Về xã Kim Đức, TP. Việt Trì, tỉnh Phú Thọ, trong những nơi đi đầu phong trào phát huy làn điệu Xoan, mới thấy tinh thần gìn giữ điệu hát quê hương của người dân lúc nào cũng thường trực và cháy bỏng. Ai cũng dành trọn tình yêu cho điệu hát, và coi việc bào tồn di sản là nhiệm vụ quan trọng đối với bất cứ người dân nào.

Miếu Lãi Lèn, xã Kim Đức chính là nơi phát tích của hát Xoan. Tương truyền rằng trong dịp vua Hùng đi chọn đất đóng đô đã nghỉ dừng chân tại đây, chứng kiến các cháu nhỏ chăn trâu cắt cỏ hát múa, vua Hùng rất thích thú.

Toàn xã Kim Đức có 4 phường Xoan cổ. Đứng đầu các phường Xoan là trưởng phường Xoan nhưng chức danh này được người dân gọi là “trùm” phường Xoan. Không phải ai cũng được làm “trùm”. Trùm phường Xoan thường là các bậc cao niên, là nghệ nhân hát Xoan giỏi, có tín nhiệm và được bầu làm người đứng đầu, quản lý cả phường Xoan.

Các phường Xoan đều là những phường Xoan cổ. Họ hát theo lối cổ, gìn giữ làn điệu cổ và thể hiện đúng tinh thần và những gì cha ông để lại mà không có cải biên.

Mặc dù trông rất bình dị và mộc mạc nhưng để hát đúng, hát chuẩn một làn điệu Xoan lại không hề dễ chút nào. Hát Xoan có 3 chặng: hát lễ, hát quả cách và hát hội. 

Nội dung hát Xoan rất phong phú, từ những tích truyện xa xưa thời vua Hùng cho đến những câu chuyện ca ngợi quê hương, đất nước, miêu tả về thiên nhiên, cuộc sống lao động của con người…

Mời quý vị xem các chương trình Muôn màu cuộc sống đã phát sóng tại đây./.