Văn hóa

Độc đáo kiến trúc nhà sàn của đồng bào Tày

22:32 - 12/11/2019
Từ nhiều đời nay, đồng bào dân tộc Tày xã Phương Tiến (Vị Xuyên, Hà Giang) đã dựng nên kho tàng văn hóa đa dạng, đặc sắc. Trong đó, phải kể đến kiến trúc nhà sàn độc đáo; đây không chỉ là mái nhà sinh sống mà còn lưu giữ những giá trị văn hóa, tinh thần của người Tày.
Kiến trúc nhà sàn truyền thống được người Tày gìn giữ qua nhiều thế hệ.

Theo nghệ nhân Nguyễn Văn Bành, thôn Nà Thài, xã Phương Tiến: Để hoàn thành ngôi nhà sàn phải trải qua rất nhiều công đoạn; ngay từ khâu chọn vật liệu, chủ nhà mất rất nhiều thời gian và công sức. Khi bắt tay vào dựng nhà, những người thợ lành nghề phải khéo léo dựng từng cây cột, ghép từng mảnh gỗ sao cho đúng vị trí để ngôi nhà được vững chắc. Nhà sàn của người Tày thường từ 4 - 7 gian; có 2 mái và được lợp bằng lá cọ, cột nhà phải là số chẵn từ 24 - 38. 

Gian nhà chính được chia thành 2 phần, bên trong là nơi sinh hoạt của gia đình và phần ngoài phòng khách. Bàn thờ được dựng ở gian giữa để cầu nguyện Tổ tiên phù hộ cho gia đình được bình an. Những gian sinh hoạt còn lại dành cho người già, phòng bên trái sau bàn thờ dành cho cặp vợ chồng mới cưới, phòng bên phải dành cho các con gái. Theo phong tục, cầu thang đi lên nhà phải được đặt theo hướng Đông và hướng Nam.

Bếp lửa đặt ở gian chính trong nhà sàn.

Người Tày thường đặt bếp lửa giữa nhà; đây là nơi để mọi người trong gia đình quây quần, tạo bầu không khí đầm ấm. Trên gác bếp, thường dùng làm kho chứa đồ và tận dụng hơi nóng của bếp lửa để làm khô các loại nông sản. Các vật dụng truyền thống của người Tày như: Nón lá, túi lưới, dây bao dao, mây tre nứa đan đó cá, dát phơi thóc, dụng cụ đựng đồ bếp được sắp xếp ngăn nắp và gọn gàng.

Nhà thường dựng ở vùng chân đồi, ngoài cánh đồng hay những nơi có không gian thoáng đãng. Nếu nhà gần nơi có dòng nước chảy thì không được làm hướng nhà ngược dòng nước. Việc làm nhà của người Tày có nhiều quy định và những kiêng kỵ như: Làm nhà nhất thiết phải chọn ngày hợp với chủ nhà, chọn cột là những cây thẳng đẹp, không lấy cây bị dây cuốn, cây đổ, cây bị cụt ngọn… Khi dựng xong khung nhà, dù chưa lợp mái cũng phải đốt lửa tại bếp (ý nghĩa coi như nhà có chủ). Thủ tục đốt lửa phải có đủ 2 bên nội ngoại cùng cầm 2 bó đuốc và mọi người đứng 4 góc chứng kiến châm lửa vào bếp. Đây là tục lấy lửa vào nhà mới, ô bếp thường do chính tay người nhà bên ngoại của gia đình làm.

Có thể thấy, những ngôi sàn nơi đây đã thể hiện rõ phong tục, tập quán của đồng bào dân tộc Tày. Đồng chí Lý Thị Thanh Chuyền, Chủ tịch UBND xã Phương Tiến, cho biết: Để kiến trúc đặc trưng không bị mai một, UBND xã đã đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân giữ nét truyền thống trong mỗi ngôi nhà, không thay đổi, làm mới kiến trúc nhà sàn đã được ông cha truyền lại.

Theo báo Hà Giang

Tỉnh thành Hà Giang

Hà Giang
Hà Giang là tỉnh địa đầu cực Bắc, nổi tiếng về địa hình núi non hùng vĩ.

