Nhật hoàng Akihito đọc tuyên bố thoái vị. Ảnh: AFP 

Trong bài phát biểu ngắn gọn tại lễ thoái vị được tổ chức long trọng ở Hoàng cung, Nhật hoàng Akihito tuyên bố: “Hôm nay, tôi đã kết thúc bổn phận của một vị Hoàng đế…. Kể từ khi lên ngôi cách đây 30 năm, tôi đã thực hiện bổn phận của Hoàng đế với niềm tin và sự kính trọng dành cho người dân, và tôi tự thấy mình là người may mắn nhất để có thể làm được như vậy. Tôi xin chân thành cám ơn người dân, những người đã công nhận và ủng hộ tôi trong vai trò là biểu tượng của quốc gia”. 

Sinh ngày 23/12/1933, Nhật hoàng Akihito là con trai cả của Nhật hoàng Hirohito và Hoàng hậu Kojun. Ngài lên ngôi vào tháng 1/1989 sau khi vua cha băng hà. Kể từ khi lên ngôi cho đến nay, Nhật hoàng Akihito đã hoàn thành xuất sắc sứ mệnh “là biểu tượng của quốc gia và biểu tượng của hòa hợp dân tộc” được quy định trong Hiến pháp Nhật Bản. 

Trong 30 năm trị vì, Nhật hoàng và Hoàng hậu đã tới thăm tất cả 47 tỉnh, thành ở Nhật Bản để tìm hiểu về cuộc sống của người dân địa phương. Sau các thảm họa lớn, Nhật hoàng và Hoàng hậu luôn cố gắng có mặt nhanh nhất ở mức có thể tại các khu vực bị tàn phá bởi thiên tai để chia buồn với gia đình các nạn nhân, ân cần thăm hỏi, an ủi những người còn sống và động viên lực lượng cứu hộ.

Nhật hoàng và Hoàng hậu tại lễ thoái vị 

Bên cạnh đó, Nhật hoàng và Hoàng hậu đã có các chuyến thăm chính thức tới 28 quốc gia trên thế giới, trong đó có chuyến thăm chính thức Việt Nam vào tháng 3/2017. Thông qua các chuyến thăm nước ngoài và các cuộc gặp với các gia đình hoàng gia và các nguyên thủ quốc gia, Nhật hoàng và Hoàng hậu đã góp phần không nhỏ vào việc củng cố quan hệ hữu nghị giữa Nhật Bản và các nước trên thế giới.          

Tháng 8/2016, trong một bài phát biểu hiếm hoi trên truyền hình, Nhật hoàng Akihito đã bày tỏ mong muốn bàn giao trách nhiệm của mình vì lo ngại tuổi cao và sức khỏe đang yếu dần có thể khiến ngài khó thực hiện các bổn phận của mình như biểu tượng của quốc gia một cách trọn vẹn như ngài đã làm cho tới thời điểm đó. 

Gần 1 năm sau đó, vào tháng 6/2017, Quốc hội Nhật Bản đã thông qua dự luật chỉ áp dụng một lần duy nhất nhằm cho phép Nhật hoàng Akihito thoái vị. 

Nhật hoàng Akihito (phải) tại ngôi đền Hoàng gia Kashikodokoro sáng nay. Ảnh: AFP 

Theo dự kiến, Hoàng Thái tử Naruhito sẽ chính thức đăng quang vào ngày 1/5, với niên hiệu Reiwa (Lệnh Hòa).

Đào Tùng, TTXVN