Kể từ năm 2001, nhóm phiến quân Hồi giáo đã phá hủy hàng loạt các cổ vật có niên đại cách đây từ thế kỷ thứ 3, khi Phật giáo bắt đầu du nhập vào Afghanistan. Đây được xem như một cuộc tàn phá văn hóa, khi vô số các cổ vật có giá trị bị phá hủy, trong đó có hai bức tượng Phật lớn nằm ở tỉnh Bamiyan và nhiều bức tượng nhỏ hơn được khai quật từ các địa điểm tu viện Phật giáo và được bảo quản tại bảo tàng quốc gia Afghanistan ở thủ đô Kabul. Hai pho tượng Phật cao 55 mét và 37 mét, được tạc thẳng vào núi sa thạch từ thế kỷ thứ 6, đã bị Taliban cho nổ bất chấp sự phản đối và phẫn nộ của toàn thế giới.
Sau khi chính quyền Taliban sụp đổ, bảo tàng quốc gia Afghanistan bắt đầu khôi phục tàn dư lịch sử Phật giáo của Afghanistan. Mới đây nhất, một dự án được Mỹ hỗ trợ đang được tiến hành nhằm tập hợp lại hàng nghìn mảnh tượng bị vỡ trong vòng 3 năm tới.
Để có thể lắp ghép lại những bức tượng này, các nhà bảo tồn đã phải dựa trên những bức ảnh lưu trữ mô tả các bức tượng còn nguyên vẹn, hoặc sử dụng hình ảnh 3D và trí tưởng tượng để sắp xếp và lắp ráp lại các mảnh vỡ từ khuôn mặt, bàn tay hay các bộ phận khác của tượng Phật.
Đối với người dân Afghanistan, việc bảo tồn di sản cổ không chỉ là vấn đề lưu giữ bản sắc của Bamiyan, mà còn là mong ước xây dựng một tương lai bền vững nhờ thu nhập mà khách du lịch sẽ mang lại.
Mời quý vị xem các bản tin Văn hóa - Du lịch đã phát sóng của Vietnam Journey tại đây./.