Tin tức

Tết cổ truyền của đồng bào vùng cao A Lưới

07:49 - 25/01/2020
Tết Aza còn có tên gọi khác là Lễ mừng cơm mới. Đây một trong những lễ hội thiêng liêng đối với đồng bào vùng cao A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế.

Khi vụ mùa thu hoạch xong, bà con dân tộc Pa Cô, Tà Ôi, huyện A Lưới rộn ràng đón Tết Aza, cầu mong sự no ấm, sung túc đến với mọi nhà. Đây chính là di sản văn hóa tốt đẹp vừa Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Bà con dâng sản vật cúng Giàng tại Nhà Dài

Cuối năm, thu hoạch xong mùa màng trên nương rẫy, các bản làng của đồng bào dân tộc Pa Cô, Tà Ôi ở huyện vùng cao A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế rộn ràng đón Tết Aza, tạ ơn trời đất, thần linh. Già làng Hồ Văn Im, ở làng Pe Đụt, xã Hồng Trung, huyện A Lưới kể, Tết Aza còn được gọi là Lễ mừng cơm mới sau một năm lam lũ cùng nương rẫy. Không khí chuẩn bị Tết Aza chộn rộn khắp nơi. Đàn ông vào rừng đi săn, bắt cá; phụ nữ xay gạo làm bánh A Quát, dệt những tấm Zèng đẹp mắt dâng lên Giàng và làm quà Tết cho cả gia đình. Trước khi diễn ra lễ chính thức của làng, các gia đình, dòng họ tổ chức cúng tại nhà riêng.

Các lễ vật cúng Zàng tại lễ hội Aza Konh của người Pa Cô

Già làng Hồ Văn Im, cho biết thêm: Các già làng trong dòng họ đến từng gia đình, cầu chúc sức khỏe cho mọi người. Sau đó, các gia đình, họ tộc trong làng đưa lễ vật đến Nhà Dài cùng thực hiện nghi thức cúng chung của làng và đãi khách: “Vật lễ cúng mâm Giàng có các loại bắp, bí, lúa. Các loại thịt là thịt dê, lợn rồi gà…Vật lễ đó phải đầy đủ”.

Các sản vật mà bà con làm ra được dâng cúng tại lễ hội Aza Koonh

Lễ hội Aza có hai loại Aza Kăn và Aza Koonh. Aza Kăn được bà con tổ chức từng năm với quy mô hộ gia đình. Còn lễ hội Aza Koonh được tổ chức quy mô của làng, thường từ 3 đến 5 năm một lần, khi được mùa hoặc cuộc sống của bà con ấm no, đủ đầy. Đây là lễ hội lớn có tổ chức các nghi lễ đâm trâu, số lượng khách mời đông, từ con cháu trong làng ở xa và các già làng, trưởng họ, bạn bè của các làng kết nghĩa đến dự. Những lễ vật để cúng Giàng như: chuột hang, thịt nai, lợn, cá suối, gà trống luộc, cơm nếp được nướng trong ống tre, rượu đoác,… Già làng Hồ Văn Hạnh, người dân Pa Cô cho rằng, lễ Aza mọi người cùng cầu mong no ấm, sung túc, năm mới làm ăn phát đạt: “Quá trình lao động sản xuất mệt nhọc trong năm, cuối năm tổ chức cái lễ hội Aza chung của cả dòng tộc trong làng. Từ trong gia đình cho đến tập thể để cầu các thần linh, tạ ơn các thần linh trong năm vừa rồi và cầu mong thần linh phù hộ đến năm sau khí hậu ôn hòa, lúa, ngô của bà con được tốt tươi, cho nhiều hạt thóc, hạt gạo”.

Dâng lễ vật để cúng Giàng tại lễ hội Aza Koonh làng A Năm xã Hồng Vân, huyện A Lưới

Nhiều năm gần đây, thực hiện nếp sống mới, Lễ Aza Koonh không còn đâm trâu nữa, thay vào đó, đồng bào dâng lễ vật con dê. Vào ngày Tết Aza Koonh, các chàng trai, cô gái của làng mặc những bộ trang phục đẹp nhất hòa trong điệu múa, điệu nhảy, gắn kết tình anh em, bè bạn, cầu mong một mùa cơm mới no ấm, bản làng yên vui. Vào dịp lễ hội, để cầu cho một năm mới mùa màng bội thu, người dân thường phóng loại hoa tre lên trần nhà, mái nhà hay lên những tấm zèng. Nếu hoa tre không rơi xuống có nghĩa là những mong ước cho một năm mới sung túc đã được các thần linh, các Giàng chấp nhận.

