Từ Hà Nội hướng về Thanh Hóa, đi theo quốc lộ 1, qua Bỉm Sơn chừng hơn chục cây, rẽ vào quốc lộ 217 chừng chục cây nữa, bạn sẽ dễ dàng tìm thấy con đường nhỏ dẫn vào chùa Linh Ứng, thuộc quần thể danh thắng cấp Quốc gia Kim Sơn, thuộc địa phận xã Vĩnh An, huyện Vĩnh Lộc của xứ Thanh. Đó là nơi bạn sẽ gặp suối Ấu, dòng suối đẹp như tranh vẽ mỗi độ đông về.
Suối Ấu chảy dưới chân dãy Kim Sơn, dãy núi đá vôi dài khoảng 3.000m, cao hơn 500m
Ngày đầu đông, sắc nắng vẫn vàng như rót mật. Suối Ấu hiện ra đẹp đến ngỡ ngàng. Những hàng cây trút lá hòa lẫn với sắc xanh của trời, của núi và mặt nước mênh mông, điểm tô những cụm súng hồng, tạo nên cảnh quan như mơ, như thực.
Suối Ấu chảy hướng về phía núi Thung Vịnh
Vốn ở suối Ấu không có hoa súng. Người dân địa phương trồng ấu trên những đoạn suối nông và những diện tích nước rộng. Chẳng thế mà suối được gọi tên là suối Ấu. Thứ củ trông vẻ ngoài xấu xí này giúp cải thiện đời sống cho nhiều hộ ở đây.
Mùa ấu đã qua nhưng dưới mặt nước này vẫn còn nhiều củ ấu còn rớt lại
Cuối tháng 11, đầu tháng 12 là mùa thu hoạch ấu. Khi màu xanh của lá ấu tàn cũng là lúc hoa súng nở. Hoa được trồng sau này để tạo thêm cảnh quan cho thắng cảnh Kim Sơn, thu hút người dân và du khách gần xa ngắm hoa, ngắm cảnh.
Hoa súng do người dân trồng để thu hút thêm du khách Mỗi khách đi đò, người chở đò thu 50.000 đồng
Hoa nở đẹp vào buổi sáng, tới gần trưa sẽ khép lại, muốn chụp hoa súng đẹp cần có mặt trước khi mặt trời đứng bóng
Nhưng suối Ấu nếu chỉ có hoa súng sẽ chẳng đọ được với rất nhiều những suối, những hồ vốn đã nổi tiếng về hoa súng. Vẻ đẹp của suối Ấu mùa đông còn là nhờ hàng cây mà người dân địa phương gọi là cây "bặn", một loài cây lấy gỗ, ưa nước trồng hai bên bờ suối. Mỗi độ đông về, những hàng cây khô này tạo nên một vẻ đẹp gợi nhớ đến những vùng xứ lạnh.
Bên dưới hàng cây "bặn" là hàng cây roi, ra quả vào mùa hèNgồi trên thuyền lướt đi giữa hoa và cây soi bóng
Nếu đến suối Ấu vào tháng 5, tháng 6, du khách sẽ bắt gặp bạt ngàn hoa sen nở hai bên suối. Đó cũng là lúc hàng cây roi xanh mát tới mùa quả ngọt. Bóng mát của những hàng cây, hương thơm và vẻ đẹp của những đầm sen cùng những quả roi đỏ lúc lỉu trên cành sẽ khiến khách lãng du chẳng muốn về.
Nhu cầu chụp ảnh ngắm hoa bên dòng suối Ấu đang mang lại thu nhập cho những người dân nơi đây
Đến suối Ấu, nếu có thời gian, du khách có thể đi tham quan thắng tích Kim Sơn, với chùa Linh Ứng và hệ thống các hang động, như động Ngọc Kiều, động Kim Sơn, động Tiên Sơn... còn ghi dấu tích từ thời xa xưa, với những tấm văn bia ca ngợi vẻ đẹp của nơi này do các bậc tao nhân mặc khách những thế kỷ trước để lại.
Suối Ấu cách di tích thành nhà Hồ khoảng 2km. Nếu đi chơi suối Ấu 1 ngày, nên dành thời gian đến suối ngắm hoa vào sáng sớm, sau đó đi thăm hang động Kim Sơn-Tiên Sơn, chiêm ngưỡng những thạch nhũ nghìn năm mới tạo thành, buổi chiều, trước khi về ghé thăm thành nhà Hồ./.
Lương Anh