Không khó để tìm được một quán chay ở các đô thị lớn như Sài Gòn, Hà Nội, ăn chay giờ đã trở thành một lối thực dưỡng nhằm mang lại lợi ích cho sức khỏe. Vô số các quán chay ra đời, với đủ phong cách, chủng loại. Một kiểu quen thuộc là sử dụng lối chế biến theo “thân xác” chay nhưng “tâm hồn” mặn, từ đậu nành, tàu hũ ky, mì, nấm… biến thành cao lương mỹ vị mà trong đó có thịt gà, bò, chả cá, tôm, cua… đều kèm thêm chữ chay vào cuối. Nhưng cũng nhiều bổn quán lại giữ nguyên phong vị, chay từ ngoại hình đến cả nội dung, không chút tơ vương gợi nhớ về món mặn.
Người tìm đến món chay cũng ngày một đa dạng hơn, số ít ăn chay theo tín ngưỡng, còn lại đa phần chọn món chay để cải thiện sức khỏe, thanh lọc cơ thể từ những món ngon chế biến bởi đậu, hạt, rau, củ, quả… đa dạng và phong phú.
Món xào chay giản đơn nhưng bày trí bắt mắt với đậu que và củ su hào
Ở Sài Gòn, những quán chay cũng đủ hạng, đủ phong cách, từ bình dân đến sang trọng. Nếu bắt đầu làm quen với ẩm thực chay, một lựa chọn các quán chay có phục vụ món ăn tự chọn (buffet chay) là hợp lý. Một số quán buffet chay tiêu biểu như Cỏ Nội, hay nhà hàng Việt Chay ở chùa Vĩnh Nghiêm… với thực đơn rất đa dạng để thực khách thỏa chí lựa chọn.
Cà chua nhồi đậu hũ, một món lý tưởng ở buffet chay
Những đậu hũ kho chay cùng rau củ, cà tím nhồi đậu, gỏi cuốn ngũ sắc, cà chua nhồi đậu phụ, chả đậu xanh chay, chả cá chay, khổ qua kho tiêu, chả lụa chay… ăn kèm các loại cơm, canh nấm, canh hạt sen, canh bún tàu… đủ khiến vị giác thăng hoa cùng tinh hoa các món.
Khi đã tiếp cận quen với các món chay, thực khách cũng nâng dần gu thưởng thức. Rất nhiều người tìm đến quán chay, không chỉ để ăn, mà còn là tận hưởng những nét đặc trưng, những phong cách riêng mà bổn quán mang lại. Thiện Chay ở Trần Quang Khải là một ví dụ, quán không sử dụng các món chay gợi về mặn, mà chế biến theo kiểu thức riêng từ lối sử dụng nguyên liệu mộc đến cách trình bày thanh thoát. Các món cơm ở Thiện Chay như cơm đoàn viên, cơm chiên trái dừa là những món tiêu biểu, đẹp từ nội dung đến hình thức trình bày.
Rau củ quả trộn tổng hợp để khai vị cho bữa chay
Trước những xô bồ, náo nhiệt của đường phố, chỉ với vài bước chân qua cánh cửa, cả một không gian quán ấm cúng, thanh tịnh mở ra, hẳn góp phần tạo thêm nguồn cảm hứng cho bữa chay thêm phần ý vị. Những không gian quán như Đóa Sen Vàng, Hum Vegetatian là điển hình cho các quán chay có lối bày trí đẹp mắt, ấn tượng.
Các món dân dã trong ẩm thực Việt, khi kết hợp yếu tố chay, không làm mất đi tinh hoa của món ngon, mà còn đẩy phong vị lên một giai tầng khác lạ. Món nem vuông chiên giòn ở Đóa Sen Vàng hay ở Hum là một minh chứng. Chỉ với nguyên liệu gồm rau củ tươi mới, gói trong lớp bánh tráng, chiên giòn rụm lớp vỏ, ăn kèm với rau xanh. Từng miếng cắn dẫn dắt các giác quan, ban đầu là tí tách giòn của bánh tráng, kế đến là độ ngọt thanh từ rau củ quả tươi, những đong đưa thú vị ấy khiến cho món chay đã ngon, lại thêm phần hấp dẫn.
Món Tây với phô mai, cà chua bi cũng được đưa vào thực đơn chay
Các loại rau rừng, rau dại, cũng là các chi tiết nổi trội ở những không gian quán chay đẳng cấp, bởi thứ nguyên liệu quý giá ấy bao giờ cũng cho ra các món chay độc đáo, với cách chế biến giản đơn như luộc, kho quẹt hay làm canh như món canh đọt nhãn lồng ở Hum là một ví dụ tiêu biểu.
Một góc đẹp với những thanh mộc trong bày trí ở quán chay Hum
Ngoài phần “thực” đa dạng, các quán chay cũng chú trọng nhiều đến phần “ẩm”, với nguyên liệu chế biến các loại thức uống đều từ rau, củ, quả tươi của miền nhiệt đới, kết hợp cả rau mùi, thảo dược gần gũi như húng, lá sả, lá chanh, hương nhu, quế… tạo nên các loại thức uống thanh mát và bổ dưỡng.
Chăm chút cho không gian quán chay luôn là chi tiết được chú trọng
Một bữa chay ngon, sẽ là những hội tụ của nguyên liệu thanh mộc, nguyên bản, cộng với tài nghệ chế biến kỹ lưỡng cẩn trọng, chuyển qua khâu trình bày món ngon cho bắt mắt ấn tượng và kết lại trong một không gian quán thanh tịnh, yên lành, ấm cúng… luôn là lựa chọn lý tưởng một khi nghĩ về món chay.
Một số quán chay tiêu biểu tại Sài Gòn:
- Buffet chay Cỏ Nội (61 – 63 Hai Bà Trưng, Q.1).
- Nhà hàng Việt chay (339 Nam Kỳ Khởi Nghĩa, Chùa Vĩnh Nghiêm).
- Thiện chay (82 Trần Quang Khải, P. Tân Định, Q.11).
- Đóa Sen Vàng (253/8 Nguyễn Văn Trỗi, P. 10, Q.Phú Nhuận).
- Hum Vegetarian (32 Võ Văn Tần, P. 6, Q.3).
Thiên An/ thegioitiepthi.vn