Văn hóa

Khánh đá chùa Thiên Đài

21:52 - 18/03/2020
Chùa Thiên Đài thuộc xã Hồng Giang, huyện Lục Ngạn (Bắc Giang) không chỉ là danh lam cổ tích mà còn lưu giữ được nhiều di sản văn hoá vật thể quý giá. Tiêu biểu là chiếc khánh đá lớn có niên đại thời Lê Trung Hưng (thế kỷ XVIII). Khánh đá tại đây là một trong các món pháp khí độc đáo làm tăng thêm giá trị lịch sử văn hoá Phật giáo của chốn danh lam cổ tích này.

Sách “Đồ thờ trong di tích của người Việt” (Giáo sư Trần Lâm Biền), do Nhà xuất bản Văn hóa thông tin ghi: “...Khánh là một trong các món pháp khí của Phật giáo, dùng vào cả ngày lẫn đêm ở các tùng lâm, tu viện, Phật học viện... cả xưa lẫn nay chúng còn thường được dùng làm hiệu lệnh báo tin giờ tu học, tụng kinh, thọ trai, chấp tác... cho chúng tăng”.

khanh da chua thien daiChùa Thiên Đài

Khánh xuất hiện tại các công trình tôn giáo thờ tự Phật giáo từ rất lâu đời. Theo các nhà nghiên cứu văn hoá, chiếc khánh đá có niên đại sớm nhất ở nước ta hiện nay được chế tác vào nửa cuối thế kỷ XVII. Khánh thường được tạo tác phổ biến từ các loại vật liệu chủ yếu như đá, đồng và gỗ. Khánh đá chùa Thiên Đài có niên đại khá sớm. Dòng lạc khoản chữ Hán khắc trên khánh đá cho biết, vào ngày tốt tháng 2 năm Giáp Thìn niên hiệu Bảo Thái thứ 5 tức 1724 tạo tác khánh đá.

Khánh đá chùa Thiên Đài có hình dáng đẹp, được làm từ đá xanh nguyên khối, hình bán nguyệt. Trên đó trang trí hoa văn dây leo, chính giữa có lỗ treo khánh hình tròn. Trên thân khánh mặt phía sau khắc chữ Hán, nội dung ghi danh sách những người công đức tu sửa chùa Thiên Đài và giá trị ý nghĩa của khánh đá.

khanh da chua thien daiKhánh đá chùa Thiên Đài

Trong đó có đoạn khắc ghi: “Thường nghe nói rằng trong sân nhà vua thường có treo khánh để làm khuôn phép. Điều khiến cho mọi người vui vẻ là làm ra khánh đá để biểu dương công đức. Từ xưa đến nay, khánh là do xương của núi rèn đúc thành, những tinh túy của đất chung đúc lại tạo ra, lại được màu xanh của trời toả chiếu ánh sáng, phô bầy ra hình dáng của nửa vầng trăng, âm thanh của nó, gõ vào khánh nghe tiếng động vang xa cả mười phương, thức tỉnh các thiện tín quay về với hiện thực. Nên hình dáng chiếc khánh vốn là pháp khí của chốn cửa thiền. Nay ở thôn Hưng, xã Hả Hộ, Lục Ngạn, phủ Lạng Giang, đạo Kinh Bắc, nước Đại Việt có ông Nguyễn Quốc Thực cùng vợ là Giáp Thị Ngay và con trai Nguyễn Quốc Sắc, Nguyễn Quốc Thái… cùng toàn thể gia đình và mọi người trong thôn cùng nhau hưng công chế tạo, mài đẽo, gọt rũa đá một cách thành kính để làm pháp nhạc lâu dài cho chốn danh lam cổ tích này”. 

Cũng ở mặt ấy của khánh đá có dòng lạc khoản khắc ghi niên đại tạo tác khánh đá cụ thể: “Hoàng triều Bảo Thái ngũ niên, tuế thứ Giáp Thìn, trọng xuân, cốc nhật”. Có nghĩa là: Khánh được tạo tác vào ngày tốt, tháng 2, năm Giáp Thìn, niên hiệu Bảo Thái thứ 5 (1724).

