Nằm trên đường Trần Phú, Chùa Ông là một trong những di tích lịch sử lâu đời, là điểm đến nổi tiếng ở phố cổ Hội An. Chùa được xây dựng vào thế kỷ 17 với kiến trúc độc đáo, chủ yếu bằng các các loại gỗ quý. 

Tổ mối xâm hại cột Chùa Ông phố cổ Hội An 

Ông Lê Huyễn, Thủ từ Chùa Ông cho biết, trải qua thời gian, chiến tranh và thiên tai bão lũ, nhiều cấu kiện gỗ bị mục nát, xuống cấp. Năm 1995, người dân đóng góp kinh phí trùng tu, ngôi chùa được bảo tồn khá nguyên trạng cho đến ngày này. Tuy nhiên, do được làm bằng gỗ nên nhiều hạng mục công trình bị mốt mọt ăn hại.

Phần cấu kiện gỗ của một di tích ở phố cổ Hội An bị mối mọt ăn hại nghiêm trọng

Theo ông Lê Huyễn, mối chủ yếu nằm dưới lòng đất, xâm nhập vào các cột, kèo rồi đục ăn sâu bên trong cấu kiện rất khó phát hiện. Vừa qua, Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An đã hỗ trợ kinh phí sử dụng các thiết bị đặt nhử mối để xử lý.

Mối ở dưới lòng đất, xâm nhập vào các cột, kèo rồi đục ăn sâu bên trong cấu kiện rất khó phát hiện

Mới đây, Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An và Viện Sinh thái và Bảo vệ công trình của Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn phối hợp, điều tra khảo sát đánh giá tình trạng tại 800 di tích ở phố cổ Hội An. 

Một di tích ở Hội An bị mốt mọt ăn hại, hư hỏng

Kết quả cho thấy, hầu hết các di tích bằng gỗ đều xuất hiện mối mọt xâm hại, trong đó 265 di tích bị mối mọt gây hại ở mức độ rất nặng. Mối mọt xâm nhiễm công trình tạo thành các đường mui đất trên các cấu kiện, tường, gây mất mỹ quan di tích.

Theo khảo sát, hiện ở khu phố cổ Hội An có 265 di tích bị mối mọt gây hại ở mức độ nặng và rất nặng

Phần lớn di tích ở Hội An đều là của tư nhân, trong khi người dân không có thiết bị, năng lực, nguồn lực để xử lý mối. Bà Lý Thị Xê, chủ một di tích trên đường Nguyễn Thái Học cho biết, ngôi nhà cổ của gia đình bà có hơn 300 năm tuổi, chủ yếu làm bằng gỗ. Qua 2 lần được nhà nước hỗ trợ trùng tu, ngôi nhà được bảo tồn khá nguyên trạng. Những năm gần đây, mưa lũ thường xuyên, công trình ẩm móc nên mối mọi xuất hiện.

Kiểm tra tình trạng mối mọt xâm hại di tích ở Hội An 

Ông Phạm Phú Ngọc, Giám đốc Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An, tỉnh Quảng Nam cho biết, để phòng trừ mối mọt hiện nay, nếu xử lý không đúng cách có thể làm tình hình mối gây hại nghiêm trọng hơn và ảnh hưởng đến di tích. Trung tâm Quản lý Bảo tồn Di sản Văn hóa Hội An đang triển Dự án “Xử lý côn trùng gây hại gỗ khu phố cổ Hội An” với tổng kinh phí gần 6 tỷ đồng, tập trung xử lý những di tích bị mối mọt xâm hại nặng và rất nặng ở khu phố cổ. 

Chuẩn bị dụng cụ đặt nhử mối đến để tiêu diệt

Theo đó, sử dụng thuốc diệt mối sinh học kết hợp với đặt hộp nhử mối rồi phun thuốc tiêu diệt. Phương pháp này diệt mối tận gốc, hạn chế ô nhiễm môi trường và phương pháp được sử dụng rộng rãi trên toàn quốc và thế giới.       

Phun thuốc diệt mối mọt xâm hại di tích

Theo ông Phạm Phú Ngọc, Giám đốc Trung tâm Quản lý Bảo tồn di sản Văn hóa Hội An, mục tiêu của dự án là xử lý triệt để toàn bộ các tổ mối đang gây hại gỗ di tích; ngăn chặn sự tái nhiễm trở lại công trình cũng như lây lan sang các di tích khác trong khu phố cổ, góp phần bảo vệ, bảo tồn phát huy giá trị di sản văn hóa Hội An.

Đình Thiệu/VOV miền Trung