Buôn Đôn được coi là thủ phủ của loài voi, là một trong những địa danh nổi tiếng với nghề săn bắt và thuần dưỡng voi ở Tây Nguyên. Chính vì thế, đây cũng là nơi diễn ra lễ hội đua voi độc đáo với ý nghĩa tôn vinh sự mưu trí, sức mạnh, tinh thần chinh phục thiên nhiên của bà con đồng bào dân tộc M’Nông.

Lễ hội đua voi thường được tổ chức vào tháng 3 hàng năm, bởi đó là thời điểm dân làng chuẩn bị vào mùa vụ mới, vì thế việc tổ chức đua voi cũng có ý nghĩa cầu mong cho vụ mùa được tốt tươi. Thời điểm này tại khắp các buôn làng đều nhộn nhịp, nô nức.

Trước khi bắt đầu lễ hội voi, các thanh niên quản tượng chăm sóc rất kỹ các chú voi của mình. Sau những ngày thuần dưỡng, chăm sóc đặc biệt với cỏ xanh non, các chú voi sẽ có  sức khỏe dẻo dai để chính thức bước vào cuộc đua.

Vào sáng sớm của ngày hội đua voi, dân làng sẽ làm lễ cúng sức khỏe cho voi. Lễ vật là ba chén rượu cần, một con heo và một bầu nước. Lễ xong mọi người sẽ ca hát nhảy múa để bắt đầu cuộc đua voi.

Nghệ nhân làm lễ cúng cho voi

Bãi đua là một bãi đất trống, bằng phẳng, có chiều dài khoảng 400-500m, chiều ngang rộng chừng 10 con voi xếp hàng. Trên lưng mỗi chú voi là hai chàng quản tượng có nhiệm vụ điều khiển voi. Trước khi vào cuộc đua, theo lệnh điều khiển của nài voi, các chú voi nối đuôi nhau xếp thành hàng, từ từ quỳ phục như một động tác chào ban giám khảo và khán giả, sau đó mới vào vị trí xuất phát. Sau hiệu lệnh là một hồi tù và ngân lên, các chú voi bật lên như lò xo, phóng về phía trước, cộng hưởng với tiếng hò reo cổ vũ của khán giản nghe rầm rập cả đất trời.

Những chàng trai quản tượng trong trang phục dân tộc rực rỡ ngồi trên lưng voi. Người cầm gậy ngồi trước điều khiển cho voi chạy thẳng đường, người ngồi sau thì cầm gậy hoặc búa gỗ quất vào mông voi, thúc cho voi tăng tốc thật nhanh.

Các chú voi thi bơi qua sông Sêrêpôk

Cuộc đua phải qua nhiều vòng. Bên cạnh việc đua voi trên cạn, người quản tượng còn phải thể hiện sự tài giỏi qua việc điều khiển voi bơi qua sông Sêrêpôk. Kết thúc cuộc thi, chú voi giành chiến thắng cùng người quản tượng sẽ được dân làng tôn vinh. Voi thắng cuộc được đeo một vòng nguyệt quế cũng những khúc mía, trái chuối của người tham dự lễ hội.

Đến Bản Đôn, du khách sẽ được đắm chìm vào bề dày văn hóa của người dân Tây Nguyên. Không chỉ có lễ hội voi, du khách còn được thưởng thức món gà nướng Bản Đôn chấm muối ớt hay một ly rượu Ama Kông đậm đà.

Phạm Dương (tổng hợp)