Bà Lê Thị Thêm, Trưởng Phòng Văn hóa Thông tin huyện A Lưới cho hay: Lễ hội Aza tập trung khá đầy đủ các loại hình văn hóa nghệ thuật dân gian như: âm nhạc, múa, hội họa... mang đậm đặc trưng truyền thống, bản sắc của dân tộc Pa Cô: “Lễ Aza Koonh là một trong những lễ hội lớn của đồng bào dân tộc Pa Cô. Lễ Aza Koonh thường tổ chức trong khoảng từ 5 năm/lần. Khi bà con trong làng được bội thu, sức khỏe, ấm no hạnh phúc, thì lúc đó để tạ ơn thần lúa, mẹ lúa đã phù hộ cho dân làng được ấm no, với ý nghĩa đó bà con trong làng tiến hành tổ chức lễ hội Aza Koonh. Đến thời điểm bây giờ, lễ hội này được bảo tồn nguyên vẹn về giá trị, về quy mô trong cộng đồng”.

Người dân chuẩn bị lễ vật trong lê hội Aza Kooh của người Pa Cô

Trong lễ Aza Koonh, người Pa Cô còn tôn vinh và tạ ơn các vị thần như: thần trời, đất, gió, mưa, sấm chớp, lửa, nước... Lễ hội Aza Koonh trở thành một nét đẹp thể hiện tính nhân văn giữa con người với các thế lực siêu nhiên, đặc biệt là thần lúa cùng các vị thần đã che chở cho người dân trong cuộc sống thường nhật. Ngày tết Aza còn là dịp để mọi người trong các bản làng thể hiện tình đoàn kết, xóa đi những mâu thuẫn, bất đồng và chung sức, chung lòng, xây dựng bản làng no ấm.

Nhà Dài (Đung Târ Đăh) của người Pa Cô, nơi bà con tổ chức lễ hội Aza

Ông Lê Anh Tuấn, Phó Phân viện trưởng, Phân viện Văn hóa Nghệ thuật Quốc gia Việt Nam tại Huế, cho biết: Với những nét riêng có và đặc sắc của mình, lễ hội Aza Koonh đã được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia nhằm bảo tồn và phát huy một lễ hội thiêng liêng nơi đại ngàn Trường Sơn: “Lễ hội Aza Koonh của người Pa Cô ở huyện A Lưới, tổ chức theo chu kỳ từ 3-5 năm, với hai ý nghĩa quan trọng đó là tạ ơn và cầu mùa. Khi vụ mùa kết thúc thì đó cũng là dịp mà người dân họ tổ chức lễ giống như lễ Tết của người Kinh ở vùng đồng bằng. Đây là nghi lễ phản ánh nguồn gốc cũng như nền tảng văn hóa của cư dân nương rẫy. Chính vì vậy trong lễ hội Aza Koonh vị thần được thờ cúng chính là vị thần lúa”.

Bếp lửa than không thể thiếu trong lễ hội Aza của người Pa Cô

Không khí rộn ràng của Tết Aza đang bừng lên trên khắp các bản làng xa xôi giữa đại ngàn Trường Sơn. Sắc xuân ấm áp cùng những lời ca, điệu múa đặc sắc, đắm say lòng người./.

Lê Hiếu/VOV-Miền Trung/VOV.VN

Tin tức liên quan

Chủ động bảo vệ Di sản Huế trong mùa mưa bão
Chủ động bảo vệ Di sản Huế trong mùa mưa bão

01/11/2022

Quần thể Di tích Cố đô Huế tập hợp các công trình kiến trúc đồ sộ, nằm rải rác trên địa bàn rộng với nhiều...

Thừa Thiên Huế: Hơn 65 tỷ đồng tu bổ, tôn tạo và phục hồi Di tích Văn Miếu
Thừa Thiên Huế: Hơn 65 tỷ đồng tu bổ, tôn tạo và phục hồi Di tích Văn Miếu

27/10/2022

Hội đồng Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế vừa thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án “Tu bổ, tôn...

Miễn vé tham quan di tích cố đô Huế vào ngày Quốc khánh 2/9
Miễn vé tham quan di tích cố đô Huế vào ngày Quốc khánh 2/9

31/08/2022

Tỉnh Thừa Thiên Huế miễn phí tham quan đối với công dân Việt Nam khi tham quan các điểm di tích thuộc Quần...

