Văn hóa

Cà Mau: Nghề muối ba khía và gác kèo ong thành Di sản văn hóa

15:57 - 25/12/2019
Nghề muối ba khía ở huyện Ngọc Hiển và nghề gác kèo ong ở các huyện U Minh và Trần Văn Thời, vừa được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Ngày 24/12, ông Trần Hiếu Hùng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Cà Mau, cho biết nghề muối ba khía ở huyện Ngọc Hiển và nghề gác kèo ong ở các huyện U Minh và Trần Văn Thời, vừa được Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia.

Đây là cơ hội tốt để tỉnh tiếp tục phát huy các giá trị văn hóa, đồng thời khai thác, phát triển du lịch.

Nghề gác kèo ong tự nhiên là một nghề truyền thống đã có từ rất lâu đời.

Nghề này gắn liền với sinh kế người dân và hệ sinh thái rừng tràm. Người dân U Minh Hạ đã thích nghi với vùng đất ngập nước và hệ sinh thái rừng tràm.

Nghề gác kèo ong phụ thuộc vào rừng tràm và hệ sinh thái đất ngập nước.

Nghề gác kèo ong U Minh Hạ cũng cần làm “đúng quy trình.” Theo các thợ rừng có kinh nghiệm, gác kèo ong tự nhiên thu hoạch mật 06 lần trong năm, từ 3 - 4 lần trong mùa khô (mùa hạn), từ 2 - 3 lần trong mùa mưa (mùa nước).

Trung bình, mỗi lần lấy mật (ăn ong), thu được từ 3 - 5 lít mật/tổ, có nhiều tổ ong lên đến hơn 10 lít mật.

Gác kèo ong cần phải có kỹ thuật, kinh nghiệm và bí quyết. Thông thường quy trình gác kèo ong được thực hiện qua nhiều bước như chuẩn bị kèo; chọn điểm gác kèo; gác kèo; kiểm tra kèo; khai thác mật ong (người địa phương gọi là ăn ong); vắt và bảo quản mật ong.

Tất cả các bước đều thực hiện rất công phu và đều có “bí quyết” để sao cho ong cho mật nhiều, ngon.

Theo Sở Văn hóa Thể thao Du lịch Cà Mau, chính vì vậy, nghề truyền thống gác kèo ong cần phải được bảo tồn và phát triển, đặc biệt là tuyên truyền và truyền dạy quy trình kỹ thuật, kinh nghiệm, bí quyết gác kèo ong cho cộng đồng vùng rừng tràm U Minh Hạ.

Ban đầu, đây chỉ là các hoạt động riêng lẻ, sau phát triển thành lập tập đoàn làm nghề và hiện nay là liên kết lập tổ hợp tác, hợp tác xã; qua đó gắn hoạt động kinh tế với trách nhiệm bảo vệ và phát triển rừng, đảm bảo chất lượng, uy tín sản phẩm mang thương hiệu mật ong U Minh Hạ.

Mùa “ăn nên làm ra” của người làm nghề gác kèo ong chủ yếu vào mùa khô. Chất lượng mật ong lúc này luôn nguyên chất, không bị ảnh hưởng bởi nước mưa nên giá bán tăng cao.

Mật ong U Minh Hạ lâu nay có tiếng trên thị trường vì hàm lượng dinh dưỡng cao, được ưu tiên dùng làm thuốc hay bồi bổ sức khỏe…

Nghề muối ba khía tập trung nhiều tại các huyện Năm Căn, Đầm Dơi hay Phú Tân…

Ba khía là một loài cua nhỏ sống tập trung ở vùng nước lợ, nước mặn. Đặc biệt, loài này sống nhiều nhất ở vùng bãi bùn nước lợ của Cà Mau. Đặc biệt nhất vẫn là con ba khía ở vùng Rạch Gốc, huyện Ngọc Hiển.

