Cư dân trong vùng đánh bắt cá nước ngọt mang về chế biến những món ngon, khi được nhiều thì muối mặn hay phơi khô dành để ăn dần. Món ăn từ cá đồng phơi khô mang vị phù sa hòa cùng hương nắng gió làng quê.
Cá chép mang về mổ ruột và móc bỏ mang rồi rửa sạch, vớt ra rổ cho ráo nước. Sau đó, giã nhỏ muối hạt rồi xát trong bụng cá lẫn bên ngoài. Rắc muối vào đáy khạp sành và xếp cá lên trên rồi đến những lớp muối - cá tiếp nối.
Khi hết cá thì cho lớp muối sau cùng, dùng chiếc vỉ đan bằng nan tre chặn bên trên rồi đậy kín nắp. Hai ngày sau, mở nắp kiểm tra và pha nước muối đổ vào khạp đến ngập vỉ nếu cá muối khô nước, rồi đậy kín để ngăn ruồi nhặng vờn quanh. Sau hơn hai tháng, nhấc nắp ra khỏi khạp chợt dậy lên mùi thơm nức, đã đến lúc háo hức chờ đợi món kho hay cá chưng đậm đà.
Cách khử độ mặn trong cá chép muối của người dân quê quả là diệu kỳ. Họ gắp cá ra khỏi khạp và ngâm vào nước muối chừng dăm phút rồi vớt ra rổ cho ráo nước. Vị mặn gắt thấm vào cá bao ngày bị nước muối “lôi” ra ngoài. Cho cá vào nồi với ít đường, ớt xắt mỏng, dầu phộng, rau nén (hành tăm) rửa sạch cắt ngắn cùng nước rồi bắc lên bếp đun nhỏ lửa.
Khi gia vị thấm đều thịt cá thì cho ít tiêu xay vào nồi rồi nhấc xuống khỏi bếp là đã có món kho đậm đà hương vị. Hay đơn giản và nhanh gọn với món cá chưng vào lúc bận rộn. Cho cá vào tô với gia vị cùng rau nén cắt ngắn, dầu phộng rồi đặt vào nồi, đậy kín nắp khi cơm vừa cạn nước. Hơi nóng giúp hương vị len qua lớp vảy thấm đều vào trong và làm chín cá.
Bên trong lớp vảy là thịt cá đỏ sẫm đầy gọi mời. Vị mặn mà từ cá muối quyện với gia vị cùng hương thơm nồng của rau nén khiến cho cơm gạo lúa mới dẻo thơm hơn thường ngày.
Theo thanhnien.vn