Hơn 100 thanh niên tham gia Chương trình Trại hè Việt Nam 2022 đến Huế
Hơn 100 thanh niên tham gia Chương trình Trại hè Việt Nam 2022 đến Huế

28/07/2022

Trong 2 ngày 26 và 27/7, Chương trình Trại hè Việt Nam 2022 tổ chức một số hoạt động tại thành phố Huế, tỉnh...

Du lịch phục hồi tích cực, mỗi du khách đến Huế chi tiêu khoảng 2,1 triệu đồng
Du lịch phục hồi tích cực, mỗi du khách đến Huế chi tiêu khoảng 2,1 triệu đồng

18/07/2022

Trong 6 tháng đầu năm 2022, tình hình dịch bệnh được kiểm soát, lượng khách du lịch đến Thừa Thiên Huế có...

Du lịch Huế đẩy mạnh khai thác dòng khách từ Thái Lan
Du lịch Huế đẩy mạnh khai thác dòng khách từ Thái Lan

07/07/2022

Ngành Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế vừa hợp tác, xúc tiến khai thác thị trường khách Thái Lan đến Huế bằng...

'Chào Huế!' khép lại tuần lễ Festival Huế 2022
'Chào Huế!' khép lại tuần lễ Festival Huế 2022

01/07/2022

Tối 30/6 tại Cồn Dã Viên, đêm gala giã bạn “Chào Huế!" khép lại tuần lễ trọng điểm Festival Huế 2022 - “Di...

Festival Huế 2022: Đón làn sóng du lịch mới
Festival Huế 2022: Đón làn sóng du lịch mới

29/06/2022

Tuần lễ Festival Huế 2022 chủ đề "Di sản văn hoá với hội nhập và phát triển" đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong...

Xác lập kỷ lục Việt Nam và kỷ lục thế giới đối với Tháp Chăm Phú Diên
Xác lập kỷ lục Việt Nam và kỷ lục thế giới đối với Tháp Chăm Phú Diên

28/06/2022

Tối ngày 27/6, trong không gian di tích kiến trúc nghệ thuật Tháp Chăm Phú Diên, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên...

Khách đến Huế tăng cao dịp Festival, cơ hội phục hồi du lịch
Khách đến Huế tăng cao dịp Festival, cơ hội phục hồi du lịch

27/06/2022

Tuần lễ Festival Huế 2022 diễn ra từ 25 đến 30/6 đang mang đến cho cộng đồng, du khách những trải nghiệm thú...

Lễ hội ẩm thực tại Festival Huế 2022
Lễ hội ẩm thực tại Festival Huế 2022

24/06/2022

Nằm trong chuỗi sự kiện của Tuần lễ Festival Huế 2022, tối 23/6, tại Công viên Thương Bạc, thành phố Huế,...

Sẵn sàng đón khách dự Festival Huế 2022
Sẵn sàng đón khách dự Festival Huế 2022

23/06/2022

Festival Huế 2022 được tổ chức với nhiều chương trình, hoạt động mang tầm quốc gia, quốc tế, dự kiến thu hút...

Tỉnh thành Thừa Thiên - Huế

Thừa Thiên - Huế
Thừa Thiên - Huế là một tỉnh ven biển nằm ở vùng Bắc Trung Bộ Việt Nam, tỉnh lỵ đặt tại thành phố Huế.

Điểm đến Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Huế
Huế là thành phố có bề dày văn hóa lâu đời, cảnh quan thiên nhiên đẹp và hữu tình.
Đại Nội Huế
Đại Nội Huế là công trình kiến trúc độc đáo và cổ kính không thể bỏ qua khi đến với Cố đô Huế.
Đèo Hải Vân
Đèo Hải Vân là ranh giới tỉnh Thừa Thiên – Huế và thành phố Đà Nẵng, từng được vua Lê Thánh Tông phong tặng là “Thiên hạ đệ nhất...
Cầu ngói hơn 240 năm tuổi
Nhiều du khách tìm đến cây cầu xây từ năm 1776 để hóng mát và chiêm ngưỡng kiến trúc độc đáo.
Ngắm toàn cảnh Huế trong chiều hoàng hôn trên Đồi Vọng Cảnh
Kể cả với ai khó tính nhất, hẳn cũng nao lòng mà lặng đi trước vẻ đẹp của thiên đường nơi hạ giới này.
Làng hoa giấy lâu đời ở Huế
Một bó sen giấy của người Thanh Tiên (Huế) làm ra bao gồm hoa, lá, nụ đẹp mắt. Đứng từ xa, những bông hoa khiến người xem ngỡ là...
Ngôi chùa đẹp nhất xứ Huế
Huế vốn là nơi quy tụ nhiều di tích, thắng cảnh, nhiều ngôi chùa cổ kính nổi tiếng và chùa Thiên Mụ là một trong những địa điểm...
Khe Lạnh - Điểm đến lý tưởng trong những ngày hè ở Huế
Nằm cách trung tâm TP. Huế khoảng hơn 30km về hướng tây nam, Khe Lạnh là một thác nước nhỏ trong khu vực lòng hồ của thủy điện...
Ai về cầu ngói Thanh Toàn
Chợ quê cầu Ngói Thanh Toàn nằm ở xã Thủy Thanh, huyện Hương Thủy, tỉnh Thừa Thiên Huế, là một trong những di tích nổi tiếng và...

