Thị trấn Hasankeyf, Thổ Nhĩ Kỳ, là một trong những nơi định cư liên tục, lâu đời nhất trên thế giới, là nơi sinh sống của nhiều nền văn hóa và văn minh, từ đế quốc La Mã tới đế quốc Seljuk, tới đế chế Ottoman, với những hang động có người sinh sống từ cách đây 12.000 năm.
Trong vài tháng nữa, gần như toàn bộ thị trấn cổ này sẽ bị bỏ hoang, nhấn chìm dưới lòng hồ chứa đập Ilisu, một trong những dự án thủy điện mới nhất và lớn nhất của Thổ Nhĩ Kỳ.
Chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ đã cho di chuyển một số công trình kiến trúc cổ ở Hasankeyf tới địa điểm mới với hy vọng gìn giữ một phần lịch sử của vùng.
Cư dân của Hasankeyf đã được cung cấp nhà trong một thị trấn mới cách đó khoảng 3km. Nhiều người dân lo ngại sẽ không còn việc làm vì hầu như thị trấn chỉ sống bằng nghề làm du lịch dựa trên những di sản văn hóa cổ.
Những ngày qua, dân cư thị trấn đã dọn dẹp rời bỏ nơi ở gắn bó lâu nay để chuyển đi theo thời hạn 8/10 mà chính quyền quy định.
Dự án gây tranh cãi này ảnh hưởng đến 199 điểm dân cư thượng nguồn sông Tigris, khi mực nước sông sẽ dâng cao tới 60 mét khi đập thủy điện đi vào vận hành.
Người dân chụp ảnh mộ Zeynel Bey khi mộ được chuyển đi vào ngày 12/5/2017. Ngôi mộ này đã 545 năm tuổi, được đưa tới địa điểm mới trước khi đóng đập. Ảnh: Ilyas Akengin / AFP / Getty
Bức ảnh chụp tháng 5/2011 cho thấy hình ảnh sông Tigris chảy qua thị trấn Hasankeyf. Giữa thị trấn là nhà thờ cổ El Rizk Mosque. Ảnh: MicheleB / Shutterstock
Đập thủy điện khổng lồ Ilisu vào ngày 2/10/2019. Đây là con đập chính trong dự án phát triển vùng Đông Nam Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Burak Kara / Getty
Hồ phía sau đập bắt đầu tích nước. Ảnh chụp ngày 2/10/2019, gần Mardin, Thổ Nhĩ Kỳ. Ảnh: Burak Kara / Getty
Ngôi làng bỏ hoang Koctepe trên thượng nguồn đang dần ngập dưới mực nước hồ. Ảnh chụp ngày 2/10/2019. Burak Kara / Getty
Cetin Yildirimer, còn gọi là Mazlum, hướng dẫn viên du lịch 28 tuổi sẽ mất việc do nơi anh làm việc sắp chìm dưới nước. Ảnh: Bulent Kilic / AFP / Getty
Sông Tigris chảy qua thị trấn Hasankeyf. Ảnh: Murad Sezer / Reuters, ngày 14/8/2019
Ngày 3/10/2019, bà Yildiz và gia đình dọn dẹp chuyển nhà đến nơi ở mới cách đó 3km. Ảnh: Burak Kara / Getty
Nhà Fidan chất đồ đạc lên xe để chuyển đi. Ảnh: Burak Kara / Getty
Thị trấn mới nơi họ sẽ chuyển đến. Ảnh: Burak Kara / Getty
Nhà tắm cổ hàng nghìn năm tuổi nặng 1.600 tấn Artuklu Hamam, được chuyển đi để tránh bị ngập dưới lòng hồ. Ảnh: Ilyas Akengin / AFP / Getty
Hình ảnh di chuyển nhà thờ Eyyubi 600 năm tuổi vào tháng 12/2018. Ảnh: Selman Tur / Anadolu Agency / Getty
Một người phụ nữ đứng xem di chuyển mộ̣ Zeynel Bey. Ảnh: Gokhan Balci / Anadolu Agency / Getty
Mộ Zeynel Bey có từ thế kỷ 15 ở địa điểm mới, ngày 3/10/2019. Ảnh: Burak Kara / Getty
Ông Cetin Cile đang bốc mộ mẹ để chuyển đi tới nghĩa trang mới. Ảnh: Bulent Kilic / AFP / Getty
Ông Cetin Cile đưa mẹ về nơi yên nghỉ mới. Ảnh: Bulent Kilic / AFP / Getty
Một người đứng trước những miệng hang trên đồi cao nhìn xuống sông Tigris ở Has. Ảnh: Umit Bektas / Reuters
Một người dân chèo thuyền ngược sông Tigris River tới làng Mardin, sẽ bị ngập trong nước hồ đập thuỷ điện Ilisu. Ảnh chụp ngày 29/7/2018. Yasin Akgul / AFP / Getty
Thị trấn Hasankeyf ngày 1/10/2019. Ảnh: Burak Kara / Getty
Những người dân ngồi hóng mát bên bờ sông Tigris ở Hasankeyf ngày 2/10/2019. Ảnh: Burak Kara / Getty
Một ngôi làng gần pháo đài Hasankeyf ngày 3/10/ 2019. Ảnh: Sertac Kayar / Reuters
Thị trấn cổ Hasankeyf với những con đường đang xây dựng để phục vụ việc tái định cư. Ảnh: Burak Kara / Getty
Một phần của ngôi đền cổ thờ Imam Abdullah Zawiya đang được chuyển đi. Ảnh: Bestami Bodruk / Anadolu Agency / Getty
Những người phụ nữ chụp ảnh selfie cạnh nhà tắm cổ Artuklu Hamam, đang trên đường chuyển đi. Ảnh: Ilyas Akengin / AFP / Getty
Làng cổ Celikkoy, thượng nguồn đập Ilisu Dam, cũng đang ngập dần trong nước. Ảnh: Mehmet Caliskan / Reuters
Lương Anh, theo theatlantic.com
