Mái nhà hình thuyền tượng trưng miền sông nước, vòm cửa cong theo kiểu La Mã và được chạm khắc các phù điêu của thế kỷ 17
Đã gần 30 năm, từ khi bộ phim Người Tình (L'Amant) của đạo diễn người Pháp Jean-Jacques Annaud (theo tiểu thuyết tự truyện của nữ văn sĩ Marguerite Duras) được công chiếu tại Việt Nam, việc rong ruổi trên con đường Người Tình từng đi qua lại được dấy lên trong không ít bạn trẻ.
Trở lại con đường Người Tình, cung đường du lịch khám phá Đồng bằng sông Cửu Long và thị xã Sa Đéc, quê hương ông Huỳnh Thủy Lê (nhân vật chính trong tiểu thuyết nổi tiếng Người Tình và cũng là người tình của tác giả Marguerite Duras) không thể không ghé thăm ngôi nhà cổ, nơi ông sinh sống thuở sinh thời.
Kiến trúc Đông - Tây hòa quyện
Câu chuyện tình nổi tiếng của đôi tình nhân Pháp - Trung Hoa đã lôi kéo bao du khách tìm đến ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê để rồi ai nấy cùng thú vị khi phát hiện ra ngôi nhà mang lối kiến trúc cổ điển hòa quyện nét đẹp Đông-Tây độc đáo. Ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê ngày nay nằm ở số 255A Nguyễn Huệ, thị xã Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp, giữa khu thị tứ mua bán náo nhiệt nằm ven sông. Người dân quanh nhà cổ dường như đã quá quen thuộc với hình ảnh đông đảo du khách Tây - ta đổ về tham quan ngôi nhà mỗi ngày.
Ngôi nhà cổ rộng 258 m2, được xây dựng bằng gỗ năm 1895 với ba gian mang nét đặc trưng kiến trúc miền Nam. Đợt trùng tu lớn năm 1917, ngôi nhà cổ được xây dựng lại mang nét đặc trưng của biệt thự Pháp kết hợp hài hòa với kiến trúc phương Đông. Mái nhà mang hình thuyền của miền Tây sông nước, trong khi vòm cửa mang dáng cong theo kiểu La Mã, chạm khắc các phù điêu hoa lá cây cỏ, chim muông của thế kỷ 17.
Chính giữa nhà cổ là bàn thờ ông Quan Công sơn son thếp vàng
Phòng ngủ với ba mặt làm bằng gỗ, có chạm trổ hoa lan, cúc, trúc, bướm và tứ quả sơn son thếp vàng
Bước vào bên trong gian nhà, một không gian cổ mở ra với các cánh cửa, cột nhà, bàn thờ... đều sơn son thếp vàng. Những cây cột ở gian chính có những bức chạm trổ chim loan, chim phượng với hoa lá bốn mùa rất tinh tế, sắc xảo. Gian thờ Quan Công ở giữa cũng vàng rực lên những bức chạm trổ hoa lá. Phía sau gian thờ, hai gian phòng ngủ chạm trổ hoa lan, cúc, trúc cũng sơn son thếp vàng tỉ mỉ phủ đầy nếp thời gian xưa cũ.
Ngôi nhà cổ được nhiều người biết đến từ khi tiểu thuyết L'Amant của nữ văn sĩ người Pháp Margueritte Duras được đạo diễn Jean - Jacques Annaud dựng thành phim với các diễn viên Jane March, Lương Gia Huy. Mỗi ngày có đến cả ngàn lượt du khách đến tham quan ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê, trong đó một nửa là khách người Pháp.
Tình yêu bất tận
Ngôi nhà cổ do ông Huỳnh Cẩm Thuận, một thương gia người Hoa nổi tiếng giàu có bậc nhất ở Sa Đéc thời bấy giờ, truyền lại con trai út là Huỳnh Thủy Lê thừa kế. Là một thanh niên điển trai, con nhà giàu có tiếng tăm, Huỳnh Thủy Lê từng du học Paris về kinh doanh để trở về phụ giúp cha. Ông trở thành người tình đầu tiên của nữ văn sĩ Marguerite Duras khi hai người tình cờ gặp gỡ trên chuyến phà Mỹ Thuận năm 1929, khi nàng vừa mới chưa đầy 16 tuổi và chàng đã 32 tuổi.
