“Tới năm 2030, trên biển Indonesia, nhựa sẽ nhiều hơn cá”

Người dân Indonesia vẫn không quên hình ảnh một thợ lặn người Anh đang bơi trong biển rác thải nhựa ở Bali, đảo thiên đường du lịch của Indonesia. Ít lâu sau đó lại xuất hiện hình ảnh một chú cá voi khổng lồ, dài 10m chết trên bờ biển Sulawesi của Indonesia với hơn 6 kg rác nhựa trong bụng. Có thể thấy, vấn nạn rác thải nhựa trong biển đang là thách thức lớn với quốc gia vạn đảo.

Thợ lặn người Anh bơi trong biển rác tại đảo Bali. Ảnh chụp màn hình từ video của nhân vật 

Cá voi chết trên biển Sulaweisi với 6 kg rác nhựa trong bụng. Ảnh: Kumpuran

Theo cơ quan Thống kê Trung ương và Hiệp hội Công nghiệp Nhựa Indonesia, mỗi năm quốc gia này sản xuất 64 tấn rác nhựa, trong đó 3,2 tấn rác sẽ theo các con sông đổ ra biển. Trên thực tế, rác thải nhựa có thể phải mất hàng chục tới hàng trăm năm mới có thể phân hủy. Nguy hiểm hơn khi rác thải nhựa phân rã thành các mảnh vi nhựa sẽ là mối đe dọa tiềm tàng cho hệ sinh thái biển và sức khỏe con người. Một nghiên cứu của trường Đại học Georgia, Mỹ đã chỉ ra rằng khoảng 28% số cá đang tiêu thụ tại Indonesia có chứa hạt vi nhựa. 

Bộ trưởng Biển và Nghề cá Indonesia, Susi Pudjiastuti báo động: “Nếu chúng ta tiếp tục xả rác ra biển thì tới năm 2030, nhựa sẽ nhiều hơn cá. Hơn nữa chúng ta cũng cam kết với thế giới sẽ giảm 70% số rác nhựa vào năm 2025. Tôi đề nghị chúng ta hạn chế sử dụng nhựa trong cuộc sống hàng ngày một cách tối đa. Chính phủ kết hợp chính quyền địa phương kêu gọi thay vì sản xuất nhựa 1 lần, hãy sản xuất nhựa có thể tái chế hoặc sử dụng các sản phẩm giấy sẽ tốt hơn rất nhiều.”

Nỗ lực giảm 70% rác thải nhựa tới năm 2025

Một kế hoạch hành động quốc gia về quản lý rác thải giai đoạn 2018-2025 đã được đưa ra để cung cấp định hướng chiến lược cho các Bộ ban ngành liên quan, cung cấp các tài liệu tham khảo cho cộng đồng và các chủ thể kinh doanh nhằm đẩy nhanh việc xử lý chất thải biển.

Chính quyền một số thành phố lớn như Surabaya, Banjarmasin, Balikpapan, Bogor, và đặc biệt tại đảo Bali, cũng đã đưa ra nhiều sáng kiến giảm thiểu rác thải nhựa, trong đó cấm sử dụng hoàn toàn nhựa một lần. Thay vào đó, người ta sử dụng các sản phẩm truyền thống của địa phương như túi đan bằng tre, ống hút tre và lá chuối để gói đồ ăn. Tại các chuỗi cửa hàng tiện lợi, siêu thị và ngay cả chợ truyền thống ở Indonesia, người dân sẽ phải trả phí nếu muốn sử túi ni lông.

Người dân Indonesia giảm sử dụng túi ni lông khi đi mua sắm. Ảnh: Tribunews

Các nhà hoạt động trong lĩnh vực môi trường và biển đã không giữ im lặng. Hàng loạt phong trào được ra đời như: Phong trào Indonesia sạch, phong trào Nói không với túi ni lông, phong trào Hướng dẫn làm sạch biển Nusantara, hay phong trào Thợ lặn hành động sạch. Hoạt động của các phong trào xoay quanh việc làm sạch rác trên biển, quản lý chất thải trên các đảo, vận động nhận thức cộng đồng về chất thải nhựa. 

Tira Mafira, Nhà sáng lập Phong trào "Nói không với túi ni lông" cho biết: “Chúng ta chỉ mất 1 phút để vứt túi ni lông, nhưng những chiếc túi này sẽ ở trong môi trường hàng trăm năm. Vì vậy, chúng tôi kêu gọi chính phủ đưa ra quy định giảm sử dụng túi ni lông, các nhà bán lẻ hãy tích cực khuyến khích khách hàng không dùng loại túi này và người tiêu dùng tập thói quen mang túi xách riêng khi đi mua sắm. Ban đầu có thể sẽ khó, nhưng khi đã thành thói quen thì mọi chuyện sẽ dễ dàng hơn rất nhiều.”

Không đứng ngoài cuộc, các công ty lớn tại Indonesia cũng có những hành động để giảm rác thải nhựa. Trong đó, công ty Nestle Indonesia cùng với Unilever, Coca-Cola, Danone Aqua, Indofood và Tetra Park đã thành lập Liên minh bao bì tái chế vì môi trường bền vững Indonesia.

Nhà máy điện năng lượng rác thải tại Indoneisa. Ảnh: Faktanews

Năm 2019, Indonesia đã quyết định chi 10 ngàn tỷ Rupiah (hơn 700 triệu USD) cho các địa phương có thành tích và nghiêm túc trong việc quản lý và xử lí rác thành năng lượng điện dựa trên công nghệ xanh. Hiện nay, tại Indonesia có 12 thành phố đã thành công trong việc xây dựng nhà máy điện năng lượng rác thải. Dự kiến, các nhà máy này sẽ bắt đầu hoạt động trong năm nay và đặt mục tiêu có thể sản xuất ít nhất 234 megawatt (MW) điện từ khoảng 16 nghìn tấn rác thải mỗi ngày trong giai đoạn 2019-2022.

Hương Trà/ VOV Indonesia