Louvre - bảo tàng thu hút đông khách tham quan nhất thế giới đã phải đóng cửa tạm thời do quá tải. Ảnh: Thibault Camus
Ở Paris, Bảo tàng Louvre mới đây đã phải đóng cửa một ngày bởi các nhân viên cho rằng du khách đông ngoài sức kiểm soát. Trên dãy Himalaya, các nhà leo núi chinh phục Everest cũng lo ngại rằng đỉnh núi này đang bị quá đông đúc, khiến số người thiệt mạng ở đây cao nhất trong các năm.
Hàng dài các nhà leo núi chinh phục đỉnh Everest nối đuôi nhau chờ xuống núi hồi cuối tháng 5/2019. Ảnh: Nirmal Purja
Ở các thành phố và các điểm đến trên thế giới, từ Barcelona đến Bali, “quá tải du lịch” cũng đã trở thành một vấn đề quanh năm suốt tháng.
Đông đúc du khách bên trong Nhà thờ Sagrada ở thành phố Barcelona, Tây Ban Nha. Ảnh: Manu Fernandez
Khi những cánh đồng hoa dại ở Hồ Elsinore, bang California, Mỹ nở rộ vào mùa xuân vừa rồi bị giẫm đạp không thương tiếc bởi những du khách săn tìm những bức ảnh hoàn hảo, thành phố đã phải đăng thẳng thừng trên mạng Twitter về tác hại của ùn tắc giao thông và những sườn đồi bị giẫm đạp: “Chúng tôi biết rằng điều đó thật khốn khổ, và đã gây ra những sự khó khăn không đáng có cho toàn thể cộng đồng của chúng tôi”. Mùa hè năm ngoái thì là một cánh đồng hoa hướng dương ở ngoại ô Toronto bị giẫm đạp sau khi trở nên nổi tiếng trên Instagram.
Hàng đoàn du khách lũ lượt đổ về Hồ Elsinore, bang California, Mỹ để chiêm ngưỡng và chụp ảnh trên những cánh đồng hoa dại nở rộ vào cuối tháng 5/2019
Một sự kết hợp của những khuyến mại hàng không, những phòng lưu trú không hề đắt đỏ trên Airbnb và các bài chia sẻ trên mạng xã hội đã “ban phước” cho nguồn thu từ du lịch, nhưng cũng đồng thời cũng là “lời nguyền” đông đúc, ồn ào và thậm chí là đẩy vào tình trạng nguy hiểm đối với những nơi từng được biết đến với vẻ đẹp bình dị và sự yên ắng, tĩnh mịch.
Hình chiếc du thuyền khổng lồ và hiện đại chở theo hàng đoàn du khách tiến vào dòng kênh Giudecca, ngang qua Quảng trường cổ kính St. Mark ở thành phố Venice thơ mộng và bình yên. Ảnh: Andrew Medichini
“Du khách đang giẫm đạp lên chính địa điểm hấp dẫn mà họ đến để ngắm” – Joel Deichmann, một giáo sư nghiên cứu toàn cầu tại Đại học Bentley ở Massachusetts, đánh giá.
Một vài cộng đồng đã phải bắt đầu phản ứng, với những quy định và những thông báo để nhắc nhở du khách cách ứng xử.
Ngày 12/8/2018, người dân Barcelona đã nắm tay nhau nối thành một hàng dài để bày tỏ phản đối tình trạng quá tải du lịch. Ảnh: Manu Fernandez
Vậy làm cách nào để bạn thăm những nơi đó mà không làm tổn hại? Sau đây là 4 gợi ý từ các chuyên gia:
1. Hãy nhớ rằng bạn không phải là tất cả!
Phiêu lưu ở xa nhà và trải nghiệm những nền văn hóa xa lạ có thể sẽ rất lý thú, đem đến cảm giác tự do, sảng khoái. Nhưng cũng đừng quên rằng đó là nền văn hóa của người ta, quê nhà của người ta.
Thế nên ngoài việc chọn lựa khách sạn, bạn còn phải thực sự tìm hiểu về nơi mình muốn đến. Hành vi nào là phù hợp ở đó? Các chính sách về môi trường là gì? Nếu bạn đặt phòng qua một hãng lữ hành, hãy nhờ họ chỉ dẫn.
Mặc áo 3 lỗ và quần cộc có vẻ là hợp lý dưới cái nóng 40 độ ở Thái Lan, nhưng nếu bạn ghé thăm những ngôi đền, chùa Phật giáo, thì điều đó lại bị coi là thiếu tôn trọng.
