Rượu ngô Na Hang là một đặc sản nổi tiếng của tỉnh Tuyên Quang, mang đậm hương vị của đồng bào dân tộc vùng núi phía Bắc.
Bước vào ngôi nhà nào ở huyện Na Hang, tỉnh Tuyên Quang, bạn cũng có thể bắt gặp hình ảnh những người phụ nữ đang ngồi đun ngô, nấu rượu. Phong tục nấu rượu ở huyện Na Hang đã được lưu truyền từ hàng ngàn đời nay. Từ nhỏ, các em gái ở đây đã được ông bà, cha mẹ dạy cách nấu rượu, kiếm lá, rễ cây rừng để làm men, ủ rượu.
Bí quyết quan trọng nhất để làm nên hương vị đặc trưng cho loại rượu này là Men lá Na Hang. Men được làm từ 20 loại thảo dược khác nhau, trong đó cây đứa poóng giúp tạo nên mùi thơm đặc trưng và “linh hồn” cho loại rượu này.
Rượu ngô Na Hang được nấu từ ngô, ủ bằng men gồm 20 loại lá, rễ cây rừng.
Các loại lá, rễ sau khi thu thập được rửa sạch, phơi khô cho vào hũ ngâm nước lã cho thật ngấu, rồi lấy nước hòa với bột gạo và giềng giã nhỏ nặn thành viên men nhỏ để trên trấu sạch.
Người nấu rượu cũng phải cẩn thận chọn những bắp ngô mẩy hạt nhất, không sâu bệnh, để phơi khô làm nguyên liệu.
Quá trình nấu rượu ngô Na Hang đòi hỏi phải tỉ mẩn và công phu từ công đoạn nhóm lửa để sao ngô không bị cháy khiến cho rượu không bị khê, đến công đoạn cất mẻ sao cho hợp lý vì nếu cất mẻ chậm thì độ đậm của rượu sẽ giảm đi, còn cất mẻ nhanh thì thu được ít rượu làm lãng phí công sức, ngô và men.
Thường nấu 10kg ngô sẽ cho ra 5-6 lít rượu, nếu ngô tốt có thể đạt tới 8 lít.
Loại rượu ngô men lá nức tiếng này có vị thơm nồng và êm dịu khi uống. Trong tiết trời đông lạnh ở Tuyên Quang, có lẽ không gì thú hơn là ngồi bên bếp lửa, nhâm nhi vài chén rượu ngô, lai rai cùng vài miếng thịt trâu gác bếp hay thịt lợn đen.
Du khách đến Tuyên Quang nên tìm tới những cơ sở bán rượu ngô Na Hang uy tín, để mua về vài chai làm quà cho người thân, bạn bè. Đứng trong top 10 rượu ngon của Việt Nam, nhưng rượu ngô Na Hang có giá khá “yêu thương’ chỉ khoảng 100.000/chai.
