Ngọt giòn bánh tráng Túy Loan
Nép mình bên dòng sông Túy Loan bình dị là làng cổ Túy Loan, thuộc xã Hòa Phong, huyện Hòa Vang, thành phố Đà Nẵng, vùng đất này từ lâu đã nổi tiếng với nhiều món ăn độc đáo, đặc sắc là mì Quảng và bánh tráng của làng nghề truyền thống Túy Loan.
Về thăm những "nghệ nhân chân đất" lớn tuổi của làng nghề đã có truyền thống hơn 500 năm tuổi, họ đang ngày đêm giữ lửa, giữ nghề, để cùng cảm nhận được các giá trị văn hóa, ẩm thực như một mạch nguồn, lắng đọng.
Bánh tráng Túy Loan được làm hoàn toàn thủ công, rất ngon, là món quà quê đầy ý nghĩa, cùng với món mì Quảng Túy Loan nổi tiếng, là những sản phẩm ẩm thực được cấp chứng nhận bản quyền. Đã có thời gian tưởng chừng mai một nhưng nhờ những nỗ lực thật sự từ mỗi người dân, làng nghề đang dần hồi sinh.
Bánh tráng Túy Loan ngon vì sự công phu, tài khéo trong lựa chọn thứ gạo thơm ngon làm nguyên liệu, tráng bánh, nhất là pha chế gia vị theo cách riêng cổ truyền. Dù có đi nơi nào, thưởng thức nhiều loại bánh tráng, thì cái hương vị của bánh tráng Túy Loan vẫn không thể lẫn vào đâu được.
Nguyên liệu chính để làm bánh tráng là bột gạo, mà yêu cầu là loại gạo 13/2 - gạo truyền thống của làng Túy Loan. Loại gạo này có mùi thơm, nấu cơm tuy cứng, nhưng bù lại đúc bánh tráng rất ngon. Để có bột, người làm bánh cho ngâm gạo trong nước 2 ngày, sau đó mới đem đi xay. Sau đó, hòa thêm nước vào làm sao cho nước gạo không quá lỏng và cũng không quá đặc. Để cho nước tráng bánh được mịn và trắng đều, người dân phải lọc qua một lượt để loại bỏ những vỏ trấu lấm tấm. Điều này giúp tạo ra sản phẩm có màu đều mà không bị lỗ chỗ vết trấu.
Tiếp theo, họ ngâm gạo, chuẩn bị các loại gia vị như gừng, tỏi, ớt, nước mắm. Người thợ xay gạo thành bột và trộn cùng với các loại gia vị đã chuẩn bị. Hòa thêm vào đó một chút nước để bột bánh có được độ lỏng phù hợp nhất.
Sau công đoạn tráng đến giai đoạn quan trọng tiếp theo là phơi bánh. Theo cách cổ xưa, bánh không phải phơi nắng như thông thường mà sẽ được hong 3 lần trên củi than. Theo cách này, bánh sẽ được xếp lên những tấm lưới, ở phía dưới ủ tro, than ở trên để hơ bánh. Qua 3 lần hong như vậy, bánh sẽ khô giòn, không bị mốc và bảo quản được lâu.
Tại làng bánh tráng Túy Loan, chiếc bánh tráng không chỉ là phương tiện mưu sinh mà còn có ý nghĩa văn hóa vô cùng đặc biệt. Đây là món ăn không thể thiếu trong các dịp giỗ, cúng gia tiên hay ngày Tết đến mức trở thành một phong tục truyền thống được truyền từ đời này sang đời khác. Những người dân xứ Quảng xa quê, mỗi khi trở về đều muốn ăn những món truyền thống như hến xào kết hợp với bánh tráng, thịt heo cuốn bánh tráng hay tô mỳ Quảng mà thiếu bánh tráng Túy Loan đều xem như mất đi một phần ngon.
Thực hiện: Hải Hà - Hoàng Thuyên