Hiện nay ở Bắc Giang loại hình khánh đá cổ còn tồn tại với số lượng rất ít, ngoài chiếc khánh đá chùa Thiên Đài còn có 6 chiếc khánh đá khác được lưu giữ tại các di tích như chùa Chèo, xã Thái Sơn (Hiệp Hoà), chùa Sàn, xã Phương Sơn (Lục Nam), chùa Đoan Minh, xã Vân Hà (Việt Yên), chùa Phán Thú, xã Việt Lập (Tân Yên), chùa Bài Xanh, xã Vân Trung (Việt Yên), chùa Bích Trĩ, thị trấn An Châu (Sơn Động).

Chiếc khánh đá chùa Thiên Đài không chỉ là pháp nhạc của nhà Phật mà còn là hiện vật quan trọng giúp các nhà nghiên cứu, tìm hiểu về nghệ thuật điêu khắc các loại hình nhạc khí thờ tự bằng đá có niên đại tạo tác dưới thời Lê hiện còn tồn tại trên vùng đất cổ Bắc Giang./.

Theo baobacgiang.com.vn

Tỉnh thành Bắc Giang

Bắc Giang
Bắc Giang có địa hình đa dạng cùng cộng đồng cư dân rộng lớn.

Điểm đến Bắc Giang Xem thêm

Đồng Cao
Đồng Cao là một cao nguyên nhỏ thuộc huyện Sơn Động tỉnh Bắc Giang.
Suối Mỡ
Khu du lịch Suối Mỡ ở Bắc Giang có nhiều thác nước, là điểm đến kỳ thú ở vùng đất Lục Nam.
Rừng nguyên sinh Khe Rỗ
Cách Hà Nội 120 km, Khe Rỗ nằm trong vùng bảo tồn thiên nhiên Tây Yên Tử của tỉnh Bắc Giang, là khu rừng nguyên sinh tiêu biểu...
Khu bảo tồn Tây Yên Tử
Yên Tử là dãy núi cao, nằm ở phía Đông Bắc của tỉnh Bắc Giang. Đây là dãy núi chính của vòng cung Đông Triều.
Khu du lịch Đồng Thông
Nằm cách Hà Nội chừng 140km, khu du lịch sinh thái Đồng Thông đang là điểm đến hấp dẫn được nhiều người biết đến.
Hồ Khuôn Thần
Khu du lịch Khuôn Thần là quần thể thiên nhiên bao gồm rừng và hồ.
Hồ Cẩm Sơn
Nằm ở độ cao khoảng 300m so với mực nước biển, hồ Cấm Sơn là công trình đại thuỷ nông lớn nhất miền Bắc.
Thác nước Hang Chiêng - Khe Nương Dâu
Thác nước Hang Chiêng - Khe Nương Dâu là địa chỉ du lịch sinh thái lý thú tại xã Tuấn Đạo (Sơn Động - Bắc Giang).
Làng Thổ Hà
Thổ Hà là tên gọi một làng nghề thuộc xã Vân Hà huyện Việt Yên tỉnh Bắc Giang.

Ẩm thực Bắc Giang Xem thêm

Những loại bánh dân dã ở Bắc Giang
Bánh gio Đa Mai; Bánh đa Kế; Bánh đúc Đồng Quan; Bánh vắt vai Lục Ngạn; Bánh hút Lục Ngạn là những loại bánh dân dã ở Bắc...
Bánh đa làng Dĩnh Kế
Từ một món ăn miền quê dân dã, bình dị ngày nay bánh đa nướng làm ở làng Dĩnh Kế, Bắc Giang đã trở thành loại hình ẩm thực được...
Lục Ngạn mùa vải chín
Ở huyện Lục Ngạn, tỉnh Bắc Giang, mỗi năm chỉ có một vụ nên thời gian này, ngay từ sáng sớm, nhà nhà đã cùng nhau ra vườn thu...
8 sản vật nức tiếng Bắc Giang
Bắc Giang không chỉ có những danh lam thắng cảnh tuyệt đẹp mà còn nổi tiếng với những sản vật đặc trưng.
Bánh đa Kế - Món quà dân dã của Bắc Giang
Có nhiều làng làm bánh đa nổi tiếng cả nước, nhưng bánh đa làng Kế (Bắc Giang) vẫn có hương vị đặc trưng không giống bánh đa ở...
Rượu làng Vân
Nhắc đến Bắc Giang, không thể không nhắc đến rượu làng Vân bởi cái tiếng "Vân hương mỹ tửu".

