Đây là một trong những đặc sản nổi tiếng của vùng đất Gia Lai. Muối kiến vàng là muối được làm từ con kiến vàng. Kiến, một con vật bé xíu nhưng lại có thành phần dinh dưỡng cao: đạm từ 42-67%, có 28 loại acid amin và rất nhiều khoáng chất. Kiến vàng là loài côn trùng chuyên săn mồi trên tán lá cây cao. Đặc biệt, vườn cây ăn quả mà có kiến vàng sẽ cho quả ngọt, mọng nước và ít sâu bọ hơn.

Kiến vàng đốt rất đau. Chính vì thế, công đoạn khó khăn nhất để làm muối kiến vàng chính là bắt kiến. Tùy theo thổ nhưỡng từng vùng, đặc thù của rừng cây mà loài kiến vàng thường làm tổ trên những ngọn cây ở độ cao thấp khác nhau. Những người bắt kiến nhiều kinh nghiệm sẽ nhận biết được khi nào tổ kiến có nhiều trứng, đó là khi bên ngoài tổ có một màng trắng bạc. Họ sẽ dùng cây sào để khều tổ kiến từ trên cây xuống, cho nguyên tổ kiến vào thau nhôm. Sau khi rũ bỏ hết rác lá, sẽ còn lại kiến và trứng kiến.

Tiếp theo là công đoạn rang sơ kiến và cả trứng kiến vàng trên chảo nóng cho đến khi kiến khô, chín thơm. Sau đó, cho kiến vào cối, thêm ớt, muối, bột ngọt và giã nhỏ. Tùy khẩu vị của từng vùng miền mà muối kiến vàng được chế biến theo các cách khách nhau.

Mùa kiến ngon nhất là lúc kiến đẻ trứng. Lúc này, vị chua thanh của kiến cộng hưởng với vị ngọt bùi của trứng, vị ớt cay xè và mằn mặn của muối biển sẽ tạo nên một món chấm rất lạ miệng và hấp dẫn.

Muối kiến vàng thường có mặt trong những bữa ăn của người dân Gia Lai. Muối kiến vàng có thể ăn không hoặc ăn kèm với cơm nóng, thịt luộc, thịt nướng nhưng đậm đà nhất là ăn với thịt bò, nai một nắng. Muối kiến vàng cũng rất tuyệt khi kết hợp với cóc, xoài hay ổi.

Đến Gia Lai, các bạn hãy thưởng thức ngay muối kiến vàng, bạn sẽ hiểu tại sao đây lại được xem như một đặc sản của vùng đất cao nguyên.

Phạm Dương (tổng hợp)