Chùa Hang ở Trà Vinh có tên chính thức là chùa Kompông Chrây, được thành lập năm 1637. Người dân quen gọi là chùa Hang vì cổng phụ ngôi chùa giống như một cái hang.
Cổng phụ được xây thành hình vòm uốn tường khá dày, sâu 12m, gồm một lối đi chính và hai lối đi phụ ở hai bên, thông với nhau bằng nhiều cổng vòm nên dễ liên tưởng đến một cái hang.
Chùa từng bị tàn phá nặng nề trong chiến tranh, sau này qua nhiều lần trùng tu, chùa Hang trở nên khang trang, bề thế như hiện nay. Chính điện chùa Hang tọa lạc trên nền đất cao 3m, bao quanh là hàng cột đều tăm tắp. Mái của chính điện được cấu tạo gồm nhiều lớp chồng lên nhau, được chạm khắc, trang trí cầu kỳ.
Cổng phụ chùa Hang ở Trà Vinh. Ảnh: Wikipedia
Các bức tường và trần trong chính điện được trang hoàng bằng những bức tranh rực rỡ. Cột cờ phía trước chính điện mô phỏng tượng rắn thần Naga bảy đầu, tượng trưng cho bảy ngày bảy đêm bảo vệ Phật Thích Ca tu luyện.
Cũng như những ngôi chùa Khmer khác, chùa Hang không chỉ là điểm thờ tự, tín ngưỡng mà còn là nơi học tập, giáo dục đạo đức, bảo tồn văn hóa nghệ thuật truyền thống của người Khmer. Trong chùa có một trường học khá quy mô và khoảng hai chục nhà sàn nhỏ vừa đủ cho một người ở, người dân Khmer trong vùng thường đến để cầu nguyện, tu tập ở đây.
Chùa Hang có diện tích khá rộng (10ha), một nửa diện tích trong chùa là rừng tự nhiên, cây cối rậm rạp nên có nhiều loài chim đến trú ẩn, nhiều nhất là đàn cò. Trong chùa còn có một xưởng điêu khắc gỗ thủ công. Theo vị sư cả trong chùa, nhiều cây cổ thụ trong vườn chùa bị tàn phá trong chiến tranh nhưng vẫn còn lại bộ gốc rễ nguyên vẹn với những hình thù phong phú.
Cột cờ mô phỏng tượng rắn thần Naga bảy đầu. Ảnh: Sưu tầm
Sư cả đã nảy ra ý tưởng mời nghệ nhân điêu khắc gỗ tài giỏi về chùa để biến những bộ gốc rễ cây này thành các tác phẩm nghệ thuật quý giá, cũng như mở lớp dạy nghề mộc cho các sư sãi và thanh niên có nguyện vọng. Từ đó tới nay, chùa đã đào tạo nhiều học viên có tay nghề.
Trong chuyến du ngoạn, chiêm bái các ngôi chùa ở Trà Vinh, ngoài chùa Âng, chùa Cò, chùa Vàm Rây, thì chùa Hang không thể thiếu trong danh sách những ngôi chùa mà bạn nên ghé đến.
Chùa Hang tọa lạc tại khóm 3, thị trấn Châu Thành, thuộc huyện Châu Thành, tỉnh Trà Vinh; cách trung tâm thành phố Trà Vinh 5km về hướng Nam.