GỐM GIANG CAO – NGHỆ THUẬT TẠO TỪ ĐẤT

Gốm Giang Cao, một làng gốm nằm ở vùng đất nổi tiếng về gốm sứ, dù không có tuổi đời lâu như Bát Tràng nhưng lại có sức sống mạnh mẽ với những sáng tạo mới để phát triển và khẳng định nét tài hoa của nhiều thế hệ nghệ nhân yêu nghề, gắn bó với nghề. 

Làng gốm Giang Cao có nhiều sản phẩm với các dòng men đặc trưng. Có thể kể đến như men rạn, men ngọc, men tràm (lam). Mỗi dòng men đòi hỏi tay nghề và kỹ thuật khó nhất định. Ở Giang Cao tráng men có nhiều hình thức như phun men, dội men lên bề mặt cốt gốm cỡ lớn, nhúng men đối với loại gốm nhỏ.

Mỗi hộ gia đình ở Giang Cao lựa chọn một mảng sản phẩm hoặc một loại men để tập trung phát triển, xây dựng thương hiệu với sự sáng tạo và bí quyết riêng. Giang Cao là một trong những làng nghề gốm có tiếng với nhiều nghệ nhân nhân dân, nghệ nhân ưu tú và người thợ giỏi được công nhận.  

Hiện nay theo yêu cầu sản xuất gốm công nghiệp hay mỹ nghệ, người thợ gốm ở Giang Cao có thể đắp nặn một sản phẩm mẫu để đổ khuôn thạch cao phục vụ cho việc sản xuất hàng loạt. Sau đó sản phẩm gốm được mang đi phơi. Về kỹ thuật trang trí có thể đắp nổi, khoét chìm, điêu khắc đường nét hoặc vẽ hoa văn. Khi vẽ, người thợ dùng bút lông vẽ trực tiếp trên nền mộc các hoa văn họa tiết. Người thợ phải có tay nghề cao vẽ hoa văn họa tiết hài hòa với dáng gốm. Các trang trí họa tiết này đã nâng nghề gốm lên mức nghệ thuật. 

Thời gian gần đây, nghệ nhân, người thợ của làng gốm Giang Cao áp dụng kỹ thuật vẽ vàng phối cảnh cho một sản phẩm tạo vẻ đẹp và chất lượng cao hơn. Vẽ vàng đòi hỏi tính cầu kỳ hơn, ngoài vẽ còn phải hấp và nung ở nhiệt độ trên 800 độ C cho vàng lẫn vào men tạo sự tinh tế, hài hòa của một sản phẩm. 

Với tình yêu nghề gốm sứ cổ truyền, những nghệ nhân, người thợ làng Giang Cao không ngừng nâng cao ta nghề, không chỉ nghiên cứu, phục chế những dòng men cổ của cha ông, mà còn luôn luôn sáng tạo, ứng dụng công nghệ để tạo ra sản phẩm mới. Đó là những sản phẩm gốm chứa đựng nét tài hoa, cũng như tâm hồn và tình yêu cái đẹp của mỗi người dân làng Giang Cao. Trải qua hàng trăm năm tồn tại, làng gốm Giang Cao luôn khẳng định sức sống mạnh mẽ của mìng, góp phần đưa thương hiệu gốm của mảnh đất Bát Tràng ngày càng đi xa, trở thành trung tâm gốm nổi tiếng của cả nước.