Lễ dựng nêu là nghi lễ cổ có ý nghĩa trong đời sống tâm linh, tập tục truyền thống tốt đẹp của người Việt Nam. Dưới triều Nguyễn, tục dựng nêu thường được tổ chức vào ngày 23 tháng Chạp đánh dấu sự ngừng nghỉ các công việc triều chính trong năm. Nêu được dựng trước dinh phủ, đình chùa, trước điện Thái Hoà và các miếu trong Đại Nội. 

Tái hiện lẽ dựng nêu ở Đại Nội Huế

Cây tre được chọn làm nêu là loại tre đực, cao, to. Cây nêu được các lính vệ vác cùng đội nghi thức và ban lễ nhạc cung đình rước từ cửa Hiển Nhơn tiến về Thế Miếu (nơi thờ các vị vua triều Nguyễn) trong âm thanh của các bài tiểu nhạc.

Cây tre dựng nêu là loại tre đực, cao, to và khoẻ

Đưa cây nêu vào Đại Nội trước khi làm lễ dựng nêu 

 Làm lễ trước lúc dựng nêu 

Trên ngọn nêu treo ấn tín, bút lông, đoản kiếm, nêu dựng lên, phải cử lính canh cho đến ngày khai hạ. Ngày dựng nêu lên, triều đình thường cho bắn súng lệnh từ Kỳ Đài để cáo với đất trời. Tiếng súng lệnh dứt, từ khắp các huyện, phủ và triều đình đều được nghỉ ngơi sau một năm lao động nhọc nhằn để ăn Tết, chơi Xuân.

Ông Nguyễn Phước Hải Trung, Phó Giám đốc Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế cho biết, hoạt động nhằm tái hiện nghi lễ xưa của dân tộc Việt Nam nói chung, triều đình nhà Nguyễn nói riêng, tạo không khí vui tươi vào dịp mở đầu Tết Nguyên đán.

"Lễ dựng nêu trước đây xuất phát từ dân gian, trong cung đình thì lễ dựng nêu báo hiệu thời gian nghỉ Tết của triều đình. Ngày xưa người ta thường đem một cái giỏ và treo một số ấn vàng để thông báo rằng là nghỉ Tết rồi. Cho nên dựng nêu trong cung đình là dựng sớm nhất, khi nào hạ nêu là báo hiệu thời gian đi làm lại” - ông Nguyễn Phước Hải cho biết thêm.

Lê Hiếu / VOV miền Trung