Chỉ mất một tiếng lái xe từ Umag, thị trấn cực tây ven biển của Croatia hay đi quãng đường 40km từ Rijeka, thành phố lớn thứ 3 đất nước châu Âu này, du khách có thể đặt chân tới thị trấn được mệnh danh nhỏ nhất thế giới. Tùy từng thời điểm, dân số ở đây được ghi chép là 17, 18, 21 hoặc 23 người. Chỉ có vỏn vẹn hai con phố, Hum hiện lên trước mắt du khách với nét quyến rũ đậm chất Croatia

Thị trấn được nhắc đến lần đầu tiên vào năm 1102 với tên gọi Cholm (xuất phát từ Colmo trong tiếng Italy). Ban đầu nơi đây chỉ đơn giản là một tháp canh, được xây dựng để đảm bảo khu vực này không bị bất ngờ tấn công trước các thế lực bên ngoài. Theo thời gian, một thị trấn nhỏ bắt đầu phát triển xung quanh tòa tháp, chủ yếu là nơi ở của những người lính gác và gia đình họ

Nhà thờ Thánh Jerome và tòa tháp chuông cổ kính được bảo tồn rất tốt cho đến ngày nay, vẽ nên bức tranh về một thị trấn nhỏ bình dị mang đậm dấu ấn lịch sử, thoát khỏi những bộn bề, căng thẳng của cuộc sống hiện đại

Dù chỉ có một nhà hàng duy nhất trong thị trấn, văn hóa ẩm thực độc đáo nơi đây vẫn gây ấn tượng với nhiều du khách. Hum nổi tiếng với humska biska, một dạng rakija (rượu brandy) được pha chế theo công thức bí mật hàng nghìn năm tuổi với cây tầm gửi trắng và một số nguyên liệu khác. Loại đồ uống này được xem như thuốc chữa bệnh của người dân 

Thị trấn còn có một nhà thờ nhỏ khác, bảo tàng trưng bày một số tác phẩm nghệ thuật, đồ thủ công và cửa hàng lưu niệm phục vụ khách tham quan

Hum cũng là điểm dừng chân cuối cùng trên Glagolitic Alley, con đường yên bình dài 7km, nối từ làng Roc, với 11 công trình tưởng niệm đặc biệt. Những bức tượng trên cung đường này được điêu khắc để tôn vinh bảng chữ cái tiếng Glagolitic, bảng chữ cái đầu tiên của người Slav và là dạng chữ viết xuất hiện sớm nhất ở Croatia

Các bức tường ở Hum hiện vẫn lưu lại dấu vết của những bức bích họa và câu thơ bằng tiếng Glagolitic, khiến nơi đây trở thành một địa điểm có ý nghĩa lịch sử và văn hóa quan trọng trong khu vực

Croatia hiện là một trong những điểm đến du lịch nổi tiếng nhất châu Âu, với nhiều di sản thế giới như thành phố cổ Dubrovnik, khu phức hợp lịch sử của Split với cung điện Diocletian, thành phố lịch sử Trogir hay thánh đường Thánh James tại Sibenik. Song, có không ít du khách vẫn tìm đến thị trấn nhỏ bé Hum để tận hưởng cảm giác mới lạ

Theo Petro Times