Theo truyền thống, người Hà Nhì Lạ Mí ăn tết Hồ Sự Chà vào ngày Thìn cuối cùng của tháng cuối năm, còn người Hà Nhì Cồ Chồ sẽ ăn tết vào ngày Dần của tháng đó.

Một góc bản Tả Kố Khừ (xã Sín Thầu), theo tiếng Hà Nhì Tả Kố Khừ có nghĩa là ngã ba rộng lớn, đường đi chung

Năm nay, người Hà Nhì tại Điện Biên đồng loạt ăn tết Hồ Sự Chà trong 3 ngày, từ ngày 15/12-17/12. Tết Hồ Sự Chà diễn ra vào thời điểm bản làng đã thu hoạch xong mùa màng, khép lại một năm lao động sản xuất.

Trong ngày tết đầu tiên, từ sáng sớm, các gia đình đã làm bánh trôi (Chà Lẹ) để cúng mời tổ tiên, vừa thông báo với tổ tiên về việc năm hết tết đến, vừa là món ăn điểm tâm cho tổ tiên khi về ăn tết cùng con cháu

Khi mổ lợn đón tết, người Hà Nhì thường bói gan Lợn. Nếu gan Lợn lành lặn, màu sắc tươi thì tốt, mật Lợn phải căng dầy thì năm đó chăn nuôi mới phát triển, anh em con cháu sẽ vui vẻ thuận hòa

Một nghi thức cúng tổ tiên, thần linh của người Hà Nhì trong ngày đầu năm mới

Sang ngày tết thứ hai, sáng sớm các gia đình sẽ tổ chức giã bánh dày (Gạ bạ)

Mẻ bánh đầu tiên sẽ được nặn một chiếc bánh tròn đem cúng mời tổ tiên. Trong ngày này, các gia đình vẫn tổ chức vui chơi thăm hỏi chúc tết lẫn nhau

Những hoạt động trong ngày Tết cổ truyền của đồng bào Hà Nhì

Ông Nguyễn Quang Hưng, Bí thư Huyện ủy Mường Nhé (tỉnh Điện Biên) cho biết: Năm nay, Ban Thường vụ Huyện ủy Mường Nhé quyết định tổ chức tết Hồ Sự Chà tập trung cho đồng bào Hà Nhì tại khu vực bản Tá Miếu (Miếu to), xã Sín Thầu... Nhằm từng bước xây dựng nơi này thành điểm tổ chức lễ tết thường xuyên cho đồng bào giao lưu, gặp gỡ. Trước hết, là làm điểm đối với đồng bào Hà Nhì, sau đó sẽ tiếp tục làm đối với 10 đồng bào dân tộc khác trên địa bàn.

Nghi thức dâng lễ vật cúng tế trong ngôi miếu ở bản Tá Miếu (xã Sín Thầu). Mỗi năm, khi bản Tá Miếu chuẩn bị bước vào Tết cổ truyền Hồ Sự Chà thì đều phải thực hiện nghi thức này

Trong ngày Tết cổ truyền Hồ Sự Chà, các thiếu nữ thường lựa chọn cho mình những bộ trang phục truyền thống đẹp nhất, mới nhất để mặc đi chúc tết, tham dự lễ hội

Thiếu nữ Hà Nhì tham dự hội xuân, chơi trò chơi ném còn trên thảo nguyên bản Tá Miếu

Giao lưu giữa đồng bào và các cán bộ chiến sĩ

Tết Hồ Sự Chà là dịp để những người con xa quê trở về xum họp, đoàn tụ bên gia đình, người thân, báo hiếu tiên tổ, các bậc sinh thành và vui chơi, thăm hỏi người thân, bạn bè, họ hàng, dòng tộc. Dịp Tết Hồ Sự Chà, người Hà Nhì ai cũng vui vẻ, hân hoan và cùng chúc cho nhau những điều may mắn, tốt đẹp, thắt chặt tình đoàn kết bản làng nơi biên cương.

Vũ Lợi/VOV Tây Bắc