Trải nghiệm Bắc Giang Xem thêm

Cây gạo song sinh cổ thụ 'độc nhất vô nhị' hút khách check-in ở Bắc Giang
Sắc đỏ rực của hàng nghìn bông hoa gạo nổi bật giữa đồng quê xanh mướt tạo khung cảnh đẹp như tranh, thu hút đông đảo du khách...
Chiều an yên ở chùa Bổ Đà
Ghé thăm chùa Bổ Đà, bạn sẽ cảm nhận rõ nhất không khí Phật, sống trong cảm giác an yên, tĩnh tại, như được giải thoát khỏi mọi...
Lên thảo nguyên Đồng Cao trốn nắng hè nóng nực
Đủ hoang sơ nhưng không quá xa xôi hẻo lánh, Đồng Cao chính là một điểm đến phù hợp cho ngày cuối tuần yên bình.
Lạc giữa 'thảo nguyên' Đồng Cao, cắm trại ngắm dải ngân hà tuyệt đẹp
Đồng Cao ở Bắc Giang là một địa điểm đi phượt tuyệt vời dành cho giới trẻ. Từ tháng 9 đến tháng 11 hàng năm là thời điểm thích...
Độc đáo vườn tháp chùa Bổ Đà
Vườn tháp cổ với hơn 100 ngôi, tàng lưu xá lị, tro cốt của hơn 1.200 vị tăng ni là điểm nhấn độc đáo của chùa Bổ Đà, huyện Việt...
Đến Lục Ngạn ăn vải thiều chín sớm
Gần 1 tuần nữa tỉnh Bắc Giang mới bước vào thời điểm thu hoạch vải thiều sớm kéo dài trong thời gian gần nửa tháng. Tuy nhiên từ...
Đến Tây Yên Tử, khám phá vùng đất thiêng
Sạch sẽ, văn minh, thân thiện, thuận tiện. Đó là cảm nhận của chúng tôi khi hành hương về Khu du lịch tâm linh Tây Yên Tử. Từ đầu...
8 điểm đến gần Hà Nội và dễ đi trong dịp 30/4
Chỉ mất từ một tới hai tiếng chạy xe, du khách có thể chọn cho mình những chuyến picnic ngắn ngày, hòa mình cùng thiên nhiên...
Về thăm làng nghề làm mây tre đan Tăng Tiến
Với lịch sử hình thành hơn 300 năm, làng nghề mây tre đan Tăng Tiến, huyện Việt Yên, Bắc Giang nổi danh khắp vùng.

Cẩm nang du lịch Bắc Giang Xem thêm

Vực Rêu – điểm đến của dân du lịch phượt
Đối với dân du lịch phượt, Vực Rêu là một thắng cảnh hoang sơ và hùng vĩ không thể bỏ qua.
5 điểm đến gần Hà Nội thích hợp để cắm trại
Khi hạn hẹp về thời gian, rủ ngay nhóm bạn thân đi cắm trại tại 5 địa điểm gần Hà Nội sau.
10 địa danh đậm chất di sản đất Bắc Giang
Bắc Giang có nhiều di tích di sản đậm bản sắc vùng Kinh Bắc mà người nơi đây tự hào gọi là báu vật địa phương.

Khách sạn Bắc Giang Xem thêm

Khách sạn Hữu Nghị Minh Trung
Khách sạn Hữu Nghị Minh Trung là địa chỉ quen thuộc với nhiều du khách đến Bắc Giang do vị trí thuận tiện và giá cả bình...
Khách sạn Ravatel
Khách sạn Ravatel là địa điểm lưu trú cao cấp đối với các du khách khi đến Bắc Giang.
Khách sạn Mường Thanh Grand Bắc Giang
Tọa lạc tại trung tâm thành phố Bắc Giang, khách sạn Mường Thanh Grand là địa chỉ lý tưởng cho những chuyến nghỉ dưỡng cao...

Nhà hàng Bắc Giang Xem thêm

Nhà hàng Sen Vàng
Nhà hàng Sen Vàng chuyên về món ăn hải sản là một trong những nhà hàng nổi tiếng tại Bắc Giang.
Nhà hàng Kinh Bắc
Nếu bạn muốn tìm một nhà hàng chuyên về các loại gia cầm, nhà hàng Kinh Bắc là lựa chọn lý tưởng.
Nhà hàng Ăn Ngon
Nhà hàng Ăn Ngon là địa chỉ quen thuộc của nhiều thực khách ở Bắc Giang.