NGÔI CHÙA GIỮ VĂN HÓA CỦA 5 LÀNG CỔ
Chùa Tích Sơn thuộc phường Tích Sơn, thành phố Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc. Chùa còn có tên gọi khác “Ngũ Phúc tự” (nghĩa là chùa Ngũ Phúc) là ngôi chùa của 5 làng Tích Sơn cổ gồm làng Tiếc, làng Hạ, làng Khâu, làng Đậu, làng Sậu. Chùa được dựng cuối nhà Lý, đầu nhà Trần vào thời kỳ Phật giáo hưng thịnh.
Chùa Tích Sơn có diện tích gần 1ha, là ngôi chùa duy nhất được xếp hạng di tích Lịch sử Quốc gia tại thành phố Vĩnh Yên. Được xếp hạng vào năm 1992, chùa không chỉ có ảnh hưởng sâu rộng đến văn hóa tín ngưỡng của người dân 5 làng cổ mà còn là những địa điểm quan trọng gắn liền với các cuộc chiến hào hùng chống giặc của địa phương qua các thời kỳ. Vì vậy, chùa không chỉ là di tích lịch sử văn hóa mà còn mang đậm dấu ấn di tích cách mạng.
Giá trị nghệ thuật tạo hình điêu khắc được tập trung thể hiện trên các pho tượng và các di vật còn lưu giữ được ở trong chùa. Chùa Tích Sơn còn giữ được một số bức tượng cổ, trong đó có bức tượng A Di Đà có từ thời lập chùa. Tượng được đúc bằng đồng có niên đại cuối thời Lý. Tượng cao khoảng 1m, được tạc ở tư thế tọa thiền với những đường nét mềm mại, tinh xảo, thể hiện khuôn mặt phúc hậu, gần gũi của Phật A Di Đà. Đây là một bức tượng quý, có giá trị cao. Các bức tượng còn lại đa phần có từ thời Lê. Những bức tượng Thập điện Minh Vương được tạo hình sống động để lại ấn tượng cho người chiêm ngưỡng. Tượng được tạo hình từ gỗ nguyên khối. Người thợ khi xưa khéo léo tạc tượng theo thế của gỗ. Vì vậy, hình dáng của tượng mang sự khác biệt so với thông thường.
Ngoài ảnh hưởng sâu rộng đến đời sống, tín ngưỡng văn hóa tâm linh của người dân 5 làng cổ, chùa Tích Sơn hiện nay còn là nơi các tăng ni, Phật tử học tập và nhân dân thập phương hành hương làm lễ và chiêm bái.
Chùa Tích Sơn gắn liền với đời sống văn hóa, tinh thần của nhân dân không chỉ xa xưa mà cả bây giờ. Chùa cũng góp phần xây dựng nếp sống văn hoá ở địa phương và gìn giữ, tôn vinh giá trị của di tích lịch sử quốc gia. Nơi đây kỳ vọng trở thành điểm du lịch tâm linh thu hút nhiều du khách chiêm bái, vãng cảnh và khám phá mảnh đất giàu truyền thống này./.
Thực hiện: Huyền Trang – Hoàng Thuyên – Quốc Việt
