Cổ vật khi mới được khai quật. Ảnh: Ngọc Phương

Vào sáng ngày 2/6/2019, nhân dân trong xóm 4, xã Tân Sơn (huyện Đô Lương, Nghệ An) đi đào huyệt cho bà Nguyễn Thị Nợi tại nghĩa trang Cồn Đùng thuộc xóm 2, xã Tân Sơn thì phát hiện một góc của nồi đồng được chôn dấu từ lâu đời, bên trong nồi đồng đựng gì không rõ.

Chiếc bát vẽ hình tam hữu: tùng - trúc - mai, tượng trưng cho 3 người bạn trong vườn thượng uyển của vua thời xa xưa. Ảnh: Ngọc Phương

Khi phát hiện, anh Đào Công Tam, con trai bà Nợi chỉ đạo mọi người mở thêm chiều dài của huyệt, còn chỗ phát hiện nồi đồng không đào tiếp và giữ nguyên.

Tiếp nhận được tin báo, Ban công an xã đã bố trí, phân công lực lượng trực canh gác 24/24h trong ngày mùng 2 và ngày 03/6/2019, đồng thời tham mưu cho Đảng ủy, UBND xã báo cáo nhanh lên cấp thẩm quyền xin ý kiến xử lý vụ việc.

Ngày 4/6, được sư đồng tình của gia đình bà Nợi, UBND xã phối hợp với Công an huyện, Phòng Văn hóa - Thông tin tổ chức khai quật vị trí được nghi có chôn dấu cổ vật. Hiện vật đào lên gồm 3 nồi đồng cổ và 2 chiếc bát cổ.

Chiếc nồi đồng lớn nhất thời nhà Nguyễn có đường kính rộng 40 cm, cao 20 cm; chiếc thứ 2 rộng 29cm, cao 15 cm; chiếc thứ 3 rộng 19cm, cao 7 cm (chiếc này còn nguyên vẹn).

Trôn bát hiệu đề: Đại Minh Thành Hóa

Riêng 2 chiếc bát cổ, một chiếc rộng 22 cm, cao 9,5 cm, chiếc bát này có vẽ hình tùng, trúc, mai. Vành miệng vẽ riềm chi tiết đẹp. Trôn bát hiệu đề: Đại Minh Thành Hóa. Theo cán bộ văn hóa và các vị cao niên: bát được sản xuất thời vua Minh Hiến Tông - Trung Quốc, cai trị 23 năm, từ năm 1464 - 1487.

Cổ vật sau khi được rửa sạch đất bám xung quanh. Ảnh: Ngọc Phương

Chiếc bát thứ 2 rộng 28cm; chiều cao 9cm. Đây là chiếc bát bạch định (màu men trắng không vẽ hoa văn) cũng thuộc niên đại đời nhà  Minh - Trung Quốc. Rất tiếc cả 2 chiếc bát này đã bị vỡ một phần.

Hiện số cổ vật này đang được UBND xã Tân Sơn cất giữ.

Ngọc Phương/ baonghean.vn