, cầu mong may mắn cho cả năm.

Cỗ chay trong ngày lễ Thánh Ignat (Thần Lửa) của người Bulgaria. Ảnh: Sofiamorningnews.bg 

Ngày 20/12, một ngày trước Đông Chí (21 hoặc 22/12) là Ngày Lễ Thánh Ignat, ngày Lễ của Thần Lửa theo tín ngưỡng của người theo đạo Chính thống giáo. Ngày này còn được coi là ngày xông nhà của người Bulgaria.

Ngày 20/12 là ngày lễ lớn trong năm của người theo đạo Công Giáo trước mùa Giáng Sinh. Ngày lễ Thánh hay còn gọi là ngày lễ đặt tên IGNAT(Игнажден ден), là ngày của Thần Lửa. Vì vậy tất cả những người có tên là: Ignat, Plamen, Ognian (các tên này đều có nghĩa là Lửa) đều lấy ngày này làm ngày lễ đặt tên của mình.

Theo tín ngưỡng của người Bulgaria thì ngày lễ này bắt đầu nỗi đau sinh nở của Mẹ Chúa Trời, họ đã tập trung tất cả mọi người lại hát Thánh ca. Và ngày này được gọi là Ngày Mới hay Năm Trẻ và coi ngày này là ngày đầu tiên của các ngày lễ lớn cho năm mới trước Giáng Sinh.

Vì vậy ai là người đầu tiên đến nhà người đó sẽ đem lại hên xui cho cả năm. Và được coi là người xông nhà, mang may mắn đến cho gia chủ. Chính vì lẽ đó mà vị khách xông nhà cũng được chọn lọc và mời trước. Hợp tuổi tác, khoẻ mạnh, nhanh nhẹn, hoạt bát. Khi người khách này đến nhà sẽ được giao cho cái gậy để làm phép cho đàn cừu trong chuồng, miệng khấn câu cầu mong sang năm sẽ có nhiều chú cừu non ra đời. Người xông nhà cũng không quên cầu chúc cho gia chủ sang năm có thêm nhiều gia súc, mùa màng bội thu, sức khoẻ dồi dào, con đàn cháu đống. Trước khi ra về vị khách tặng gia chủ một ít hạt lúa mỳ và chút hoa quả với ý muốn mùa màng bội thu.

Theo tín ngưỡng của người Bulgaria thì khi vị khách xông nhà lấy trong bếp ra một cục than hồng và đợi cho than cháy hết. Nếu cục than để lại tro tàn thì coi như mọi việc mới ổn thoả. Trong trường hợp ngược lại thì đó là một dấu hiệu không hay cho năm tới. Ngay sau đó gia chủ đi chặt củi sồi hoặc củi từ cây lê về đốt để lời cầu mong đó trở thành hiện thực. Vì hai loại gỗ này cháy rất tốt và đượm than.

Tối đến trước khi đi ngủ thanh niên nam chưa vợ lấy mấy hạt lúa mỳ bỏ xuống dưới gối của mình. Nếu đêm hôm đó mà mơ thấy thiếu nữ thì coi như năm đó sẽ lấy được vợ. 

Trong ngày này mọi người thường không làm việc nặng nhọc, thậm chí nghỉ ngơi, với ý muốn là cả năm tới cuộc sống cũng sẽ được an nhàn như vậy.

Mặc dù cuộc sống đã có nhiều thay đổi, một số phong tục tập quán đã có sự thay đổi nhưng ngày Lễ Thánh Ignat và nhiều ngày lễ đặt tên khác vẫn được duy trì và ngày lễ xông nhà của người Bulgaria vẫn tiếp tục được duy trì từ thế hệ này sang thế hệ khác.

Lương Trang - theo Báo điện tử ĐCSVN