Do có ba dấu gạch ở trên lưng nên người ta mới gọi nó là con ba khía. Ba khía có hình dáng và kích cỡ như con cua đồng.

Con ba khía có thể ăn sống hoặc dùng để làm món mắm ba khía, ba khía rang, ba khía rim, ba khía hấp bia...

Ba khía là món ăn dân dã, đạm bạc thường xuất hiện trong các bữa cơm của người dân miền Tây.

Ba khía ngon là những con có kích cỡ nhỏ, nhiều gạch vì loại này thịt chắc. Đặc biệt, phải vào những ngày mưa thịt ba khía càng ngọt và chắc hơn.

Nghề "ăn ong" ở U Minh Hạ, tỉnh Cà Mau. Nguồn: hoinongdan.org

Nhiều người thích ba khía ở Cà Mau vì họ cho rằng thịt ba khía ở đây chắc và thơm ngon hơn các nơi khác.

Tháng 10 là mùa ba khía. Khi đó, ba khía bám dày đặc trên các gốc cây trong rừng ngập mặn.

Món ba khía muối hay còn gọi là mắm ba khía mang đầy đủ nét đặc trưng về văn hóa ẩm thực của vùng đất phương Nam.

Tuy dân dã nhưng ba khía muối giờ đã trở thành món ăn được ưa thích, có mặt tại các nhà hàng sang trọng, nhiều thực khách lựa chọn vì cảm giác đến Cà Mau mà không ăn ba khía muối sẽ mất đi sự thú vị của chuyến đi.

Nghề muối ba khía được duy trì qua nhiều thế hệ cư dân vùng rừng ngập Cà Mau và được biến tấu với nhiều cách làm khác nhau.

Tuy nhiên, người dân vẫn giữ được nét làm nghề truyền thống và hương vị rất riêng, tạo nên thương hiệu đặc sản ẩm thực nổi tiếng của Đất Mũi - Cà Mau.

Tỉnh Cà Mau có lợi thế riêng biệt được đánh giá là giàu tiềm năng về phát triển du lịch.

Ủy ban Nhân dân tỉnh Cà Mau cũng đã có kế hoạch bảo vệ, phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể trên địa bàn tỉnh đến năm 2020, định hướng đến năm 2030.

Để thực hiện kế hoạch này, Cà Mau sẽ lập hồ sơ trình Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia đối với các di sản: Lễ hội nghinh Ông - Sông Đốc (năm 2020), Lễ hội Đền thờ Vua Hùng (năm 2021), Nghề truyền thống làm tôm khô (năm 2022), Lễ vía Bà Thủy Long (năm 2023), Lễ vía Bà Thiên Hậu (năm 2024).

Theo vietnamplus.vn

Tỉnh thành Cà Mau

Cà Mau
Cà Mau là tỉnh cực nam của nước ta, nằm trên bán đảo Cà Mau với ba mặt là biển.