Điểm đến Hà Giang Xem thêm

Hoàng Su Phì
Hoàng Su Phì là huyện vùng cao Hà Giang, có cảnh quan ruộng bậc thang hùng vĩ.
Núi Đôi Quản Bạ
Núi Đôi, Quản Bạ nằm bên quốc lộ 4C, là điểm đến đầy sức hút trên cao nguyên đá Hà Giang.
Cao nguyên đá Đồng Văn
Với cảnh quan kỳ vĩ, cao nguyên đá Đồng Văn là một thắng cảnh không thể bỏ qua khi đến Hà Giang.
Thác Tiên thiếu nữ mộng mơ
Đến với Hà Giang, du khách yêu thích khám phá thiên nhiên không thể bỏ qua chuyến hành trình chiêm ngưỡng và trải nghiệm vẻ đẹp...
Chợ phiên Du Già
Chợ phiên vùng cao là điểm đến hấp dẫn đối với du khách vì ở đây họ được trải nghiệm rõ nhất sự độc đáo và đa dạng sắc màu văn...
Mê cung đá - Điểm hẹn tình yêu
Mê cung đá là kiệt tác của thiên nhiên thuộc xã Lũng Pù và Khâu Vai (huyện Mèo Vạc, tỉnh Hà Giang) có kiến tạo độc đáo về mặt địa...
Hồ Thầu - cung đường du lịch trải nghiệm ấn tượng
Cảnh sắc và thiên nhiên hoang dã cùng nét đẹp văn hóa của người Dao đỏ là những điểm nhấn để xã Hồ Thầu (Hoàng Su Phì) thu hút du...
Khám phá bí mật về dinh thự 150 tỷ của vua Mèo
Cách thành phố Hà Giang 130 km về phía bắc, dinh thự nhà Vương ở xã Sà Phìn (huyện Đồng Văn) là một công trình kiến trúc tinh...
“Hồ treo” Sà Phìn
“Hồ treo” Sà Phìn thuộc xã Sà Phìn, huyện Đồng Văn, tỉnh Hà Giang. Trên hành trình du lịch tới cột cờ Lũng Cú theo hướng từ huyện...

Ẩm thực Hà Giang Xem thêm

Bánh đá Hà Giang - đặc sản bao người “săn lùng”
Bánh đá là món bánh dân dã của bà con vùng cao nhưng nay đã trở thành đặc sản trứ danh của Hà Giang. Loại bánh này có tên gọi...
Đặc sắc ẩm thực vùng cao
Trải nghiệm văn hóa ẩm thực vùng cao phía Bắc là một trong những nét hấp dẫn du khách đến với vùng cao.
Tẩu khía - Món ăn quen thuộc của người Mông trên cao nguyên đá Hà Giang
Cao nguyên đá Hà Giang không chỉ nổi tiếng với những danh lam thắng cảnh hùng vĩ, hoang sơ, những cánh đồng hoa tam giác mạch xen...
Vị đại sứ yêu thích món thắng cố, đặc sản của người H'mông
Đại sứ Mỹ tại Việt Nam Daniel J. Kritenbrink thích thú thưởng thức món thắng cố và các đặc sản nổi tiếng của Hà Giang.
Măng cuốn thịt
Măng cuốn thịt là một trong những món ăn hấp dẫn du khách tới Hà Giang. Khi ăn một miếng măng cuốn thịt, thực khách sẽ cảm nhận...
Bánh cuốn 'kỳ lạ' chan với nước lèo: Bán 60 năm tít trên cao nguyên đá
Du khách đến phố cổ Đồng Văn sẽ phải ghé quán bánh cuốn độc đáo, lâu đời và đắt khách nhất Hà Giang.
Đậm đà bánh chuối Rằm tháng Bảy
Sau tết Nguyên đán thì Rằm tháng Bảy là ngày tết lớn thứ hai của nhiều dân tộc. Đối với người Tày ba Phương (Phương Thiện, Phương...
Điểm mặt những món ăn có tên gọi lạ lùng, nghe lần đầu ai cũng bất ngờ
Khâu nhục, cháo độc, da trâu thối, sỏi mầm... chỉ là một vài trong số rất nhiều món ăn hấp dẫn nhưng có tên gọi vô cùng độc đáo,...
Chè ống lam - sản phẩm truyền thống của người Dao ở Hà Giang
Chè ống lam là sản phẩm chỉ có ở vùng chè Hà Giang, nơi những ngươi Dao từ lâu có lối bảo quản chè đơn giản nhưng lại có tác dụng...