Ẩm thực Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Về Hà Cảng thăm nghề làm mứt gừng Huế
Hà Cảng, địa danh gắn liền với cây cô đơn trong phim "Mắt biếc" còn được biết đến là nơi làm mứt gừng nổi tiếng xứ Huế.
Bún xào lòng nghệ - món đặc sản thơm ngon và "trị ho" nổi tiếng xứ Huế
Với những nguyên liệu gồm bún, các phần nội tạng heo và đặc biệt không thể thiếu nghệ xay nhuyễn, người dân Huế đã sáng tạo nên...
Ẩm thực Huế - Từ chốn hoàng cung đến đời sống thường ngày
Nếu đã từng đến Huế thưởng thức các món ăn hay đơn giản là được ăn những món đặc sản Huế được người thân bạn bè tặng sau những...
Ẩm thực Việt: Người Huế có thêm 'bữa lỡ’ ngoài ba bữa chính, họ ăn gì?
Ta biết ba bữa cơ bản là ăn sáng, ăn trưa, ăn tối, nhưng "bữa lỡ" là khái niệm mà không nhiều người quen thuộc lắm.
Cá thác um dưa sắn
Cùng mấy người anh Phú Vang về xã Vinh An, nơi chôn nhau cắt rốn của họ những ngày hè. Buổi trưa, đoàn chúng tôi chọn một quán ăn...
Lạ miệng chè heo quay 'độc nhất vô nhị' ở Huế, thách thức tín đồ ẩm thực
Nhiều thực khách tò mò vì chè và thịt quay là hai món ngọt và mặn, không có sự liên quan. Thế nhưng, sự kết hợp tưởng chừng lạ...
Ẩm thực Huế và những cặp bài trùng
Hài hòa và ôn nhu là cái đích đến mà ẩm thực Huế luôn hướng tới, với những “cặp bài trùng kinh điển”.
Làng Hà Cảng đỏ lửa sên mứt gừng
Trước khi nổi tiếng với “cây cô đơn” trong bộ phim có tên "Mắt biếc" của đạo diễn Victor Vũ, làng quê Hà Cảng (Quảng Phú, Quảng...
Xì xụp thưởng thức món bánh canh Nam Phổ - Huế
Dù có đi đâu về đâu, người Huế vẫn hết mực tự hào về món ngon nổi danh thiên hạ, lưu danh từ xưa tới nay - bánh canh Nam Phổ và...

Trải nghiệm Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Cố đô Huế đẹp 'trầm tư' ngày giãn cách xã hội
Các di tích ở Huế bình thường nhộn nhịp khách tham quan, nay vắng lặng vì ngưng đón khách để phòng chống dịch Covid-19. Những đền...
Cầu Tam Giang, điểm “check- in” quen mà lạ
Khi cầu Tam Giang trở thành điểm “check- in” mới, thu hút giới trẻ, những người đã quá quen thuộc với cây cầu này như tôi “giật...
Vẻ đẹp của vùng đất Thần Kinh
Lưu giữ những giá trị văn hóa, lịch sử hàng nghìn năm, mảnh đất cố đô có sức hấp dẫn lạ kỳ trong mắt những kẻ yêu hoài...
Men sông Truồi thăm Thiền viện Trúc Lâm
Cách thành phố Huế chừng 40km, Thiền viện Trúc Lâm Bạch Mã (Lộc Hòa, Phú Lộc) như viên ngọc giữa bạt ngàn rừng núi, thu hút nhiều...
Vẻ đẹp đầm Cầu Hai qua góc nhìn của tay máy Khang Chu Long
Khang Chu Long tên thật là Nguyễn Đăng Việt, thuộc thế hệ 8X, là thành viên nhiếp ảnh thuộc Câu lạc bộ nhiếp ảnh Cung Văn hóa...
Xao xuyến trước vẻ đẹp yên bình, cổ kính của cố đô Huế
Những ai đến Huế đều xuyến xao trước vẻ đẹp yên bình, cổ kính của một cố đô nhưng vẫn có nét hiện đại và sôi động của một đô thị...
Thừa Thiên Huế: Thêm một điểm "check-in" và kết nối du lịch cộng đồng
Chính thức mở cửa sáng 14/2, cánh đồng hoa hướng dương với tên gọi “Vườn Lạc Dương” hứa hẹn trở thành điểm kết nối quan trọng của...
 Cuộc sống trong lành ở thành phố xanh đầu tiên của Việt Nam
Thời gian vừa qua, trong khi nhiều đô thị lớn như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh... phải "đau đầu" với vấn đề ô nhiễm không khí, ở TP...
Ngắm những điểm check in tuyệt đẹp của phim “Mắt biếc” tại Huế
Khung cảnh đượm buồn, nên thơ của làng Hà Cảng, bối cảnh chính của bộ phim "Mắt biếc" đã trở thành một địa điểm check in thu hút...