Điểm đến Cà Mau Xem thêm

Mũi Cà Mau
Mũi Cà Mau - mảnh đất cực nam của Tổ quốc trên đất liền, nơi có thể chứng kiến cả mặt trời mọc và lặn trên biển.
Đảo Hòn Khoai
Hòn Khoai (tỉnh Cà Mau) là quần đảo hoang sơ đẹp nhất vùng cực Nam của Tổ quốc.
Vườn dâu da đất Cái Tàu
Không chỉ có rừng tràm xanh bạt ngàn, Cà Mau còn có vườn dâu da đất rực rỡ, xum xuê, là điểm tham quan ấn tượng với nhiều du...
Thăm biểu tượng đường Hồ Chí Minh, ngắm cá thòi lòi, ốc len... "lên bờ"
Mũi Cà Mau đang "thay da đổi thịt" với những công trình ý nghĩa và trở thành điểm đến ấn tượng cho khách thập phương tại vùng đất...
Thử một lần đi xóm chợ cuối cùng nơi cực Nam Việt Nam: Dung dị, bình yên!
Chợ Đất Mũi (xã Đất Mũi, huyện Ngọc Hiển, Cà Mau) là khu chợ cực Nam cuối cùng (trên đất liền) của nước ta. Nhiều người đến đây...
Sức hấp dẫn mà ai cũng muốn một lần đặt chân đến Mũi Cà Mau
"Tuần Văn hóa – Du lịch Mũi Cà Mau” là điểm nhấn để Cà Mau giới thiệu tiềm năng, thế mạnh về văn hóa, du lịch đến bạn bè trong và...
Ngỡ ngàng Mũi Cà Mau
Cà Mau vốn đã rất xa nhưng Đất Mũi - mảnh đất tận cùng trên dải đất hình chữ S thuộc huyện Ngọc Hiển, tỉnh Cà Mau - càng diệu...
Độc đáo vườn chim giữa lòng thành phố
Thời gian qua, du khách đến Cà Mau rất ấn tượng với hình ảnh chim cò bay lượn vào sáng sớm hay chiều tối. Những con chim cò này...
Cà Mau: Kết hợp làm du lịch cộng đồng để phát triển nhãn hiệu lúa sạch
Với diện tích lúa – tôm đứng đầu cả nước, tỉnh Cà Mau có thuận lợi rất lớn để phát triển trồng lúa sạch đáp ứng các tiêu chuẩn...

Ẩm thực Cà Mau Xem thêm

Cá thòi lòi - Đặc sản kỳ lạ nhất hành tinh
Có vẻ ngoài thô ráp, xấu xí, ngoài khả năng bơi lội, cá thòi lòi có thể di chuyển trên cạn và leo cây, còn thịt của nó thì thơm...
Lẩu mắm U Minh – Đậm đà hương vị Tết
Nếu “Mật ong U Minh hạ” nằm trong tốp 100 quà tặng đặc sản thì “Lẩu mắm U Minh” chính là món ngon nằm trong top 100 đặc sản ẩm...
'Cua Cà Mau' - thương hiệu đã vươn mình sang nước bạn
Cà Mau không chỉ nổi tiếng bởi những cảnh quan phong phú mà còn có nhiều món đặc sản hấp dẫn. Một trong những món ăn địa phương...
Thơm ngon bánh phồng tôm Cà Mau
Sản phẩm bánh phồng tôm của tỉnh Cà Mau đang dần trở thành sản phẩm ẩm thực đặc trưng, được nhiều người dân trên cả nước biết...
Bí quyết tạo nên đặc sản lẩu mắm rừng U Minh
Đến Cà Mau, du khách sẽ hối tiếc nếu bỏ qua lẩu mắm U Minh - món ăn lọt tốp 100 món ăn đặc sản Việt Nam.
Đặc sản 'trời ban' xấu 'hết phần thiên hạ', có tiền cũng khó mua ở Cà Mau
Dù có vẻ ngoài xấu xí, kỳ dị khiến thực khách dè chừng nhưng cá thòi lòi lại là đặc sản "hiếm có khó tìm" ở Cà Mau. Đến Đất mũi,...
Muối ba khía - nghề di sản ở Đất Mũi
Tỉnh Cà Mau có nhiều đặc sản nổi tiếng, trong đó ba khía muối là một sản phẩm đặc trưng. Nghề muối ba khía cũng đã được công nhận...
Khô biển Tân Ân
Xã Tân Ân nằm ngay cửa biển Rạch Gốc - Tân Ân (huyện Ngọc Hiển) với 3 mặt giáp biển, vô cùng thuận lợi cho việc phát triển kinh...
Vùng đất tận cùng của Tổ quốc có món ăn khiến người ta đổ mồ hôi, chảy nước mắt
Một món đặc sản của Cà Mau hấp dẫn với sự đối lập giữa cái béo thơm và vị cay the độc đáo.