Deichmann, người thường xuyên đi du lịch nước ngoài với các sinh viên của mình, khuyên họ nên nhạy cảm và tìm gợi ý từ chính người dân địa phương. Ví dụ, ông nói, trên tàu điện ngầm hoặc xe buýt ở các thành phố châu Âu, người dân địa phương thường đọc sách hoặc ngồi im lặng. Hãy làm theo họ, tránh trò chuyện lớn tiếng hoặc đứng dậy để chụp ảnh.
Tương tự với việc tiệc tùng đêm muộn: nếu bạn đang ở một resort dịch vụ trọn gói trên một khu biệt lập rộng hàng trăm hecta, thì cứ tiệc tùng thoải mái. Nhưng nếu bạn đang ở trong một căn hộ thuê qua Airbnb, thì hãy ý thức rằng những người sống ở kế bên có thể đang cần cho con đi ngủ hoặc phải dậy sớm đi làm ngày hôm sau.
2. Chụp ảnh một cách có ý thức
Với những chiếc điện thoại có máy ảnh, chúng ta đã trở nên quá quen với việc chụp ảnh liên tục. Nhưng chụp ảnh người khác, con cái và nhà cửa của người khác có thể là hành vi xâm phạm.
Đồng thời, hãy tôn trọng môi trường vật chất. Chẳng hạn như không giẫm lên cánh đồng hoa dại chỉ để chụp được bức ảnh đẹp nhất.
Và cũng hãy cân nhắc những rủi ro. Chẳng hạn như tại Thác Kaaterskill ở dãy núi Catskill của New York, có 4 du khách đã thiệt mạng trong những năm gần đây do cố để chụp ảnh selfie độc đáo.
"Bạn có lẽ sẽ tận hưởng những trải nghiệm một cách trọn vẹn hơn nếu bạn dành ít thời gian hơn cho những bức ảnh", đó là ý kiến của Giáo sư Gia Nardini Trường ĐH Denver, đồng tác giả của một nghiên cứu về vấn đề này.
Thể hiện sự kiềm chế cũng có thể giúp bảo vệ nơi bạn đang tận hưởng khỏi quá tải du lịch. Bởi chỉ 1 bức ảnh chụp đăng lên mạng cũng có thể khiến ngày hôm sau cả nghìn người đổ xô tới đó để chụp được những bức ảnh tương tự.
3. Cho đi
Pavia Rosati, nhà sáng lập dịch vụ du lịch Fathom, đồng tác giả cuốn sách “Du lịch bất cứ đâu”, khi lên kế hoạch du ngoạn dọc sông Amazon, đã biết rằng cô sẽ dừng chân ở nhiều ngôi làng có trẻ em cần những vật dụng cơ bản như bút chì, sáp màu, giấy trắng... Thế nên “một phần ba hành lý của tôi là những dụng cụ học tập”, cô cho biết. Khi đến đó, cô sẽ đem chúng đi cho và lấp đầy khoảng trống trong valy của mình với những mòn đồ bản địa.
Hãy nghĩ đến việc tiêu tiền cho nền kinh tế địa phương hơn là cho những chuỗi khách sạn quốc tế, cũng như tìm đến những nhà hàng, quán bar của người dân bản địa.
Để giúp ích cho môi trường, hãy sử dụng phương tiện công cộng nhiều nhất có thể. “Bạn cũng sẽ có được những trải nghiệm tuyệt hơn”, Rachel Dodds, nhà sáng lập công ty tư vấn Sustaining Tourism, nói.
Cuối cùng, hãy nhớ đừng bao giờ mua những món quà lưu niệm làm từ động vật quý hiếm hoặc các chất liệu phi pháp khác.
4. Hãy nói “Xin chào”
Kể cả ở những nơi có nhiều người bản địa nói tiếng Anh, thì việc học vài từ bằng ngôn ngữ của họ như “làm ơn, cảm ơn, có, không” cũng sẽ giúp bạn được lòng mọi người hơn và có được những trải nghiệm chân thực hơn.
Đồng thời, kiên nhẫn và tôn trọng những người đang phải cố gắng kiểm soát đám đông. Tại bảo tàng Louvre, các đại diện công đoàn đã phàn nàn rằng việc cải tạo xung quanh kiệt tác Mona Lisa đã dẫn đến nhiều vấn đề lộn xộn, ví dụ như hàng đoàn dài du khách và có cả sự quấy nhiễu các nhân viên.
Tóm lại, dù có phấn khích đến đâu khi đi du lịch, thì hãy nhớ cư xử phù hợp, và hãy thử hình dung: “Nếu đây là làng của mình thì sao?”
Hà Thu, theo apnews.com