Từ thành phố Hòa Bình, có hai cách để lên xóm Ké. Cách thứ nhất là di chuyển bằng đường bộ, theo tỉnh lộ 433, đến thị trấn Đà Bắc rẽ trái, đi thêm chục km nữa, rồi men theo đường ven hồ là lên đến xóm Ké. Cách thứ hai là di chuyển bằng đường thủy từ cảng Thung Nai. Sau khoảng 1 tiếng lênh đênh trên hồ là đến xóm

Với diện tích khoảng 700ha, xóm Ké có khoảng gần trăm hộ dân, sống quần tụ sát lòng hồ sông Đà. Bao nhiêu năm gắn bó với vùng lòng hồ, sống đến thuộc lòng từng cái cây ngọn cỏ, thấy mọi thứ quen thuộc đến bình thường...

Rồi ai đâu ngờ có ngày xóm nhỏ này lại trở thành địa điểm lý tưởng để du khách đến chiêm ngưỡng vẻ đẹp của lòng hồ từ trên cao, khám phá núi rừng kỳ vĩ, trải nghiệm thiên nhiên tuyệt đẹp... Đến xóm Ké, để hòa mình vào đời sống mộc mạc của người dân địa phương, lắng mình trước những cảnh đẹp như một bức tranh thủy mặc, để bình yên quên hết những bộn bề lo toan...

Cuộc sống của đồng bào dân tộc Mường ở xóm Ké nay đã có nhiều đổi thay. Thậm chí đã có lúc bọn trẻ con còn quên cả tiếng của dân tộc mình. Cuộc sống cơm áo gạo tiền với trăm mối lo cứ kéo con người ta đi mãi với cuộc mưu sinh. Rồi có lúc giật mình... Khi làn khói bếp bay lên, lại thấy bao chuyện xưa ùa về, cái ngày còn đủ đầy ông bà cha mẹ quây quần bên ngọn lửa ấm... 

Phá đi rất dễ mà giữ lại mới khó. Những căn nhà Mường cũ này vẫn đang được bà con ở đây gìn giữ, không chỉ cho các thế hệ con cháu người Mường có một nơi để nương tựa, để như một sợi dây buộc mình, kết nối với văn hóa, với bản sắc, mà còn là thứ giá trị để tự hào giới thiệu với du khách gần xa.

Với địa thế nằm ngay cạnh lòng hồ Hòa Bình, nhiều trải nghiệm gắn với sinh thái và cảnh quan thiên nhiên sông nước như đi thuyền khám phá cảnh quan vùng hồ, bơi mảng, chèo thuyền kayak… cũng được đưa vào các chương trình du lịch. Hiện nay, du khách đến Đà Bắc thường chọn kết hợp giữa trekking, thăm thú bản làng, khám phá các hang động nguyên sơ và cùng trải nghiệm cuộc sống của người dân vùng lòng hồ với các hoạt động sản xuất, đi thăm lồng nuôi cá, đánh cá, kéo rọ tôm…

Từ đây du khách có thể đi bộ hoặc đạp xe, đi mô tô địa hình sang các điểm du lịch cộng đồng xóm Sưng (người Dao) cách đây khoảng 15km hoặc sang xóm Đá Bia (người Mường) khoảng 12km rồi từ đó đi thuyền, bè mảng tới các điểm du lịch ven hồ của huyện Mai Châu.

Lê Liên – Nguyên Hạnh – Trọng Đại

Mời quý vị xem các chương trình Muôn màu cuộc sống đã phát sóng tại đây./.