Trải nghiệm Cà Mau Xem thêm

Về đất rừng U Minh hạ khám phá nghề gác kèo ong
Nghề gác kèo ong là một trong những nghề truyền thống của người dân sống dưới tán rừng tràm U Minh hạ (huyện U Minh, Trần Văn...
Trải nghiệm rừng ngập mặn
Vùng đất Ngọc Hiển được thiên nhiên ban tặng khu rừng đước lớn nhất Việt Nam, với diện tích trên 34.800ha, trải dài sông Cửa Lớn,...
Cực Nam – Đất Mũi mờ xa
Mũi Cà Mau, điểm cực Nam trên đất liền của Việt Nam là một điểm đến thú vị, hấp dẫn, để lại nhiều cảm xúc.
Xuyên rừng đước ngập mặn đất mũi Cà Mau
Đến với xã đất mũi huyện Ngọc Hiển, ngoài ý nghĩa thiêng liêng của việc ghé thăm biểu tượng cực nam Tổ quốc Mũi Cà Mau, du khách...
Săn đặc sản ở rừng đước nơi cực Nam Tổ quốc
Cà Mau là vùng đất nơi cực Nam Tổ quốc, được thiên nhiên ưu ái ban tặng nhiều sản vật phong phú và đa dạng. Với trên 100.000 ha...
Đất mũi Cà Mau xanh mướt từ flycam: Nơi đất biết nở, nơi rừng biết đi
Đất Mũi cũng là dãy đất tận cùng của Tổ quốc, nơi ôm trọn khu vực bãi bồi rộng hàng ngàn hecta, với những cánh rừng đước, rừng...
Đất mũi Cà Mau - nơi “đất biết nở, rừng biết đi và biển sinh sôi”
Cà Mau là tỉnh có nhiều tiềm năng và lợi thế phát triển du lịch. Một trong những thế mạnh đó là vị trí địa lý mà nổi bật nhất là...
Độc đáo "cầu kéo" phương tiện đường thủy nơi Đất Mũi – Cà Mau
Để thuận tiện cho phương tiện đường thủy lưu thông qua lại giữa vùng ngọt và mặn, người dân Cà Mau đã chế tạo ra một loại cầu độc...
Cà Mau: Ly kỳ chuyện săn loài cá chạy trên cạn, leo cây nhoay nhoáy
Thòi lòi là một loài cá sống trong hệ sinh thái rừng ngập mặn ven biển. Loài cá này trở nên đặc biệt với những du khách đến với...

Cẩm nang du lịch Cà Mau Xem thêm

Điểm danh những đặc sản nổi tiếng gần xa của vùng Đất Mũi Cà Mau
Cà Mau là vùng đất trù phú, giàu sản vật. Rất nhiều sản phẩm của tỉnh được Cục Sở hữu Trí tuệ (Bộ Khoa học – Công nghệ) công nhận...
8 lý do bạn nên “xách balo lên và đi” Cà Mau ngay và luôn
Vùng đất cực Nam của Việt Nam với thiên nhiên tươi đẹp, khí hậu trong lành, những nét văn hóa đặc sắc, người dân thân thiện, món...
Đầm Thị Tường
Đi du lịch Cà Mau, bạn đừng quên thăm Đầm Thị Tường bởi bạn sẽ được hòa mình vào bức tranh thủy mặc thơ mộng, hữu tình mỗi buổi...
Đi đâu để thấy một Cà Mau rất đỗi nguyên sơ?
Có ba mặt giáp biển, diện tích lớn thứ hai khu vực đồng bằng sông Cửu Long, Cà Mau sở hữu vẻ đẹp tự nhiên nguyên sơ với rất nhiều...

Khách sạn Cà Mau Xem thêm

Gợi ý một số khách sạn ở Cà Mau
Tới Cà Mau, bạn có thể trải nghiệm không gian sống với phong cách hoàng gia cổ điển, hiện đại sang trọng hay nhẹ nhàng gần gũi...