Khi những cây sắn mọc chồi, ra lá non, cao khoảng 1m, thì cũng là thời điểm bà con đồng bào Dao đỏ Yên Bái tranh thủ làm món mờ sán sui (tức rau sắn muối chua), bởi đây là thời điểm ngọn sắn non, ngon nhất trong năm. Đồng bào Dao đỏ Yên Bái chỉ dùng 2 loại sắn để làm món mờ sán sui, đó là sắn xanh và sắn đỏ giống địa phương, tuyệt đối không dùng sắn cao sản vì dễ gây ngộ độc.
Rau sắn để muối chua bà con chỉ ngắt lấy phần ngọn non
Tuy là món khá đơn giản, nhưng để có một mẻ mờ sán sui có màu sắc bắt mắt, thơm ngon đúng vị thì nhất thiết phải qua khâu sơ chế cẩn thận. Thường bà con chỉ ngắt lấy phần ngọn và 1-2 lá bánh tẻ của cây sắn, không lấy lá già vì khi muối chua thường bị xơ dai không ngon.
Rau sắn sau khi bóp muối, vắt bỏ nước ngái
Ngọn sắn sau khi ngắt về đem rửa nước cho sạch nhựa, để ráo, sau đó đem thái nhỏ sắn với độ dài mỗi đoạn khoảng 2cm, bỏ vào chậu, thêm chút muối trắng để vò. Trong quá trình vò không nên quá mạnh tay, vì dễ làm nát, gãy rau sắn, làm món mờ sán sui kém đẹp mắt. Khi vò sắn xong sẽ nắm từng nắm nhỏ, vắt bỏ hết phần nước ngái và nhựa, chuẩn bị công đoạn muối trong chum, vại.
Rau sắn được bà con muối trong chum, vại
Theo chị Bàn Thị Đức, thôn Khe Ván, xã Quang Minh, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái, vì lá sắn chứa nhiều nhựa, vị hơi đắng và ngái, nên cần bóp muối để sắn muối chua được mềm, vàng ngon. “Muốn mờ sán sui vàng, ngon thì bắt buộc phải bóp muối vắt bỏ nước đắng, ngái vừa giúp cho món mờ sán sui có màu vàng ngon, thơm hơn khi nấu. Món này khi muối chua màu sắc càng vàng thì càng thơm ngon, không có mùi ngái”.- Chị Đức cho biết.
Rau sắn vắt bỏ nước trước khi chế biến
Muối chua là công đoạn quan trọng nhất quyết định mờ sán sui ngon hay không ngon. Phải dùng nước đun sôi để nguội khoảng 30 độ C, tuyệt đối không dùng nước lã để muối vì dễ làm mờ sán sui bị khú và không vàng màu, sau đó thêm chút muối vào nước ấm. Cho lá sắn đã vò vào chum nhỏ, hoặc vại ấn chặt, rồi mới đổ ngập nước, lấy chiếc đĩa nhỏ úp phía trên có tác dụng làm chìm lá sắn ngập hết nước. Miệng chum, vại được bịt kín bằng lá rong, hoặc lá chuối. Độ 1 tuần, sau khi kiểm tra thấy sắn muối lên màu vàng đẹp, có mùi thơm, không còn mùi ngái và mềm là nấu ăn được.
Cá suối băm nhỏ trước khi xào cùng rau sắn
Mờ sán sui rất ngon khi nấu canh cá, xào cá suối, xào trứng, hoặc xào thịt băm… Đặc biệt mờ sán sui xào cá suối được bà con coi là món đặc sản. Để nấu món này ngon đúng vị, cá suối đem về mổ, rửa sạch ướp muối, kẹp nướng trên than củi cho vàng thơm, gỡ xuống băm nhỏ rồi mới đem xào mờ sán sui.
Chị Lý Thị Mụi, thôn Sâm Trên, xã Trung Tâm, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái chia sẻ: “Để mờ sán sui xào với cá suối được ngon hơn, cá khi nướng vàng phải băm nhỏ, để khi xào quện với mờ sán sui mới có vị thơm mà không có vị tanh của cá. Cá băm đảo qua mỡ lợn cho ngấm đều, sau đó mờ sán sui vắt bỏ nước cho xào cùng cá 8-10 phút là chín. Thử vừa muối thì tắt bếp bắc xuống, nêm chút mì chính cho vừa miệng. Mờ sán sui ngon nhất khi nấu với cá”.
Rau sắn muối chua xào cá suối là món ăn dân giã mà lạ miệng trong mâm cơm của đồng bào Dao đỏ
Các món được chế biến từ mờ sán sui rất hợp ăn với xôi, cơm trắng, bất kỳ ai đã từng thưởng thức đều cảm nhận rõ vị hơi chua, càng ăn càng bùi và rất thơm.“Lần nào đi công tác vùng đồng bào mình cũng đều mang về món rau sắn muối chua. Quả thực nấu cá rất ngon, không có mùi tanh của cá, mà hầu như mùi thơm của rau sắn muối chua đã khử hết phần tanh của cá, ăn rất ngon cơm. Mình rất thích”.- Chị Nguyễn Phương Linh, phường Hồng Hà, thành phố Yên Bái cảm nhận.
Đến các bản làng người Dao đỏ vùng cao Yên Bái, đừng quên thưởng thức các món ăn chế biến từ mờ sán sui - rau sắn muối chua của đồng bào nơi này, để làm hương vị núi rừng thêm đủ đầy.
Thiều Nghiệp/VOV Tây Bắc
Theo dõi thêm tin tức đời sống, giải trí trên TRUYỀN HÌNH VOV |
Đình Làng Than ở xã Phong Dụ Thượng, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái vừa được đón nhận Bằng di tích lịch sử cấp...
Thời điểm này, lúa chín vàng trên những triền ruộng là lúc cảnh sắc ở huyện vùng cao Mù Cang Chải đẹp nhất...
Tối 30/4, huyện vùng cao Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái tổ chức chương trình nghệ thuật “Vang mãi bài ca thống...
Bà Lê Thị Thanh Bình, Giám đốc Sở Văn hóa - Thể thao và Du lịch tỉnh Yên Bái cho biết: Trong dịp nghỉ lễ...
Ngày 19/4, tại Trung tâm hội nghị tỉnh, Ủy ban nhân dân dân tỉnh Yên Bái tổ chức Hội nghị kích cầu phát triển...
Trong năm 2022, tỉnh Yên Bái sẽ tổ chức nhiều sự kiện, lễ hội văn hóa, du lịch. Đây là những điểm nhấn trong...
Từ năm 2015 đến nay, tỉnh Yên Bái liên tục ghi nhận và phát hiện các khối đá khắc cổ trên địa bàn xã Lao...
Hôm nay 5/11, Bảo tàng Yên Bái tổ chức Lễ tiếp nhận 96 hiện vật từ Ban Liên lạc Giải phóng Chiến khu Vần tỉnh...
Năm nay là năm thứ 2 liên tiếp ngành du lịch Yên Bái chịu tác động mạnh bởi đại dịch COVID-19. Trong 9 tháng...
Vượt qua cung đường quanh co, uốn lượn ôm trọn lấy những sườn núi, hít một hơi căng đầy lồng ngực để tận...
Thạc sỹ Lý Kim Khoa, Phó Giám đốc Bảo tàng tỉnh Yên Bái cho biết, trong đợt khảo sát sưu tầm chuyên đề các...
Ngày 27/6, tại xã Tân Lĩnh, huyện Lục Yên, UBND tỉnh Yên Bái tổ chức Lễ khởi công xây dựng công trình đường...