Ảnh minh họa

Liên tục các vụ việc diễn ra trong thời gian qua được xử lý không thỏa đáng, bị dư luận xã hội phản đối và cho rằng, đã được xử bằng cảm quan cá nhân. Ví dụ như vụ "ép hôn" trong tháng máy, được xác định là hành vi dùng lời nói, cử chỉ khiêu khích, xúc phạm danh dự nhân phẩm của người khác, xử phạt vi phạm hành chính từ 100.000 đồng đến 300.000 đồng. Lý do: Pháp luật hiện nay chưa có chế tài riêng để xử lý đối với hành vi quấy rối tình dục. 

Sau làn sóng dư luận mạnh mẽ, Nguyễn Trọng Trình (31 tuổi), đối tượng giở trò đồi bại với bé gái V.N.Q (9 tuổi) ở Chương Mỹ, Hà Nội trong bụi chuối đã bị chuyển từ tội “Dâm ô với người dưới 16 tuổi” sang “Hiếp dâm người dưới 16 tuổi”. Thời gian qua, TAND tối cao nhận được phản ánh vướng mắc của một số địa phương về nhận thức khác nhau khi giải quyết vụ án xâm hại tình dục. 

Chẳng hạn, cùng một hành vi xâm hại nhưng có ý kiến cho rằng, đó là "hành vi quan hệ tình dục khác" trong tội hiếp dâm và hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Ngược lại, có ý kiến cho rằng đó là hành vi dâm ô, bởi Bộ luật hình sự (BLHS) mới bổ sung “hành vi quan hệ tình dục khác” nhưng lại không mô tả "hành vi khác" của tội dâm ô đối với người dưới 16 tuổi. 

Bác sỹ Nguyễn Trọng An, PGĐ TT Nghiên cứu, đào tạo và phát triển cộng đồng, cho rằng: Nước ta là nước đầu tiên ở châu Á ký công ước quốc tế về bảo vệ trẻ em nhưng pháp luật VN chưa hài hòa với quy định của công ước quốc tế, thậm chí có lỗ hổng rất lớn.

Câu chuyện dâm ô với trẻ em, pháp luật quy định sơ sài và chung chung, nên dẫn đến những cách xử lý "bi hài". Một số chuyên gia trong lĩnh vực bảo vệ phụ nữ và trẻ em lo ngại xảy ra chuyện đánh tráo khái niệm “dâm ô”. Và thực tế, vụ thầy giáo "sờ mông, sờ đùi, bẹo má" các cháu học sinh ở Bắc Giang được các cơ quan chức năng xác định là hành động "nhẹ nhàng, tình cảm" (???) 

Vụ trong thang máy vừa qua tại TPHCM, theo "thủ phạm", đó chỉ là hành vi "nựng yêu". Tuy nhiên, các chuyên gia làm việc lâu năm trong lĩnh vực bảo vệ phụ nữ và trẻ em cho rằng, đây rõ ràng là dâm ô trẻ em, được công ước quốc tế quy định rất rõ, mà nước ta là nước tuân thủ công ước quốc tế. 

"Trong luật phải quy định dâm ô trẻ em là gì, từ sờ mó, sờ soạng, vuốt ve, sờ vào chỗ kín, rồi tàng trữ ảnh khỏa thân của các em trong điện thoại, trong máy tính... rồi kể chuyện dâm ô, em bé sờ vào bộ phận sinh dục của mình... 

Tất cả những hành động đó phải xử lý rất nặng, nhưng ở nước ta lại bị xử rất nhẹ và đánh tráo khái niệm, khiến pháp luật không nghiêm minh và làm nhờn luật, từ đó gián tiếp thúc đẩy các vụ xâm hại tình dục trẻ em gia tăng" - Bác sĩ Nguyễn Trọng An khẳng định. 

Sắp tới, Tòa án nhân dân (TAND) tối cao sẽ xây dựng dự thảo nghị quyết của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao hướng dẫn áp dụng quy định của BLHS về các tội xâm hại tình dục để Hội đồng cho ý kiến, thông qua. Đây sẽ là văn bản hướng dẫn chi tiết dưới luật về các hành vi được cho là xâm hại tình dục. 

Tuy nhiên, luật sư Ngô Anh Tuấn, Trưởng văn phòng luật sư Anh Tuấn, bày tỏ mong muốn các cơ quan tố tụng thận trọng xử lý bằng pháp luật, không nên xử lý bằng cảm quan cá nhân. Vì văn bản hướng dẫn sẽ không đủ căn cứ để thực hiện. Người dân yêu cầu phải có điều luật, chứ không chỉ là hướng dẫn loanh quanh, khiến các cơ quan thực thi pháp luật vẫn có thể vận dụng theo sự chủ quan cá nhân.

Khái niệm thế nào là "dâm ô" và "xâm hại tình dục", luật còn chưa rõ ràng, là kẽ hở để người ta đánh tráo khái niệm có lợi cho kẻ vi phạm pháp luật. Nếu không phân định rõ ràng bằng điều luật cụ thể về tội dâm ô và xâm hại tình dục thì chắc chắn những vụ việc xâm hại tình dục sẽ còn diễn biến phức tạp và tiếp tục gia tăng.

Mai Lan/ Vietnam Journey