Phia Thắp là một ngôi làng cổ, cách trung tâm thành phố Cao Bằng khoảng 40km. Ấn tượng đầu tiên khi đến đây là hình ảnh những ngôi nhà đặc trưng của người Nùng An, vừa mang những nét cổ kính, vừa mang vẻ yên bình của thôn bản vùng cao. Bước chân đến ngôi làng này, khắp nơi thoang thoảng mùi dịu nhẹ. Đó là hương thơm của núi rừng Phia Thắp được gói ghém trong những que hương phơi khắp làng. Người dân ở đây có một nghề gắn bó từ bao đời nay, nghề làm hương.
Phia Thắp có hơn 50 hộ gia đình hầu hết đều gắn bó với nghề làm hương từ nhiều đời nay. Hương Phia Thắp được làm hoàn toàn thủ công cùng nguyên liệu tự nhiên. Que hương được làm từ cây mai với đặc điểm có dóng dài, thẳng, dẻo lại dễ bắt lửa. Người dân ở Phia Thắp từ thời cha ông cho đến nay đều vào rừng sâu chọn những cây mai tốt để khi đốt lên sẽ cho tàn cong. Chọn được cây tốt, người dân khéo léo chẻ, vót thành những que nhỏ, tròn đều bằng tay thành các cỡ khác nhau trước khi đem phơi khô.
Ở Phia Thắp, không có bất cứ một máy nặn hương nào, tất cả các công đoạn đều được người dân làm hoàn toàn bằng tay. Để cho những que hương đẹp hơn, sau khi làm xong người thợ sẽ nhuộm đỏ chân hương. Trước kia, họ nhuộm bằng lá cây chăm che, nhưng bây giờ ít gia đình nhuộm bằng lá cây này.
Với các nguyên liệu từ tự nhiên, cùng cách làm hương độc đáo và hương thơm dịu nhẹ, hương Phia Thắp đã trở thành một loại hương đặc trưng mang những giá trị của bản làng vùng cao được người dân vùng đất Cao Bằng ưa chuộng. Dù cách làm cầu kỳ, tốn thời gian, giá thành không cao. Nhưng với tình yêu nghề truyền thống của cha ông, người dân Phia Thắp vẫn gắn bó và giữ nghề như giữ nét đẹp của dân tộc mình.
Kinh nghiệm bỏ túi:
Mời quý vị xem các chương trình Làng nghề Việt đã phát sóng tại đây./.