Khi cha biết chuyện, ông Lê đã quỳ lạy xin cha cho mình sống với người con gái mà ông cảm nhận một tình yêu mãnh liệt mà có thể chỉ đến một lần trong đời. Song vì sự khác biệt văn hóa Đông - Tây và không môn đăng hộ đối giữa hai gia đình, người cha đã không thuận tình cho hai người đến với nhau. Mối tình chỉ kéo dài 18 tháng. Ngày Marguerite lên tàu về Pháp, từ mạn tàu, nàng thấy thấp thoáng từ xa chiếc xe hơi sang trọng màu đen quen thuộc của người tình Trung Hoa lặng lẽ đến tiễn biệt. Không lâu sau đó, chàng vâng lời cha lấy cô vợ trẻ cũng người Trung Hoa môn đăng hộ đối.
Nhiều năm trôi đi, sau biết bao bể dâu cuộc đời, chàng có dịp đến Paris cùng vợ. Chàng gọi điện cho nàng ngỏ ý chỉ để nghe giọng nàng nói. "Rồi chàng nói với nàng rằng cũng giống như trước kia, chàng vẫn yêu thương nàng, chàng không thể ngừng yêu thương nàng cho được, không bao giờ chàng có thể ngừng yêu thương nàng, chàng yêu thương nàng cho đến chết" (trích tiểu thuyết Người Tình).
Chiếc máy hát cổ chạy dĩa quay tay dường như vẫn đang chơi một tình khúc vượt thời gian nào đó...
Chiếc tivi cổ trong nhà cổ Huỳnh Thủy Lê
Góc trưng bày bộ bàn ghế cổ chạm trổ và cẩn xà cừ cùng những bức ảnh gia đình ông Huỳnh Thủy Lê trên tường
Khách tham quan nhà cổ Huỳnh Thủy Lê thích thú nghe về chuyện phim Người Tình nơi góc trưng bày những bức ảnh đời thường của bà Margeurite
Hình ông bà Huỳnh Thủy Lê thời trẻ trưng bày tại nhà cổ
Cảnh trong phim Người Tình trưng bày trong nhà cổ Huỳnh Thủy Lê
Jane March hóa thân thành Margueritte Duras trong phim Người Tình - ảnh trưng bày trong nhà cổ Huỳnh Thủy Lê
Nữ văn sĩ Marguerite Duras lúc về già - ảnh trưng bày trong nhà cổ Huỳnh Thủy Lê
Du khách tham quan góc ảnh gia đình ông Huỳnh Thủy Lê trưng bày trong nhà cổ
Ngôi nhà cổ Huỳnh Thủy Lê vốn không phải là nơi diễn ra mối tình giữa nàng và chàng với những giây phút nồng ấm. Ngôi nhà hai người từng bốc cháy trong nhau tọa lạc trong Chợ Lớn, nơi đã mất hút giữa bao nhiêu dâu bể cuộc đời. Song người ta vẫn muốn tìm đến nơi người tình của Margueritte từng sống để hình dung một không gian cổ xưa với nếp văn hóa đậm nét Trung Hoa hòa lẫn văn hóa vùng sông nước miền Tây, nơi Huỳnh Thủy Lê đã sống cùng người vợ trẻ sau khi đau đớn dứt áo tình cũ.
Dường như ở góc trưng bày chiếc tivi cổ, chiếc máy hát chạy đĩa than quay tay, bộ bàn ghế cổ chạm xà cừ óng ánh, người ta vẫn còn thấy thấp thoáng bóng người tình Trung Hoa trầm tư dõi theo những bản tin thời sự hay những bản nhạc tình du dương mà thả hồn sống trong gian nhà ở Chợ Lớn với cửa sổ có lá, sách và rèm che; nơi ông đã gửi lại một tình yêu bất tận cho đến phút giây cuối cùng.
Theo Tuổi trẻ