Tin tức Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Chủ động bảo vệ Di sản Huế trong mùa mưa bão
Quần thể Di tích Cố đô Huế tập hợp các công trình kiến trúc đồ sộ, nằm rải rác trên địa bàn rộng với nhiều địa hình, địa thế khác...
Thừa Thiên Huế: Hơn 65 tỷ đồng tu bổ, tôn tạo và phục hồi Di tích Văn Miếu
Hội đồng Nhân dân tỉnh Thừa Thiên Huế vừa thông qua Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án “Tu bổ, tôn tạo và phục hồi...
Miễn vé tham quan di tích cố đô Huế vào ngày Quốc khánh 2/9
Tỉnh Thừa Thiên Huế miễn phí tham quan đối với công dân Việt Nam khi tham quan các điểm di tích thuộc Quần thể Di tích Cố đô Huế...
Hơn 100 thanh niên tham gia Chương trình Trại hè Việt Nam 2022 đến Huế
Trong 2 ngày 26 và 27/7, Chương trình Trại hè Việt Nam 2022 tổ chức một số hoạt động tại thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên Huế....
Du lịch phục hồi tích cực, mỗi du khách đến Huế chi tiêu khoảng 2,1 triệu đồng
Trong 6 tháng đầu năm 2022, tình hình dịch bệnh được kiểm soát, lượng khách du lịch đến Thừa Thiên Huế có chiều hướng tăng trở...
Du lịch Huế đẩy mạnh khai thác dòng khách từ Thái Lan
Ngành Du lịch tỉnh Thừa Thiên Huế vừa hợp tác, xúc tiến khai thác thị trường khách Thái Lan đến Huế bằng đường hàng không. Các...
'Chào Huế!' khép lại tuần lễ Festival Huế 2022
Tối 30/6 tại Cồn Dã Viên, đêm gala giã bạn “Chào Huế!" khép lại tuần lễ trọng điểm Festival Huế 2022 - “Di sản văn hóa với hội...
Festival Huế 2022: Đón làn sóng du lịch mới
Tuần lễ Festival Huế 2022 chủ đề "Di sản văn hoá với hội nhập và phát triển" đã để lại ấn tượng tốt đẹp trong du khách, bạn bè...
Xác lập kỷ lục Việt Nam và kỷ lục thế giới đối với Tháp Chăm Phú Diên
Tối ngày 27/6, trong không gian di tích kiến trúc nghệ thuật Tháp Chăm Phú Diên, Bảo tàng Lịch sử Thừa Thiên Huế phối hợp với...

Khách sạn Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Nhà vườn An Hiên – sự hồi sinh quý giá
Sau ba tháng đưa vào khai thác trở lại, nhà vườn An Hiên – ngôi nhà vườn được xem là mẫu mực của xứ Huế, du khách ngược xuôi đã...
Phiên bản 'Maldives bình dân' ở Huế
Nhà hàng xây dựng theo kiểu resort ở "thiên đường nghỉ dưỡng Ấn Độ Dương", nhìn ra vịnh Lăng Cô đẹp như thơ.

Nhà hàng Thừa Thiên - Huế Xem thêm

Quán cà phê Mắt Biếc - điểm check in thú vị khi đến Huế
Không gian bên trong quán cà phê Mắt Biếc giữ nguyên bản như bối cảnh "nhà của Hà Lan" trong phim khiến nhiều thực khách thích...
Quán cà phê trong Đại Nội
Tứ Phương Vô Sự là một ngôi lầu nằm trong Đại Nội (Hoàng thành) Huế. Mang một cái tên đầy khao khát bình an nhưng Tứ Phương Vô Sự...