Trải nghiệm Hà Giang Xem thêm

Vẻ đẹp của những cung đường đèo, dốc trên cao nguyên đá
Vẻ đẹp của cao nguyên đá Hà Giang không chỉ có những mùa hoa nở lãng mạn, mộng mơ, mà còn ở những cung đường hùng vĩ, gập ghềnh,...
Rời thành phố chật chội để sống bình yên tại Nặm Đăm, Hà Giang
Nặm Đăm là một địa điểm còn khá nguyên sơ ở Hà Giang. Tại đây còn nhiều nhà trình tường truyền thống, có khu chế biến dược liệu,...
Cao nguyên đá Hà Giang đẹp ngỡ ngàng trong tiết thu
Đành rằng mùa nào Hà Giang cũng rất đẹp, nhưng lên cao nguyên đá những ngày mùa thu này, người ta vẫn cứ say một thứ tình rất...
Những mùa hoa trên cao nguyên đá Hà Giang
Trên vùng đất tưởng chỉ có núi, đèo, dốc, đá tai mèo lởm chởm và sự khắc nghiệt của thiên nhiên, ta vẫn gặp những mùa hoa rực rỡ,...
Hành trình đặc biệt trên cao nguyên đá Hà Giang
Phong tục và bản sắc là những yếu tố tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của vùng đất xa xôi, đi lại khó khăn và thử thách...
Những điều tuyệt vời ở chợ phiên vùng cao Mèo Vạc
Bạn hòa mình vào chợ phiên Mèo Vạc. Chả cần quen thân hay không nhưng mua bán xong mời nhau chén rượu, vậy là thành bạn.
Chinh phục đỉnh Chiêu Lầu Thi - "Đặc sản" thiên nhiên ban tặng
Nếu bạn là người ưa mạo hiểm, thích độ cao và những cung đường offroad thì Chiêu Lầu Thi sẽ là một địa danh mới mà bạn cần bổ...
Kiệt tác nghệ thuật giữa núi rừng
Một kiệt tác nghệ thuật không vẽ bằng bút, sáp màu mà được “vẽ” bằng sức lao động và khả năng sáng tạo vô tận của người nông dân....
Mùng 1 Tết Canh Tý 2020: Du xuân lên cao nguyên đá xem 'đá nở hoa'
Mùa xuân khoác lên khắp nẻo cao nguyên đá Hà Giang những tấm áo rực rỡ sắc màu, khiến cho người khách du xuân không khỏi ngỡ...

Cẩm nang du lịch Hà Giang Xem thêm

8 con đèo miền Bắc hút hồn dân du lịch bụi
Những con đèo miền Bắc gây ấn tượng bằng những khúc tay áo liên tục cùng cảnh quan hùng vỹ.
Du lịch Hà Giang, cần gì và tránh gì?
Hà Giang là điểm đến được nhiều người muốn chinh phục bởi ngoài vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ còn là nơi mảnh đất địa đầu Tổ quốc....
Những địa danh Việt Nam nổi tiếng qua phim ảnh
Đất nước Việt Nam có nhiều danh thắng đẹp và nổi tiếng. Và còn đẹp hơn qua góc nhìn của các bộ phim điện ảnh.
Việt Nam: 7 mốc biên giới đáng chinh phục
Các cột mốc biên giới sau thường nằm trong lịch trình chinh phục của các phượt thủ đam mê thử thách.

Khách sạn Hà Giang Xem thêm

Các homestay ở Du Già rất cần được "tiếp sức"
Khoảng 2 năm trở lại đây, xã Du Già (Yên Minh) đã trở thành địa chỉ quen thuộc đối với du khách quốc tế mỗi khi tới thăm vùng...